Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi
Azərbaycan Texniki Universiteti
Kafedra: Mühəndis riyaziyyatı və süni intelekt
Fakültə: İnformasiya və Telekommunikasiya texnologiyaları
Fənn: Diferensial tənliklər
İxtisas: 050615-İnformasiya Təhlükəsizliyi
Qrup: 640a2
Kurs: 2
Sərbəst iş №1
Müəllim: Məsimov Fikrət
Tələbə: İsmayılova Ülviyyə
Bakı – 2021
Sərbəst dəyişən x, axtarılan funksiya y(x) və onun törəməsi y’(x) arasıda verilmiş
F(x,y,y’)=0 (1)
münasibətinə birtərtibli adi diferensial tənlik deyilir. Aydındır ki, F(x,y,z) funksiyası x,y dəyişənlərinin birindən və ya hər ikisindən asılı olmaya da bilər, lakin (1) tənliyinin diferensial tənlik olması üçün bu funksiya z- dən hökmən asılı olmalıdır.
y’=f(x,y) (2)
şəklində olan tənliyə törəməyə nəzərən həll olunmuş birtərtibli adi diferensial tənlik deyilir
Adi diferensial tənliklər haqqında ümumi məlumatlar
Adi diferensial tənliklər haqqında ümumi məlumatlar
Tutaq ki, f(x,y) funksiyası XOY müstəvisinin müəyyən bir D oblastında təyin olunmuşdur.
Оblast dedikdə, aşağıdakı 2 şərtini ödəyən boş olmadan D nöqtələr çoxluğu başa düşülür:
1) D açıq çoxluqdur, yəni onun hər bir nöqtəsi özünün müəyyən bir ətrafı ilə bu çoxluğa daxildir;
2) D çoxluğu əlaqəli çoxluqdur, yəni onun istənilən iki nöqtəsini tamamilə D – nin daxilində yerləşən və təşkilediçilərinin sayı sonlu olan sınıq xətt vasitəsilə birləşdirmək olar.
Adi diferensial tənliklər haqqında ümumi məlumatlar
Tərif. Əgər (a,b) inteqralında diferensiallanan y=φ(x) funksiyası
şərtlərini ödəyirsə, həmin funksiyaya (2) tənliyinin (a,b) intervalında həlli deyilir.
Adi diferensial tənliklər haqqında ümumi məlumatlar
Bəzən diferensial tənliyin həllinin qeyri-aşkar funksiya kimi və ya parametrik şəkildə tapmaq əlverişli olur.
Tərif. Əgər
bərabərliyindən qeyri-aşkar funksiya kimi təyin olunan
funksiyası (2) tənliyinin həlli olarsa, (3) münasibətinə (2) tənliyinin qeyri-aşkar şəkildə həlli deyilir.
Adi diferensial tənliklər haqqında ümumi məlumatlar
Adi diferensial tənliklər haqqında ümumi məlumatlar
Dostları ilə paylaş: |