Iqtisodiyotda davlat sektori tarixiy o‘sishining eng muhim sabablari:
urushlar va milliy mudofaa;
makrodinamik jarayonlarini infratuzilmaviy ta’minlash;
aholi sonini o‘sishi;
urbensiyalash (qishloq aholisining shaharlarga ko‘chishi);
atrof-muhitni muhofaza qilish muammolari.
Davlat sektorining faoliyat sohalari:
militarizatsiyalashtirish (harbiylashtirish, urush, mudofaa uchun mahsulot, xom-ashyo, qurol-aslaha ishlab chiqarish) va konversiya;
ijtimoiy va ishlab chiqarish infratuzilmasi:
mablag‘ va ilmiy salohiyat ko‘proq jalb etilishini talab qiluvchi tarmoqlardagi innovatsion jarayonlar;
iqtisodiyotning «bemor» sohalari.
Davlat sektorining optimal chegaralari
Davlat mulkining miqyoslari rivojlangan kapitalistik davlatlarda hozirgi paytga kelib sezilarli, aniqrog‘i, salmoqli hajmlargacha ko‘paydi. AQShdagi, G‘arbiy Yevropadagi davlat mulki holatining qat’iy farqi yirik firmalar faoliyatining ko‘lami va kuchi bilan izohlanadi.
Ikkinchi jahon urushidan so‘ng G‘arbiy Yevropada xususiy sektor faoliyatning hamma sohalarini qamrab ololmagan, aynan mana shu salmoqli davlat sektorining paydo bo‘lishining sababi bo‘ldi.
Hozirgi zamon bozor xo‘jaligi Iqtisodiyotining xususiy va davlat sektorlarining o‘zaro aloqasiga, hamkorlik hamda harakatiga asoslangan.
Iqtisodiyotga ta’sirining intensivligining darajasi va davlat hal qilayotgan ustuvor vazifalarining darajasiga qarab zamonaviy bozor xo‘jaligining modellarini farqlaydilar.
Dostları ilə paylaş: |