Iqtisodiy (qaror qabul qilash)ni shakllantiruvchi omillar.
O‘z manfaati
Oqilona xudbinlik
Iqtisodiy qaror
Tanlovning ko‘pligi
Axborot
Sotish samaradorligi
Vaqt
Eng so‘nggi chegaradagi tahlil
Cheklangan imko-
niyatlar
Nazariyaning yetakchi bosh (kalit) taxmini shundaki, odamlar resurslarni va o‘zlarining maqsadlarini ko‘proq foyda olish nuqtai nazaridan kelib chiqib, ratsional ongli ravishda tanlaydilar.
Ratsional (oqilona) qaror qabul qilayotgan odam ishlarning holatini o‘zi kiritadigan o‘zgartirishlar bu harakatlardan so‘ng kutilayotgan chegara foyda kutilayotgan chegara qiymatdan oshishini mo‘ljallab o‘zgartiradi. «Chegara» tushunchasi bu yerda «o‘suvchi» yoki kamayib boruvchi ma’nolarini bildiradi va iqtisodiy o‘zgaruvchanlikdagi o‘zgarishlarga taalluqli bo‘ladi. Ko‘rib chiqilayotgan bunday o‘zgarishlar, odatda, uncha katta bo‘lmaydilar, ammo ular haqidagi axborot asosida qabul qilinadigan chegara qaror (ya’ni bu o‘zgarishlarning chegaralari va ularni hisobga olish haqidagi qaror) iqtisodiy amaliyotga sezilarli tuzatishlar kiritishi mumkin.
Tanlov oqilona bo‘lishi uchun vaqt hamda axborot kerak. Unisi ham, bunisi ham tanqis va qimmat turadi. Masalan, biz kamdan-kam hollardagina tanlovni to‘g‘ri amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan hamma axborotga ega bo‘lamiz. Axborot qiymat xususiyatiga ega bo‘lganligi tufayli bu tovar uchun bizning vaqtimizni va resurslarimizni tejab, uni to‘plovchi, qayta ishlovchi iqtisodiy subyektlarga haq to‘laganimiz afzalroqdir.
Dostları ilə paylaş: |
