JOURNAL OF MARKETING, BUSINESS AND MANAGEMENT(JMBM)/SJIF FACTOR: 5.57
www.jmbm.uz VOLUME 1, ISSUE 11 (February) ISSN: 2181-3000
Page 29
Qonuni (1995 yil 21 dekabr)
III
1998-
2003
O‘zbekiston
Respublikasi
Prezidentining
“Xususiy
tadbirkorlik, kichik va o‘rta biznesni rivojlantirishni yanada
rag‘batlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi
Farmoni (1998 yil 9 aprel)
IV
2003-
2011
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Kichik
tadbirkorlik (biznes) sub’ektlariga tegishli bo‘lgan korxonalar
va tashkilotlar klassifikatsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi
Qarori (2003 yil 11 oktyabr)
V
2011-
2019
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Kichik
tadbirkorlik (biznes) sub’ektlariga tegishli bo‘lgan korxonalar
va tashkilotlar klassifikatsiyasiga o‘zgartirishlar kiritish
to‘g‘risida”gi Qarori (2013 yil 14 iyun), O‘zbekiston
Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasida
investitsiya iqlimi va ishbilarmonlik
muhitini yanada
takomillashtirishga
doir
qo‘shimcha
chora-tadbirlar
to‘g‘risida”gi (2014 yil 7 apreldagi PF-4609-son Farmoni)
Qarori (2014 yil 3 iyul),
O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining
“O‘zbekiston
Respublikasini
yanada
rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi
(2017 yil 7 fevraldagi PF-4947-son Farmoni)
VI
2020-
keyingi
davrlar
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Koronavirus
pandemiyasi va global inqiroz holatlarining iqtisodiyot
tarmoqlariga salbiy ta’sirini yumshatish bo‘yicha birinchi
navbatdagi chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi (2020 yil 19
martdagi PF-5969-son Farmoni), O‘zbekiston Respublikasi
Prezidentining “Koronavirus pandemiyasi davrida aholi,
iqtisodiyot tarmoqlari va tadbirkorlik sub’ektlarini qo‘llab-
quvvatlashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi
(2020 yil 3 apreldagi PF-5978-son Farmoni).
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “Tadbirkorlar bilan
2022 yildagi “Ochiq muloqoti”da belgilangan vazifalarni
amalga oshirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi (2022 yil 30
avgustdagi PQ-364-son Qarori)
Kichik biznesning asosiy xususiyatlaridan
biri mamlakatning iqtisodiy
rivojlanishi uchun zarur bo‘ladigan asosiy ko‘rsatkichlarni qisqa muddat ichida
ta’minlab berishi bilan ajralib turadi. Ya’ni kichik biznes mamlakat ichki bozorida
taqchil bo‘lgan tovar va xizmatlar bilan to‘ldiradigan, iqtisodiyotning tarkibiy
negizini belgilab beradigan eng muhim soha hisoblanadi.
Shuningdek mehnat
resurslaridan samarali foydalanish uchun ish bilan bandligini va daromadlarini
JOURNAL OF MARKETING, BUSINESS AND MANAGEMENT(JMBM)/SJIF FACTOR: 5.57
www.jmbm.uz VOLUME 1, ISSUE 11 (February) ISSN: 2181-3000
Page 30
oshirish hamda mulkdorlar sinfini shakllantirishda eng asosiy omil va manba bo‘lib
xizmat qiladi. Umuman kichik biznesning iqtisodiy rivojlanishdagi ahamiyati:
mamlakat yalpi milliy mahsulotining tarkib va miqdor jihatdan ko‘payishini
ta’minlaydi;
mehnat resurslaridan samarali foydalanish uchun zamin yaratib beradi;
aholining joriy daromadlari va jamg‘armalarining oshishiga hamda farovonlik
darajasini ko‘tarilishiga zamin yaratadi;
sohaviy va mintaqaviy yakka hokimlikni bartaraf etishi;
davlat byudjet mablag‘larining bir me’yorda bo‘lishini ta’minlaydi;
tashqi iqtisodiy faoliyatda faol eshtirok etadi;
resurslardan oqilona
foydalanish;
yangi texnika-texnologiya, asbob-uskunalarni ishlab chiqarishga joriy etish va
mehnat unumdorligini oshiradi.
Shuning uchun ham jahonning barcha mamlakatlarida kichik biznes milliy
iqtisodiyotining poydevori hisoblanadi. Bugungi kunda rivojlangan xorijiy
mamlakatlarda ham kichik korxonalarning soni ularda mavjud bo‘lgan jami
korxonalarning 70-80 foizini tashkil etmoqda. Masalan, Yaponiya aholisining esa
71,7 foizi kichik biznes va xususiy tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanmoqda.
Kichik biznes rivojlanishining iqtisodiy ahamiyatlaridan biri bu mamlakat yalpi
ichki mahsulotini tarkib va miqdor jihatdan ko‘payishini ta’minlashdan iboratdir.
Keyingi yillarda kichik biznesni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlanishi
natijasida
kichik biznesning mamlakatimiz yalpi ichki mahsulotdagi ulushi o‘sib, 2021 yilda
54,9 foizni tashkil etdi. Kichik biznesning mamlakatimiz yalpi ichki mahsulotdagi
ulushining 2010-2021 yillardagi holati (1-rasm)da keltirilgan.
Dostları ilə paylaş: