Исследование в XXI веке февраль, 2023 г 453 tijorat banklarining balansdan tashqari operatsiyalari va ularning

часть
1
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
февраль
, 2023 
г
455 
1-jadval 
Tijorat bankining boshqa operatsiyalari 
Majburiyat turi (shartnoma) 
1. Uchinchi shaxslar tomonidan (pul) 
majburiyatlarining 
bajarilishini 
nazarda 
tutuvchi kafolotlar berish ko’zda to’tish 
Kafolat shartnomasi 
2. 
Uchinchi 
shaxslardan 
pul 
majburiyatlarining talab qilish huquqini olish 
Talab 
qilish 
huquqini 
olish 
shartnomasi 
3. Jismoniy va yuridik shaxslar pul 
mablag’lari 
va 
boshqa 
mulklarini 
shartnomaga binoan boshqarish 
Mulk 
va 
mablag’ni 
ishonchli 
boshqarish shartnomasi 
4. Qimmatbaho metallar va boshqa 
qimmatbaho toshlar bilan operatsiyalar 
o’tkazish.
Sotish-sotib olish, saqlash, mukofot 
(komissiya) bo’yicha shartnoma 
5. Turli boyliklarni saqlash uchun qo’lay Ijara, 
saqlash, 
mukofot 
(komissiya) 
shartnomasi 
6. Lizing operatsiyalari 
Moliyaviy ijara shartnomasi 
7. Maslaxat, axborot xizmatlari
Pudrat shartnomasi 
8. Qushma (birlikdagi) faoliyat 
Birgalikdagi faoliyat to’g’risidagi 
shartnoma 
Shartnomaviy majburiyat operatsiyalari – mijozning iltimosiga (talabiga) ko’ra 
ma’lum xizmatni kelajakda bajarilishini bankning o’z zimmasiga olishidir.
Ushbu operatsiyada bank va mijoz o’rtasidagi shartnomaga muvofiq, belgilangan 
muddatlarda resurslar ajratish yoki to’lovlarning o’z muddatida amalga oshirilishi 
ta’minlanadi. Bu holatda mijozdan komission haq olish evaziga bank o’ziga majburiyatlarni 
oladi va mijozni riskdan sug’urtalaydi. 
Shartnomaviy majburiyatlar: 
1. Savdo bitimlari bo’yicha majburiyatlar; 
2. Bank kafolatlari. 
Savdo bitimlari bo’yicha majburiyalar odatda, banklar tomonidan qo’llaniladigan 
tijorat akkreditivi bilan bog’liq. Bunda akkreditiv ochgan bank uchinchi tomonga 
to’lovlarning to’lanishini kafolatlaydi. Shuningdek, mazkur operatsiyada trattalar 
aktseptlanishi orqali ham to’lovlar amalga oshirilishi mumkin.
Ushbu operatsiyalarning barchasi banklarning balansdan tashqari operatsiyalari 
jumlasiga kiradi. Ishonchli mulk (egasi) (trast)- ishonchli trast ta’sischisi, - ishonchli mulkdor 
(shaxs)- va benefislar (manfaatdor ist’emolchi). 
Uchinchi shaxs bo’lib - benefislar va mulk egasi (trast ta’sischisi) bo’lishi mumkin. 
Trast operatsiyalarini boshqarish quyidagi alohida va birga (aktiv) operatsiyalarini o’z 
ichiga olishi mumkin: 

---

Международный
научный
журнал
№
7
(100),