K. B. Urazov buxgalteriya hisobi va

3.Operatsion harajatlarga doir pul chiqimlari summasini topish
(
Ptox)
uchun 
asos 
qilib
davr harajatlari (Dx) olinadi va topilgan summa balansning davr boshi va 
oxiridagi kelgusi davr harajatlarining (Kdx) va majburiyatlarning (M) summalaridagi 
o‗zgarishlarga tuzatiladi, shuningdek tuzatishda moliyaviy natijalar to‗g‗risidagi 
hisobotda
aks ettirilgan amortizatsiya va boshqa pulsiz harajatlar (Apx) summalari 
ayirilib tashlanadi, jumladan kelgusi davr harajatlarining ko‗payishi (+Kdx) pul 
chiqimlarini ko‗ payishiga, kelgusi davr harajatlarining kamayishi (-Kdx) esa pul 
chiqimlarini kamayishiga, 
hisoblangan
majburiyatlarning oshishi(+M) pul 
chiqimlarining kamayishiga, aksincha 
hisoblangan
majburiyatlarning kamayishi (-M) esa 
pul chiqimlarining ko‗ payishiga olib keladi, ya‘ni: 

---

223 
 
Operatsion 
harajatlar 
bo„yicha pul = 
to„lovlari 
(Ptox)
 
 
Davr harajatlari
+ 
(Dx)
+ Kelgusi davr 
harajatlari-
ning ko„payishi 
(+Kdx) 
-
Kelgusi 
davr harajat-
larining
kamayishi 
 (-Kdx)
+ 
Majbu-
riyatlarni 
kamayishi 
 (-M ) 
- 
Majbu-
riyatlarni 
ko„payishi 
(+M) 
- 
Amortiza-
siya 
va 
boshqa 
pulsiz 
harajat-
lar
(Apx) 
Misol uchun, davr harajatlari 1000 ming so‗ m deylik, kelgusi davr harajatlari
hisobot
davr boshiga 60 ming so‗ m, 
hisobot
davr oxiriga 50 ming so‗ mni, 
hisoblangan
majburiyatlar 
hisobot
davr boshiga 200 ming so‗ m, 
hisobot
davr oxiriga 100 ming 
so‗ mni, amortizatsiya harajatlari 150 ming so‗ mni tashkil etdi deylik. Ushbu misolda 
operatsion harajatlarga doir pul to‗lovlarining summasi moliyaviy natijalar to‗g‗risidagi 
hisobot
va balans ma‘ lumotlarga ko‗ra 940 ming sumni ( 1000-10+100 -150) tashkil 
etadi.