İxtisas: 050606-Neft-qaz mühəndisliyi kurslay I h ə s I №17 Fənn: Neft və qazın quyu ilə çıxarılma texnologiyası

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti
Fakültə: Qazneft mədən


Kafedra: “Neft-qaz mühəndisliyi”.


Qrup: 221.20S


İxtisas: 050606-Neft-qaz mühəndisliyi
K U R S L A Y İ H Ə S İ №17


Fənn: Neft və qazın quyu ilə çıxarılma texnologiyası


Tələbə: Aslanov Samir


Rəhbər: dosent S.H.Novruzova


Kafedra müdiri dosent Ş.Z.İsmayılov


Bakı-2022
Açıq fontan quyusunun hasilatının təyin edilməsi
Qaz yataqlarında quyuların qazılmasında və mənimsənilməsi prosesində bəzi hallarda qəza fontanları baş verirki, bunun nəticəsində gündə milyonlarla m3 qaz quyudan atmosferə atılır. Quyunun qəza-fantan prosesində quyudan atılan gündəlik qaz miqdarını hesablamaq üçün qazın laydan atmosferəqədər qətetdiyi yol şərti olaraq iki müxtəlif hissəyə ayrılır
Quyunun verilmiş parametrlərinə görə sutkalıq qəza debitini hesablamalı.
P_k=100 ata, k=0,6 darsi, h=1000 sm, R_k=450000 sm, R_q=13 sm, m=0,02 sP, =5 ata, e^2s=1,1464, Z_or=0,97, T=305 K, D=26 sm, l=0,01438

Birinci hissədə qaz layda quyu gövdəsinə qədər olan məsafədə hərəkət edir. Burada qazın süzülmə hərəkətini Dyüpi tənliyi ilə ifadə edilir:

(1)
burada
k - layın keçiriciliyi, darsi
h - layın qalınlığı, sm
P_k - qazlı sahənin konturunda təzyiq, ata
- quyu dibində təzyiq, ata
- qazın özlülüyi, sP
R_k - qazlı sahənin konturuna qədər olan məsafə, sm
R_q - quyunun radiusu, sm
Q - quyuya daxil olan qazın sərfi (debit), sm³/san
İkinci hissədə qazın hərəkəti quyu gövdəsində quyu dibindən quyuağzına qədər olan məsafədə baş verir və aşağıdakı tənliklə ifadə olunur:
(2)

P_q -quyuağzı təzyiq, ata

- qazın nisbi sıxlığı
H - quyuynun dərinliyi, m
l - hidravlik müqavimət əmsalı (ölçüsüz)
Z_or -qazın orta sıxılma əmsalı
T_or-orta mütləq temperatur, K
D - kəmərin və ya quyugövdəsi diametri, sm
Q - qazın sərfi (debiti) min.m³/gün (t=20°C və 760 mm.c.süt)
Q-nü eyni bir ölçü vahidinə gətirmək üçün, yəni sm³/san-dən min.m³/gün-ə
keçmək üçün (1) tənliyi 86400/10⁹- a vururuq (60x60x24=86400)
(1¢)
Qazın layda və quyuda hərəkətini ifadə edən tənliklərin hər birində iki naməlum kəmiyyət P_qd və Q vardır.
Məsələni həll etdikdə (1¢) tənliyini
(3)

və (2) tənliyini isə
(4)
ifadəsi ilə əvəz edək
Burada

(4) tənliyini (3) tənliyinə yazsaq alarıq
(5)
Alınmış (5) tənliyini bölsək alarıq

(6)
Burada B ilə əvəz edək

(1572,3 neçə alınıb?
3,14x1,377x864=3735,7
3735,7/2,3=1624,21/1,033=1572,3

(6) düsturdakı bu ifadəni C ilə əvəz edək

Sonra (6) tənliyində B və C ifadələrini yerinə yazsaq
(7)
alırıq.

Bu kvadrat tənlikdən Q-ni təyin edib (1) və (2) tənliklərindən tapa bilərik.