Исследование в XXI веке март, 2023 г 736 tibbiyot terminologiyasida lotin va yunon tillarining ahamiyati

часть
2
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
март
, 2023 
г 
737 
Lotin tili asoslarini o'zlashtirmasdan turib, tibbiy ta'limni olib bo'lmaydi. Lotin tilini 
o‘rganish o‘rta bo‘g‘inli tibbiyot mutaxassisini tayyorlashda katta ahamiyatga ega, chunki u 
lotin-yunon tilidan kelib chiqqan tibbiy atamalarni ongli ravishda o‘zlashtirishga va 
tushunishga yordam beradi, ular bilan tanishadi va o‘z amaliyotida foydalanadi.
Zamonaviy tibbiyot terminologiyasi eng murakkab terminologik tizimlardan biridir. 
Tibbiy atamalarning umumiy soni noma'lum - mutaxassislarning fikriga ko'ra, zamonaviy 
tibbiyotning terminologik fondi 500 ming tibbiy atamalardan oshadi. Hatto ularni 
shunchaki yodlash ham hali hech kim uchun imkoni bo'lmagan, shuning uchun lotin tilida, 
boshqa tillarda bo'lgani kabi, ma'lum elementlardan atamalarni so'z yasash tizimi va 
qoidalarisiz amalga oshirib bo'lmaydi. Agar siz ushbu qoidalarni o'zlashtirsangiz, hatto yangi 
atamalarni tushunishni o'rganishingiz mumkin. 
Lotin tili hozirda butun dunyo shifokorlari va tibbiyot mutaxassislari tomonidan 
o‘rganiladigan va foydalaniladigan bir qator biotibbiyot fanlari va nomenklaturalarida 
xalqaro ilmiy til sifatida qo‘llaniladi. Shuning uchun tibbiyot sohasida ishlayotgan har 
qanday mutaxassisning bilimi, ta'lim tamoyillari va lotin tilini tushunish mutlaqo aniq. 
Barcha tibbiyot fanlarida: anatomiya, gistologiya, embriologiya, mikrobiologiya, 
mikrobiologiya, patologik anatomiya va klinik fanlarda, shuningdek, farmakologiyada bu 
nominatsiya anʼanasi hech qachon uzilmagan va hozirgacha davom etmoqda. 
Biotibbiyot lug'atiga yunon faylasufi va olimi Aristotel katta hissa qo'shgan. Masalan, 
Alopesiya, Aorta, Glaukoma, Diafragma, Mekonium, Leykoma, Nistagm, Traxeya, Falanx, 
Ekzoftalmos kabi nomlar uning asarlariga qaytadi. Arastu tibbiyot leksikasida allaqachon 
mavjud boʻlgan bir qator soʻzlarning maxsus maʼnolarini aniqlab berdi, masalan, meninx, 
meningos (qilob) soʻzining mazmunini “meninx” maʼnosiga toraytirdi. 
Xulosa va takliflar o’rnida shuni yana alohida ta’kidlab o’tishimiz mumkinki XX asrning 
ikkinchi yarmidagi ijtimoiy tilshunoslikning o‘ziga xos xususiyati terminshunoslikda sinxron 
jihatdan ustunlik qiladi, bu til strukturasining elementlari va jamiyat tuzilishining 
elementlari o‘rtasidagi aloqalarni tahlil qilishni o‘z ichiga oladi. Avvalgi davr asarlarida 
tilning evolyutsiyasi jamiyatning rivojlanishi bilan bog‘liqligi, ya’ni terminshunoslikni keng 
o’rganish ijtimoiy hayotni rivojlanishga turki beradi. 
 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI: 
 
1. N.N. Goncharova Linguistic picture of the world as a object of linguistic description. 
2. Чернявский М.Н. Латинский язык и основы медицинской терминологии. - М.: 
ЗАО «Шико», 2011. 
3. Энциклопедия лекарств. - М.: РЛС, 2011. 
4. Bally Ch. Общая лингвистика и вопросы французского языка. - М.: Изд. иностр. 
лит., 1955. - 416 с. 
5. Doza А. История французского языка. - М.: Изд. иностр. лит., 1956. - 471 с.