Isitma chiqishi: uni tushirish usullari, turlari, tana harorati normasi

Tana harorati va ko‘ngil aynishi

Ba’zi hollarda tana harorati oshishi natijasida ko‘ngil aynishi kelib chiqadi.
Issitmalash oqibatida umumiy holsizlik kelib chiqadi, qon bosimi tushadi, bosh aylanadi va aynan shu holatlar sabab yengil ko‘ngil aynishi ham kuzatiladi. Agar tana harorati 39 °C​ dan yuqori ko‘rsatkichda bo‘lsa, uni darhol tushirish kerak.
Bunday holat, odatda grippning birinchi kunlarida kuzatilishi mumkin va bu kuchli intoksikatsiya bilan tushuntiriladi.
Homiladorlik vaqtida tana harorati oshishi va ko‘ngil aynishiga sabab – toksikozdir. Ammo, bunda tana harorati subfebril ko‘rsatkichdan oshmaydi (38 °C​ dan past).
Agar tana harorati oshishi va ko‘ngil aynishiga boshqa simptomlar qo‘shilsa (og‘riq, diareya, ich qotishi), faqatgina haroratni normallashtirish kifoya qilmaydi. Bunday holat oshqozon ichak tizimidagi jiddiy muammolardan darak beradi. Ularga quyidagilar kiradi:

• 
  Virusli gepatit va jigarning boshqa kasalliklari;
  
• 
  O‘tkir appenditsit;
  
• 
  Peritonit;
  
• 
  Buyraklar yallig‘lanishi;
  
• 
  O‘tkir pankreatit;
  
• 
  Ichak tutilishi;
  

Bundan tashqari, tana harorati oshishi va ko‘ngil aynishi organizmning zaharlanishi, masalan alkogol qabul qilganda, sifatsiz mahsulotlar yeganda va dori preparatlari bilan zaharlanganda ham kuzatiladi.
Bunday ko‘rinishdagi simptomatikaning eng og‘ir shakli – meningitda namoyon bo‘ladi. Shuning uchun yuqoridagi barcha holatlarda shifokor maslahatlarini olish tavsiya etiladi.
Agar bolalarda tana harorati oshishi va qayt qilish ham kuzatilsa, statsionar sharoitda yo‘qotilgan suyuqlik o‘rnini to‘ldirish talab etiladi.

Qon bosimi va tana harorati

Arterial bosimning oshishi – isitma xurujining bir belgisi hisoblanadi.
Issiq harorat gemodinamikaga ta’sir ko‘rsatadi – bemorlarda yurak urishi, qon tomirlarda qon oqimi tezlashadi, ular to‘ladi va arterial bosim ortadi.
Ammo, bunday holatda qon bosimi juda ham oshib ketmaydi, 140/90 mm.Hg.ust. dan yuqori bo‘lmaydi, bunda bemor harorati 38,5 °C​ bo‘lsa, isitmani tushiruvchi preparatlar qabul qilgandan keyin qon bosimi ham me’yorga qaytadi.
Ayrim hollarda tana haroratining oshishi qon bosimi tushishiga sabab bo‘ladi. Bunday simptomni davolash talab etilmaydi, chunki istima xuruji o‘tib ketsa, qon bosimi normallashadi.
Ammo, gipertoniya bilan kasallanganlarda tana haroratining ko‘tarilishi jiddiy asoratlarga olib kelishi mumkin. Shuning uchun bunday insonlar o‘z shifokorlari bilan maslahatlashishlari zarur, ularda 37,5 °C​ ko‘rsatkichda ham tana haroratini me’yorga tushirish lozim bo‘ladi, ayniqsa keksa yoshdagi insonlar.