Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universititeti olmaliq filiali “

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM VA INNAVATSIYALAR VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITITETI OLMALIQ FILIALI

“_____________________________

____________________” fanidan
MUSTAQIL ISH


MAVZU: _______________________________________
BAJARDI:_______________________
TEKSHIRDI:_____________________

OLMALIQ-2023

Mavzu: Dastgohlarning yuklanish koeffitsiyenti.


Reja:

1. 
   Dastgohlarni qisman avtomatlashtirish.
   
2. 
   Raqamli dastur bilan boshqariladigan dastgohlar.
   
3. 
   Dastgoh moslamalarni loyixalashni avtomatlashtirish.
   

Xulosa.

Kirish.
Turli mexanikaviy ishlov va yig’ish amallarini taxlili yordamchi vaqtni ko’p xollarda 40% oshishini ko’rsatadi. Shu sababli moslamalarni avtomatlashtirishning ahamiyati baland.
Moslamalar qisman avtomatlashtirilganda ish jarayonini ma’lum bir qismi avtomatlashtiriladi; turli yuklash qurilmalari yordamida zagotovkani olib kuyish; zagotovkani mahkamlash va bushatish; amal bajarilgandan keyin zagotovkani ish zonasidan surib chiqarish; ko’p pozitsiyali moslamalarni buraluvchi qismini burish, fiksatsiyalash, mahkamlash, ishlov berish davrida zagotovkani o’lchash. 
Moslamada ish tsikli to’liq avtomatlashtirilganda ishchida nazorat funktsiyasi bilan bunkerni zagotovkalar bilan tuldirib turish funktsiyalari koladi. 
Avtomatlashtirilgan moslamalar loyixalaganda qirindilarni ish zonasidan chiqarib tashlashga aloxida etibor karatilishi zarur. Bunda qirindi qisilgan xavo oqimi bilan surib olib yoki sovutish suyukligi bilan yuvib tashlash yullari bilan olib tashlanadi. 
Avtomatlashtirilgan moslamalarda zagotovkani noto’g’ri bazalanish xolatlariga yo’l qo’yilmasligi kerak. Buning uchun turli blokirovka va saqlash qurilmalari ishlatiladi. Zagotovkani xolati noto’g’ri bo’lsa, ishlov berish to’xtaydi.
Avtomatik liniyalarda zogotovkalarni o’rnatish uchun yo’ldosh moslamalar ishlatiladi.
Yo’ldosh moslamalarni o’rnatish uchun mo’ljallangan o’rnatish elementlari to’rtburchak paletalar ko’rinishida bo’lib, ularni ishchi sirtlari avtomatik liniyani tashish qurilmasining davomi hisoblanadi.
Bunda avtomatik liniya soddalashib zagotovka bir tekkislik bo’ylab xarakatlanib boradi. Zagotovka holati asos tekisligi va ikkita o’rnatish barmoqlari bilan aniqlanadi. Avtomatik liniyani tashish qurilmasida moslamalarga o’rnatilgandan keyin bu barmoqlar uchlarini konusli qismi zagotovka xolatini to’g’rilab qo’yadi, tsilindrik qismi esa zagotovkani aniq bazalaydi. 
Qo’zg’aluvchan o’rnatish elementlarida bazalash xotoligi ko’p bo’ladi. SHu sababli moslama aniqligi loyixalash boskichida to’g’ri va aniq hisoblanishi zarur. 
Yo’ldosh moslamani sodda ko’rinishi to’rtburchak plita shaklida bo’lib, zagotovka bu moslamalarda mahkamlanib avtomatik liniyalarni boshidan oxirigacha kadamli tashig’ich bilan pozitsiyadan –pozitsiyaga ko’chirilib o’tiladi. 
Zagotovka moslamaga liniyani boshida mahkamlanib, oxirida yechib olinadi. Yo’ldosh moslamalar maxsus tashig’ich yordamida liniyani boshiga qaytariladi. Qaytarish chog’ida moslamalar kirindidan tozalanib turiladi. Liniyadagi yo’ldosh moslamalar soni liniya pozitsiyalarning sonidan 20-30% ko’p bo’ladi, bunga zaxirada turgan 5-10% moslamalar xam qiradi.
Xar bir amal vaqtida yo’ldosh moslama gidrotsilindr yordamida qisiladi. Yo’ldosh moslamalar ko’p pozitsiyali ishlov berish uchun buriluvchi xamda ko’p o’rinli bo’lishi mumkin. 
Bir qator yo’ldosh moslamalar uzaroalmashinuvchan bo’lishi kerak. Ishlov berish aniqligicha ta’sir qiluvchi asosiy o’lchamlar aniqligi ishlanayotgan o’lcham aniqligini 0,1…0,2 qismiga teng qilib olinadi.

Yo’ldosh moslamalar ishlatilagan liniyalar kamchiliklari qatoriga tashish qurilmalarini murakkablashishini (liniya boshiga kaytarish zarurligi uchun), liniyani narxini oshishi (yo’ldoshlar soni ko’pligi uchun), va oraliq zaxiralarni ko’pligi kiradi.