Kafedrasi abduraxmanov ixtiyor baxtiyorovich

Muximlilik 

mavjudlik, xuquq, 

to’liqlik 

1x41-1x43 

 

Inventarizatsiya, Shartnomalarni tekshirish, hisobda to’g’ri 

xujjatlashtirilganligini tekshirish 

 

Mavjudligi, baxolanishi 

1x51-1x55 

 

Hisob siyosatiga hamda qonunchilikka muvofiq  hisobda to’g’ri 

baxolanganligini tekshirish. 

Hisob siyosatiga mos ravishda ishlab chiqarish xarajatlari hisoblanishini 

to’g’riligini tekshirish, xarajatlarini hisobda to’g’ri aks ettirilishini tekshirish, 

uni natijasini hisobda aks ettirilishini tekshirish. 

Vujudga kelishi, 

aniqlik, baxolash 

1x61-1x62 

Ishlab chiqarish xarajatlari hisobi bo’yicha tekshirilayotgan davrda sodir 

bo’lgan operatsiyalarni shu davrga mosligini tekshirish, sotib olish va hisobdan 

chiqarish baxolarini hisob ma’lumotlariga mosligini tekshirish 

Aks ettirish va ochib 

berish 

1x71 

Hisobotlardagi barcha muhim ma’lumotlarni aks ettirilganligini tekshirish. 

Bo’lim  bo’yicha 

yakuni 

1x92-1x98 

Aniqlangan kamchiliklar va xatolar, metodik  (sistematik) kamchilik 

ma’lumotlari, tanlanma tekshirish natijalari taxlili, aniqlangan kamchiliklar 

ro’yxati, audit bo’limi bo’yicha xulosa.  

Auditning  yakuniy  bo’limida  shu  bo’lim  bo’yicha  xo’ alik  yurituvchi 

sub’ektda  hisob  tizimi  qanday  olib  borilganligiga  yakuniy  xulosa  shakllantiriladi 

va auditorlik xulosasini shakllantirishda hisobotga yozilib boriladi.  

Shuni  ta’kidlab  o’tish  mumkinki  xozirgi  vaqtda  axborot  texnalogiyalari 

bozorida  ko’pgina  audit  dasturlari  ishlab  chiqilmoqda  va  takomillashtirilmoqda, 

jumladan “IT Audit”, “AuditNet”, “AuditPro”,

 

“AuditSystem/2™”. 

Auditni  axborot  texnalogiyalari  asosida  o’tkazish  jarayonida  auditor 

quyidagilarga  e’tibor  qaratishi  lozim,  ya’ni  operatsiyalar  kompyuter  tomonidan 

to’g’ri  bajarilayotganligini,  operatsiyalarning  yo’qotilmagani,  qo’shilmaganligi, 

                                                 

15

 Audit XP dastiri ma`lumotlari asosida tayyorlandi 

---

77 

 

o’zgartirilmaganligi,  xatolarni  o’z  vaqtida  tuzatilganligi,  bajarilish  natijalarini 

aniqligi, axborotga begona shaxslarning kirishi cheklanganligiga.  

Biziningcha  auditini  avtomatlashtirilgan  tizmilarini  va  dasturlarini  ishlab 

chiqishda  mavjud  audit  institutlari  faol  ishtirok  etishi  lozim.  Ularning  asosiy 

faoliyati  auditni  dasturiy  ta’minot  tizimi  bo’yicha  kadrlar  tayyorlashga  qaratilishi 

lozim. 

Bir so’z bilan aytganda tekshiruv jarayonida auditor EHMlarga kiritilgan va 

undan  chiqarilgan  malumotlarni  o’rganish  bilangina    chegaralanib  qolmadan, 

malumotlarni  qayta  ishlash  tizimini  auditorlik  tekshiruvidan  o’tkazishi  kerak. 

Chunki    korxona  faoliyati  yo’nalishlarini  kompyuterlar  bilan  jihozlash  darajasi 

qanchalik  yuqori  bo’lsa  uning  faoliyat  natijalari  shu  tizimning  to’g’ri    ishlashiga 

shunchalik bog’liq bo’lib qoladi.