Java 2se dasturlash tili

 
 

---

Obyekt konstruktsiyasi 
Java dasturlash tilida obyektlar “heap” nomli tizim xotirasida joylashadi. Boshqa dasturlash 
tillaridan farli o’laroq Java obyektlarni xotiraga joylashtirish va o’chirishni avtomatik ravishda 
bajaradi. Yangi obyekt yaratilganda unga xotiradan kerakli joy ajratiladi. Obyekt kerak bo’lmay 
qolganda u Javaning maxsus “garbage collector” yordamida o’chirilib tashlanadi. 
Obyekt 
new
operatori yordamida yaratiladi klass andozasi asosida yaratiladi. Masalan, 
quyidagi klass berilgan bo’lsin: 
public class Kitob 
{ 
String kitobNomi = “1001 kecha”; 
int varoqlarSoni = 324; 
String muqovasi = “Qattiq”; 
public void getKitobNomi() 
{ 
return kitobNomi; 
} 
} 
Ushbu klass andozasi asosida yangi obyekt quyidagicha yaratiladi: 
Kitob k = new Kitob(); 
Ya’ni 
Kitob
qiymatini qabul qiluvchi 
k
o’zgaruvchisiga 
new
operatori yordamida yangi Kitob 
obyekti yaratilib biriktirilgan. 
Java dasturlash tilida obyektlar obyekt konstruktori yordamida yaratiladi. Konstruktor klass 
ichida joylashgan, klass bilan bir xil nomga ega va qiymat qaytarmaydigan maxsus metod 
xisoblanadi. Ushbu maxsus metod xar doim yangi klass na’munasi, ya’ni obyekt, yaratilganda 
chaqiriladi. Boshqa metodlar singari konstruktorlar qiymat qabul qilishi va qayta e’lon qilinishi 
xam mumkin. Masalan, 
public class Avtomobil 
{ 
int tezlig; 
public Avtomobil() 
{ 
this.tezlig = 200; 
} 
public Avtomobil(int t) 
{ 

---

this.tezlig = t; 
} 
} 
Dasturda 
Avtomobil
ikkita, qiymat qabul qilmaydigan va qiymat qabul qiladigan, 
konstruktorga ega. Obyekt yaratilayotganida konstruktor argumentiga qarab kerakligi ishga 
tuhiriladi. Masalan, 
Avtomobil a = new Avtomobil(); 
Avtomobil b = new Avtomobil(250); 
Birinchi xolatda 
a
o’zgaruvchiga biriktirilgan 
Avtomobil
obyektini tezlik o’zgaruvchisi 
200
qiymatga ega bo’ladi. Ikkinchi xolatda 
b
o’zgaruvchisiga biriktirilgan 
Avtomobil
obyektini tezlik 
o’zgaruvchisi 
250
qiymatiga ega bo’ladi. 
Agar klassda xech qanday konstruktor berilmagan bo’lsa kompilyator avtomatik ravishda 
qiymat qabul qilmaydigan konstruktorni qo’shib beradi. Ya’ni, 
public class Avtomobil 
{ 
int tezlik; 
public void getTezlik() 
{ 
return tezlik; 
} 
} 
dasturi quyidagi dastur bilan bir xil 
public class Avtomobil 
{ 
int tezlik; 
public Avtomobil() 
{ 
} 
public void getTezlik() 
{ 
return tezlik; 
} 
}