İxtisas: Coğrafiya müəllimliyi Qrup: Coğ-1803b kurs

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT PEDAQOJİ UNİVERSİTETİ

Fakültə: Tarix və coğrafiya
İxtisas: Coğrafiya müəllimliyi
Qrup: Coğ-1803B
Kurs: III
Fənn: Dünyanın iqtisadi və sosial coğrafiyası II
Mövzu: Azərbaycan-ABŞ iqtisadi əlaqələr
Elmi rəhbər: Nəzakət Zamanova
Tələbə: Dadaşlı Əmrah

Amerika Birləşmiş Ştatları (ABŞ)

Amerika Birləşmiş Ştatları şimaldan Kanada, cənubdan Meksika, şərqdən Atlantika okeanı və qərbdən Sakit okeanla əhatə olunur. Ərazisi üç hissədən Əsas hissə, Alyaska yarımadası və Havay adaları ibarətdir. Əsas ərazisi şimaldan cənuba 2500 km, şərqdən qərbə 4500 km məsafədə uzanır. Sahəsi 9,4mln km² Əhalisi 300 mln nəfərdir. ABŞ 50 ştatdan və paytaxt Vaşinqton şəhərinin yerləşdiyi Kolinbiya mahalından təşkil olunmuş fedarativ respublikadır.Dövlət , Hökümətə və hərbi qüvvlələrə 4 ildən bir seçilən və ən çox 2 dəfə seçilmə hüququ olan prezident başçılıq edir.
DİN 2014-ci il sorğusuna əsasən, ABŞ-dakı yetkinlərin 70,6%-i özlərini xristian hesab edirlər.Protestantlıq 46,5%-ə malik olsa da, 20,8% ilə Roma-Katolik kilsəsi ən geniş tək məzhəbi formalaşdırır. 2014-cü ildə ABŞ yetkinlərinin 5,9%-i qeyri-xristian dinə inandıqlarını dedilər. Bunlara İudaizm(1,9%), Hinduizm (1,2%), Buddizm(0,9%) və İslam (0,9%) aiddir.Tədqiqatda amerikalıların 22,8%-i özlərini aqnostik, ateist və ya sadəcə dini olmayan kimi təsvir etdilər.
DİL Federal səviyyədə rəsmi bir dil olmasa da ABŞ
Xalqının 80 faizi ingilis dilində 12 faizə yaxınıda
Ispan dilində danışır.
İQTİSADİYYAT
ABŞ iqtisadiyyatına görə dünya ölkələri içərsində qabaqcıl yerdə duru. Həmçinin 2019-cu ildə dünyada adambaşına düşən ÜDM üzrə yeddinci yeri tutur. ABŞ dünyanın texnoloji baxımdan ən güclü iqtisadiyyatına malikdir və şirkətləri texnoloji inkişafda öndədirlər; xüsusilə kompüterdə, əczaçılıqda və tibbdə, aerokosmik sənayedə və hərbi texnikada
ABŞ dolları beynəlxalq əməliyyatlarda ən çox istifadə olunan valyutadır və iqtisadiyyatı, ordusu, petrodollar sistemi və onunla bağlı avrodollar və ABŞ-ın iri xəzinə bazarı ilə dəstəklənən dünyanın ən önəmli ehtiyat valyutasıdır.Hətta bir neçə ölkə bundan rəsmi valyuta kimi istifadə edir.
FAYDALI QAZINTILARI. ABŞ-ın ən iri daş kömür yataqları Appalaç hövzəsindəki, Kentukki, Qərbi Virciniya yataqlarıdır.Neft və qaz ehtiyatları Meksika körfəzi, Kaliforniya və Alyaska ştatlarındadır. Dəmir filiz yataqlarıda Yuxarı Göl rayonundadır.Qeyri-filiz qazıntılarıda Floridada fosforid, Luiziana və Texas isə kükürd və kalium duzları kimya sənayesinin inkişafı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Uran yataqlarıda əsasən Kordilyerdə yerləşir.

