Oqsillar polifunksional moddalar bo'lib, hayot uchun zarur va o'ta kerakli vazifalarni bajaradi.
1. Oqsillar organizm barcha hujayralari qismlarining tarkibida bo'lib, hujayraning katta qurilish materiallari vazifalarini bajaradi.
2. Katalitik funksiyasi . Oqsillar fermentlar hamda bir guruh gormonlar tarkibiga kirib, ular hayotining muhim bioximik jarayonlarning zararini ta'minlashga yordam beradi.
3. Biotransport funksiyasi. qizil qon tanachalari tarkibidagi gemoglobin oqsil o'pkadan kislorodni hujayralarga tashib yetkazish va hujayralardan karbonat angidridni tashib o'pkaga olib kelish vazifasini bajaradi.
3. Biotransport funksiyasi. qizil qon tanachalari tarkibidagi gemoglobin oqsil o'pkadan kislorodni hujayralarga tashib yetkazish va hujayralardan karbonat angidridni tashib o'pkaga olib kelish vazifasini bajaradi.
4. Biotransformatorlik funksiyasi . Muskul hujaylari tarkibidagi miyozin oqi, kimyoviy energiyani mexanik energiyaga aylantirib, mushaklarning harakatini ta'minlash.
Nuklein kislotalarning kimyoviy tuzlanishi va xossalari
Nuklein kislotalar 1868 yil shveytsariyalik biolog Fridrix Misherni kashf qiladi. U leykositlar yadrosidan fosforga bo'ysiz birikmani ajratib olib, unga nuklein nomini beradi. Bu birikmaning kislota xossasiga ega ekanligini aniqlangach, u nuklein kislota deb atala boshlaydi. 1891 yilga kelib nemis olimi Kyossel bu moddani gidrolizlab uch xil komponentdan: purin va pirimidin azot asoslari, uglevod va fosfat kislota qo'ldig'idan tashkil topganligini aniqladi.
Olimning o'zi nuklein kislotalarning ikki xil ekanligini aniqlab berrishgan. Ular, tarkibga kirgan uglevod-pentozaning riboza yoki dezoksiribozaga olib kelishiga qarab, ribonuklein kislota (RNK) va dezoksiribonuklein kislota (DNK) nomini oldi. DNK molekulsi irsiyatning molekulyar asosi, genetik axborot ma'lumoti va tashuvchisi vazifasini bajaradi. RNK tuzilishi va vazifalariga qarab o'z navbatida 3ga bo'linadi: