Jo‘rayev 0 ‘zbekiston tarixi (Milliy istiqlol davri) uchinchi kitob «sharq» nashriy ot-matb aa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati toshkent 2011
Yüklə 32,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Uchinchidan
- To‘rtinchidan
- Beshinchidan
|
Birinchidan,
davlatlararo munosabatlar tizimidagi muvozanat buzildi. Jahonda siyosiy-iqtisodiy bo‘linish ro‘y berdi. Kuchlar mar- kazi ilgari ikki joyda bo‘lsa, endilikda o‘z taqdirini o‘zi belgilash orqali ichki imkoniyatlami ishga solish, har kim o ‘z aravasmi o‘zi tortish zarurati tug‘ildi. Ikkinchidan, jahonda mulkiy tengsizlik kuchaydi. Ya’ni sa- 643 noati rivojlangan mamlakatlar bilan rivojlanayotgan mamlakatlar o'rtasidagi tafovut va ziddiyatlar kuchaya boshladi. Bu holat jahon resurslarini taqsimlashda yaqqol ko‘rinadi. Ya’ni, tabiat resurslari aslida rivojlanayotgan mamlakatlaming asosiy boy- ligi hisoblanadi. Lekin sanoati yuksak rivojlangan mamlakatlar bu boyliklami nazorat qilishni o ‘z qo‘llariga olishga intila boshladilar. Uchinchidan, dunyoda insonning biologik tur sifatida yasha- shiga bevosita xavf-xatar mavjud bo‘lib qoldi. Ya’ni yalpi yadro urushi xavfi ancha kamaygan bo‘lsa ham, ekologik tanglik xav- fi, biogenetik buzilishlar tahdidi hamon tahlikali holatda saqlanib qolmoqda edi. To‘rtinchidan, jahon miqyosidagi umumiy taraqqiyot odamlar dunyoqarashining o‘zgarishi, kommunikatsiyalar yuksalishi, xalqa- ro munosabatlaming rivojlanishi va uning odamzod hayotiga ta’siri sezildi. Davlatlar va xalqlar o’rtasida o ‘zaro birlashishga intilishni kuchaytirgan, ayni vaqtda milliy xususiyatlar, an’analar va ma’naviy merosni saqlab qolish orqali mustaqil siyosiy tamoyillami ishlab chiqish zarur bo‘ldi. Turli davlatlararo va hukumatga daxli bo‘lmagan xalqaro tashki- lotlaming ahamiyati oshib, dunyo yangi tizimga o ‘tishi davrida ular- ning faoliyatini qayta qurish va isloh etish ehtiyoji tug‘ildi. Bu o ‘z navbatida nega shunday qilish kerak, degan haqli savolni tug‘diradi. Buning javobi oddiy: ko‘pchilik xalqaro tashkilotlaming faoliyatlari asosan davlatlaming o‘zaro murosasini ta’minlashga qa- ratilgan edi, xolos. Bugungi ahvol xalqaro tashkilotlardan eng yirik muammolarga ahamiyat berishni, jarayonlar ichiga kirib borishni, ta’sir doirasini kengaytirishni, hech bo‘lmaganda, hammaga barobar odilona va xo- lisona munosabatda boiishni talab etadi. Beshinchidan, rivojlanishning hozirgi bosqichida har qanday mamlakatning nufuzi, aw alo, uning eng yangi texnologiyalami qa- bul qilish va foydalanish qobiliyatiga qarab belgilanadigan bo‘ldi. Yuqoridagilardan kelib chiqib, xulosa qilinsa, O'zbekistondagi o‘tish davri boshqa yosh mustaqil mamlakatlarga nisbatan samara- liroq b o id i. Natijada 0 ‘zbekiston jahon iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy jarayonlariga tezroq kirib bordi va o‘z salohiyatini aniq-ravshan ko‘rsata oldi. 0 ‘zbekistonning jahon hamjamiyatida munosib o‘rin egallashi uchun asQsiy shart-sharoitlar bu - uning ju g ‘rofiy-siyosiy jihatdan qulay mintaqada ekanligidir. 6 4 4 Ma’lumki, 0 ‘zbekiston geosiyosiy jihatdan ancha murakkab va shu bilan birga qulay makonda joylashgan. Ya’ni u, Yüklə 32,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|