Исследование в XXI веке апрель, 2023 г 668 ipak qurti biologiyasi

часть
2
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
апрель
, 2023 
г 
669 
o‘ragan pillalari oq, jigar rang qizqish tusli bo‘lib, olingan ipak tolasi yaltirab turadi. 
Kanakunjut ipak qurti Xindiston, Xitoy va Vetnam mamlakatlarida uchraydi.
Assam ipak qurti
hammaxo‘r hasharotlarga kiradi. Yarim xonakilashtirilgan, yiliga 
5tagacha avlod beradi. Pillasi turli rangda bo‘lib, uzunligi 5sm cha, bir tomoni 
o‘tkirlashgan, kichik teshikchasi bor. Pillasi yigiriladi. 
Xitoy dub ipak qurti
 kapalaklari yirik, qanotini yozganda 15-18 sm ga etadi, qanotlari 
chiroyli, har birida ko‘zcha shaklida xollari bor, yaxshi, 15 kungacha yashaydi. G’umbaklik 
davrida qishlaydi. Qurtlari dub bargi bilan oziqlanib, bargdan g’ilofcha yasab pilla o‘raydi. 
Pillasi qo‘ng’ir rangli, tuxumsimon shaklda, uzunligi 4-6 sm, poyachali, poyachasi 
yordamida dub novdasiga halqacha hosil qilib pillasini ildiradi. 
Sanoatda katta ahamiyatga 
ega.
Hindiston dub ipak qurti
dub daraxtining bargidan tashqari kanakunjut bargi bilan 
ham oziqlanadi. Pillasi uzun-7 sm gacha, «oyoqchasi» bor, Xitoy va Yapon dub ipak 
qurtidan farqi pillasini bargga o‘ramasdan navdaga halqacha yasab ildradi. Pillasi yirik 
donador, uzunligi 4-7 sm, yaxshi yigiriladi.
Yapon dub ipak qurti
yoki tog’ ipak qurti. Yaponiya, Koreya va Uzoq Sharqda yovvoyi 
holda dub o‘rmonzorlarida va yarim xonakilashtirilgan holda boqiladi. Ular tuxumlik 
davrida qishlaydi, pillasining og’irligi 7-8 g bo‘lib, boshqa yovvoyi ipak qurtining pillalariga 
nisbatan oson yigiriladi. Ipagi yaltiroq sarg’ish jigar rangda yoki yashil rangda bo‘ladi, yashil 
texnalogik ko‘rsatgichlarga ega. Yovvoyi ipak qurtlarining urg’ochi kapalaklari mavsumda 
o‘rtacha 150-200 donagacha tuxum qo‘yadi. Tuxumlar kul rang qizg’ish tusda bo‘lib, 
og’irligi 3-5 mg, ba’zan 7-8 mg keladi. 
Kapalaklar tuxumlarini asosan daraxt kovaklari yoki po‘stlog’i orasiga qo‘yadi. 
Ko‘klamda bu tuxumlardan (tabiiy sharoitda) qurtlar jonlanib chiqadi.
Yovvoyi ipak qurtlarining qurtlik davri, qurtning turiga qarab, 40-50, ba’zan 60 
kungacha davom etadi.