ham aholi tarkibi bilan uzviy boglangan. Demografik va sotsial jarayonlarning jamiyat uchun qulay yo’nalishda taraqqiy etishi uchun aholi umumiy sonida va uning ayrim yoshlar guruhlarida егкак va ayollar nisbati taxminan bir xil blishligi maqsadga muvofiq hisoblanadi. Jinslar sonining bir-biriga muvofiqligi nafaqat tug’ilish yoki lim darajasiga, balki boshqa omillarga ham bog’liqdir Ayrim hollarda ushbu omillaming ta'siri xususiy jarayonlar ta’siridan ham kattaroq bo’ladi. Chunki aholining jinsiy tarkibiga urushlar juda katta ta’sir krsatadi. Ayrim mintaqalarda jinsiy nisbatning buzilishi migratsiya bilan bog’lanadi. Zero, migratsion jarayonlarda asosan mehnatga yaroqli yoshdagi aholi faol qatnashadi. Aholi yosh tarkibi inson resurslarining takror barpo qilinishi jarayoniga tridan-to^ri ta’sir ko’rsatadi. Chunki tug’ilish va o’lim jarayonlari aholining yoshi bilan uzviy aloqador. Binobarin, tug’ish yoshidagi ayollarning soni va salmog’i tug’ilish darajasiga va tug’ilgan bolalar soniga bevosita ta’sir qiladi. 0 ’lim jarayoni esa gdaklar rtasida katta krsatkichlar bilan ifodalanadi hamda 55-60 va undan yuqori yoshdagi aholi orasida organizmga xos fiziologik xususiyatlar ta’sirida tezlashadi. 0’rtacha umr davrining kengayishida, yoshlar va kariyalar sonining sishi, aholining «qarishi»ga sabab bladi. Mazkur jarayon chuqur ijtimoiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Aholining yosh-jinsiy tarkibini rganish hozirgi vaqtda demografik, tabiiy, ijtimoiy va iqtisodiy fanlaming dolzarb masalasi hisoblanadi. Ma’lumki, insoniyat taraqqiyotining har bir bosqichida u yoki bu aholi yosh davri haqida o’ziga xos tushunchalar mavjud bo’lgan. Kishilar ijtimoiy foydali faoliyatining yosh chegarasi har xil davrlarni o’z ichiga olgan. Ya’ni, mustaqil
