İsa Musayev, Mətləb Əlizadə

1.4  Canlı  təbiət  və  informasiya.  Canlı  aləmin  əsas  və  başlıca  əlamətlərindən  biri 
müxtəlif informasiyanı qəbul etmək, ötürmək, yadda saxlamaq və müəyyən mənada emal 
etmək qabiliyyətidir. Bu qabiliyyət heyvanlara, bitkilərə və hətta bakteriyalara da xasdır. 
Canlılar  informasiyanı  təkcə  qəbul  etmir,  həm  də  ətrafa  informasiya  ötürə  bilir. 
İnformasiya  hiss  üzvləri  vasitəsilə  dərk  edilir  ki,  bunların  da  hər  biri  ayrıca  informasiya 
daşıyıcısıdır. Bu baxımdan, informasiya daşıyıcısı dedikdə, informasiyanı saxlayan və ya 
ötürən ixtiyari maddi  mühit nəzərdə tutulur. Bütün canlıların, o cümlədən, insanın həyat 
fəaliyyəti informasiya mübadiləsi mühitində baş verir. İnsanın danışıq dili canlı təbiətdə ən 
mükəmməl  informasiya  mübadiləsi  üsuludur  ki,  bunun  da  tarixi  milyon  ilə  yaxındır. 
İnformasiya  mübadiləsi  dedikdə,  məzmununa  məhəl  qoyulmadan  xəbər  ötürmə  və  ya 
qəbuletmə  prosesi  nəzərdə  tutulur.  İnsanın  danışıq  dili,  ilk  növbədə,  informasiya 
mübadiləsi  funksiyasını  icra  etsə  də,  bununla  yanaşı,  bilik  toplanmasının  da  mühüm 
vasitəsi  kimi  çıxış  etməkdə  idi.  Bilik  -  predmet  və  hadisələrin  dərk  edilmiş  və  yadda 
saxlnılmış  xassələri,  əlaqə  və  münasibətləri  sistemidir.  İnformasiya  mübadiləsi  hiss 
üzvlərinin işidirsə, biliyin yaranması, yığılması və təkmilləşdirilməsi də beynin işidir.  Bu 
baxımdan,  bəşər  tarixi həm  də  bilik  toplanması  tarixidir.  İnsanın inkişafı informasiyanın 
qəbulu,  saxlanması,  emalı  və  ötürülməsinin  vasitə  və  üsullarının  inkişafı  ilə  birbaşa 
bağlıdır.