Sana : «___»________2023 yil
26-Mavzu : Kuzov va ramalar uchun ishlatiladigan po’lat tunukalardan foydalanish Ma’lumki dvigatelda boshlang’ich harakat porshenda boshlanadi. Porshen silindrda to’g’ri chiziqli ilgarilama-qaytma harakat qiladi. Lekin avtomobilning harakatlanishi uchun uning yetakchi g’ildiraklari va ularga kuch uzatuvchi barcha transmissiya agregat detallari aylana harakat qilishi kerak. Shu vazifani krivoship shatunli mexanizm bajaradi.
Vazifasi. Krivoship-shatunli mexanizm silindrda yonilg’i aralashmasi yonganidan hosil bo’lgan gaz bosimini qabul qilib porshenning ilgarilama-qaytma harakatini tirsakli valning aylanma harakatiga o’zgartirib beradi
Gaz taqsimlash mexanizmi dvigatel silindrida ish jarayonni o’tishiga qarab unga yonuvchi aralashma (benzinli dvigatellarda) yoki havo (dizellarda) kiritish va ishlatilgan gazlarni chiqarish uchun xizmat qiladi. To’rt taktli dvigatellarda asosan klapanli gaz taqsimlash mexanizmi qo’llaniladi. Bunday mexanizmlar klapanlarning silindrga nisbatan joylashuviga qarab, pastda (silindrlar blokining yon tomonida) yoki yuqorida (silindrlar kallagida) joylashgan klapanli gaz taqsimlash mexanizimlariga bo’linadi.
Sana : «___»________2023 yil
27-Mavzu : Avtomobil kuzovlarining umumiy tuzilishi Sovitish tizimi kuchli qizigan detallardan issiqlikning tarqatilishini bir me’yorda saqlab dvigatelning optimal issiqlik rejimini saqlash uchun xizmat qiladi
Dvigatelda issiqlikni majburan tashqi muhitga tarqatish suyuqlik (suyuqlik bilan sovishi tizimi) yoki havo (havo bilan sovitish tizimi) bilan amalga oshirilishi mumkin. Avtomobil dvigatelda asosan qo‘llaniladigan suyuqlik bilan sovitish tizimi havo bilan sovitish tizimiga nisbatan quyidagi afzalliklarga ega:
qo‘llaniladigan suyuqlikni qaynash harorati 370… 3800 K (100… 1100S) bo‘lganligi sababli dvigatelning detallari qattiq qizib ketmaydi;
sovituvchi suyuqlik dvigateldan ishi nisbatan shovqinsiz bo‘ladi;
tashqi muhitning harorat sharoiti past bo‘lganda dvigatelni yurgazish nisbatan oson bo‘ladi va qizishi tezlashadi; Moylash tizimi dvigatel detallarining ishqalanuvchi yuzalariga yetarli miqdorda moy yetkazib berish bilan ulardagi ishqalanishni va yoyilishni kamaytirish vazifasini bajaradi. Shuningdek, ishqalanuvchi yuzalarni qisman sovitadi va ularda yeyilishdan hosil bo‘lgan metall zarrachalari bilan birga moy qurumlarini yuvadi, so‘ngra karter tubidagi ifloslangan moylarni filtrlaydi.
Moy dvigatel detallariga sachratish, bosim ostida yoki aralash usulda berishi mumkun. Shunga ko‘ra, zamonaviy avtomobil dvigatellarida asosan kombinatsiyalashgan (aralash) moylash tizimi qo‘llaniladi.