Iqtisodiy rivojlanish strategiyalari

Ilmiy abstraksiya usuli - tahlil paytida halal berishi mumkin bo'lgan ikkinchi darajali narsalar, voqea-hodisalami fikrdan chetlashtirib, o'rganilayotgan jarayonning asl mohiyatiga e’tibomi qaratishdir. Bu usul yordamida o‘rganilayotgan voqea va hodisaning ichki, ko‘zga ko'rinmaydigan mohiyati, uning asl mazmuni bilib olinadi.
Tahlil va sintez usuli. Tahlil - bu o‘rganilayotgan bir butunni alohida qismlarga ajratish va ulami izchillik bilan tahlil qilish. Sintez - bu o‘rganilgan qismlardan olingan xulosa va natijalami bir butun yaxlit jarayon deb qarab umumiy xulosa chiqarishdir. Murakkab iqtisodiy tizimlar ana shu yo‘l bilan o‘rganiladi, iqtisodiy tizim butunicha tasvirlab beriladi.
Mantiqiylik va tarixiylikning birligi usuli. Ushbu fanda tarixiylik dalili tarixiy rivojlanish nuqtai-nazaridan tadqiqot olib borish zarurligini taqozo qiladi. Chunki iqtisodiy jarayonlar tarixiy jarayon sifatida rivojlanadi. Mantiqiylik usulida jarayonlar faqatgina tarixiy nuqtai-nazardan emas, shu bilan birga asosiy ichki zarur qonuniy bog’lanishlar bo‘yicha ham tahlil qilinadi.
Foydalanilayotgan usullar ichida eksperiment ma’lum o‘rin egallaydi, iqtisodiy o'sishning keskin o'zgarishi bosqichlarida, jumladan, iqtisodiyotning inqiroz va beqarorlik bosqichlarida eksperimentdan keng foydalaniladi. Iqtisodiy islohotlami amalga oshirish paytida eksperiment alohida o‘ringa ega. Iqtisodiy islohotlami amalga oshirish uchun puxta tayyorgarlik ko'rish, ya’ni ilmiy tajriba, eksperiment o‘tkazish hisob-kitob vositasiga asoslanish va ilmiy yo‘nalishlami ishlab chiqish talab etiladi.
Makroiqtisodiy va mikroiqtisodiy tahlilni qo‘shib olib borish. Mikroiqtisodiy tahlilda iqtisodiyotning boshlang'ich bo’g’ini bo’lmish korxona va firmalaming ichki jarayonlarini alohida iqtisodiy subyektlaming xatti-harakati, xulqi tadqiq qilinadi. Bu tahlilda alohida olingan tovarlaming xarajatlari, kapital va boshqa resurslardan foydalanishning, narx tashkil topishining, ish haqi to‘lashning, talab va taklif tarkib topishining shakl va mexanizmlarini o‘rganish markaziy o‘rin tutadi.
Makroiqtisodiy tahlil makromutanosiblikni ta’minlash asosida milliy iqtisodiyotning to‘laligicha faoliyat qilishi tadqiqoti bilan shug‘ullanadi. Milliy mahsulot, bahoning umumiy darajasi, inflyatsiya, ishchi kuchining ish bilan bandligi masalalari bu tahlil obyekti bo‘Iib hisoblanadi. Mikroiqtisodiyot va makroiqtisodiyot o‘zaro bog‘langan va bir-biri bilan o‘zaro ta’sirda bo‘ladi.