• Kənd təsərrüfatı

Hazırda əkinçilikdə istifadə olunan torpaq sahələrinin yarıdan çoxunda yem bitkiləri əkilir. Əkin sahəsin ölçüsünə görə əvvəl olduğu kimi başlıca yeri dənli bitkilər, xüsusilə buğda və ABŞ-ın milli bitkisi olan qarğıdalı tutur. ABŞ qarğıdalı,soya, pomidor,portağal,
Badam,buğda,arpa, tütün, əncir, yulaf, pambıq, üzüm, fındıq, qarpız,şəkər çuğunduru,
günəbaxan istehsalında da dünyada ilk sıralardadır.
ABŞ ərazisinin 50% otalq sahələri olduğundan burda geniş yayılmışdır.
Burda kənd təsərrüfatında əmtəəlik məhsul dəyərinin 65heyvandarlıq yüksək səviyədə
Inkişaf etmişdir . Burda heyvandarlıqdan qoyunçuluq və maldarlıq %-i heyvandarlığın payına düşür .
AZƏRBAYCAN- ABŞ İQTİSADİ ƏLAQƏLƏR
İkitərəfli siyasi münasibətlər
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev 1995 iyunun 16-sı ABŞ-ın “YUNOKAL” şirkətinin nümayəndələrini qəbul etmişdir.
ABŞ-ın Milli bayramı şərəfinə: ABŞ-ın Azərbaycandakı səfirliyində 1996-cı il 7 iyulda “İstiqlaliyyət günü” münasibəti ilə keçirilən qəbulda H. Əliyevin iştirakı etmişdir.
Amerika-Azərbaycan əlaqələrində XXI əsrdə böyük bir qapı açmış tarixi səfər: Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin ABŞ-a ilk rəsmi səfəri 1997-ci il avqustun 17-də olmuşdur.
Azərbaycan XXI əsrin astanasında 1997 27 dekabrda televiziya ekranı qarşısında ABŞ-da keçirilən konfransda İlham Əliyevin iştirak etmişdir.
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev 1997-ci il 11 mayda ABŞ səfirini qəbul etmişdir.
2003-cü il 23-27 fevral arası ABŞ-a Prezident H.Əliyevin işgüzar səfəri olmuşdur.
2006-cı il 25-28 aprel - Prezident İ.Əliyevin ABŞ-a rəsmi səfəri olmuşdur.

• İqtisadi əlaqələr

Azərbaycan dünyanın iqtisadi cəhətdən fövqəldövləti olan ABŞ-la sıx iqtisadi əlaqələri var.
ABŞ Azərbaycanın müstəqilliyini 25 dekabr 1991-ci ildə tanımış, iki ölkə arasında diplomatik münasibətlər 28 fevral 1992-ci ildə qurulmuşdur. 
1994-cü il Azərbaycan-ABŞ münasibətlərinin yüksələn xətlə inkişaf etdi, hər iki tərəfin bir-biri ilə bağlı maraq və mövqeləri müəyyənləşdirildi.
XIX əsrin 70-80-ci illərində Bakı neft sənayesinin yaranması və formalaşması dövründə ABŞ-ın iri şirkətləri Azərbaycan neftinə maraq göstəriblər.

• Parlamaetlərarası əlaqələr

Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində Azərbaycan-Amerika Birləşmiş Ştatları parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərir. Bu işçi qrupu 7 mart 1997-ci il tarixində yaradılmış və ilk rəhbəri İlham Əliyev olmuşdur. 4 mart 2016-cı il tarixindən Səməd Seyidov işçi qrupunun rəhbəridir.
ABŞ Konqresində isə “Azərbaycan üzrə İşçi Qrupu” 24 mart 2004-cü ildən fəaliyyət göstərir. Hal-hazırda Bill Shuster və Dan Boren “Azərbaycan üzrə İşçi Qrupu”nun həmsədrləridir.
Səfirliklər və konsulluqlar
ABŞ-ın Azərbaycand
Bakıda ABŞ səfirliyi
Azərbaycanın ABŞ-kı
Vaşinqtonda Azərbaycan səfirliyi
Los-Ancelesdə Konsulluq

DiQQƏTİNİZƏ GÖRƏ TƏSƏKÜRLƏR!!