Kardiyolojik Açıdan senkop / bayilma

Kardiyolojik Açıdan

SENKOP / BAYILMA

Prof. Dr. Canan Ayabakan

Pediatrik Kardiyoloji

Başkent Üniversitesi

İstanbul Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi

Senkop



Bir çeşit bilinç kaybı



Ani ve kısa süreli 

bilinç kaybı sonucu 

postüral tonusun kaybedilmesi. Ardından 

kendiğilinden düzelmesi. 

* 



Neden: global serebral hipoperfüzyon

*Guidelines for the diagnosis and management of syncope 

European Society of Cardiology (ESC)

European Heart Journal (2009) 30, 2631–2671

Senkop



Bir hastalık değil, bir 

belirtidir

.



Aynı semptomu ortaya çıkaran çeşitli hastalıklar 

olabilir 



MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM. 



Sıklıkla iyi huylu (benign) bir problemdir. Tedavi 

gerekmeyebilir.



Nadiren hayatı tehdit eden bir hastalığa bağlıdır.



Amaç 

riskli hastaları belirlemek 

ve uygun tedaviyi 

sağlamaktır.



Hayatı tehdit eden nedenlerin başında 

KARDİYAK 

NEDENLER 

gelir. 

Senkop-Sınıflandırma



Refleks Bayılma



Vazovagal bayılma 



Ortostatik strese bağlı



Emosyonel strese bağlı



Katılma nöbeti



Siyanotik nöbet



Soluk (pallid) nöbet



Durumsal bayılma



GIS stimülasyonu, mikturisyon, öksürük, 

hapşırık sonrası, egzersiz sonrası



Karotis sinüs hassasiyeti

Senkop-Sınıflandırma



Ortostatik senkop



1° veya 2° Otonomik disfonksiyon



İlaca bağlı



Hipovolemiye bağlı

Senkop-Sınıflandırma



Kardiyak Bayılma



Primer elektriksel anormallikler



Uzun QT sendromu



Kısa QT sendromu



Katokolaminerjik polimorfik VT



Brugada sendromu



Preeksiyasyon (WPW sendromu)



Diğer aritmiler



SVT/VT



Bradikardi (Hasta sinüs sendromu/AV blok)

Senkop-Sınıflandırma



Kardiyak Bayılma



Yapısal kardiyak anormallikler



Hipertrofik KMP



Dilate KMP



Miyokardit



Koroner arter anomalileri



Obstrüktif KKH ve diğer kapak problemleri 

Aort /pulmoner/mitral stenoz, 

Ebstein anomalisi v.b



Pulmoner hipertansiyon

Senkopla Karışan 

Diğer Bilinç Kaybı Durumları



Epilepsi



Geçici iskemik atak (TIA)



Metabolik nedenler 

(hipoglisemi/hipoksi/hiperventilasyon)



Entoksikasyon



Psikolojik/psikiatrik nedenler

Olgu



14 yaşında kız hasta 2 gün önce kalabalık bir 

minibüste ayakta yolculuk ederken baş dönmesi ve 

göz karaması sonrası yere yığılmış. Yere düştükten 8-

10 saniye sonra kendine gelmiş. Çırpınma/silkinme 

hareketi, idrar gaita kaçırma veya ağızdan köpük 

gelme olmamış. 



Bu şikayetinden 6 ay önce de hastanede kan alınırken 

aniden yüzü saramış, soğuk terlemiş ve kısa süreli 

bayılmış. 

Vazovagal senkop

Vazovagal Senkop



En sık bayılma nedenidir (%60-80)



Tetikleyici olay: 

ayakta uzun süre kalma; fiziksel/emosyonel

stres (korku, heyecan)



Prodrom: 

baş dönmesi, mide bulantısı, göz kararması, 

terleme, solukluk



Neden: 

sempatik sistemik oluşturduğu abartılı taşikardiye 

karşı parasempatik sistemin aşırı refleks yanıtı



Vazodepresör tip: 

hipotansiyon



Kardiyoinhibitör tip

: bradikardi



Karma: 

her ikisi birden



Tanı: 

Öykü yeterli / Tilt testi (nedeni açıklanamayan öz. 

yüksek riskli hastada; tipik VVS bulguları yoksa) 

Ortostatik strese normal yanıt:

Ayakta  venöz dönüş ↓

Kalp debisi ↓ (%25)

Sempatik sistem aktivasyonu

Taşikardi

TA=N

Kalp debisi=N

3. dk sonunda kalp hızı ≈ iken TA ↓ >20/10mmHg

Ortostatik Senkop



Tetikleyici olay: 

Ani postüral değişiklik (ayağa kalkma)



Prodrom: 

yok



Neden: 

postüral değişikliğe bağlı normal sempatik 

yanıtın olmaması  vazokonstrüksiyon



, TA ↓, KTA ≈ 

(ilaç, hipovolemi/dehidrtasyon, uzun yatak istirahati)



Tanı: 

Yatarken ve ayakta TA ölçümü:

Postüral değişikliğe normal yanıt:

Ayakta  venöz dönüş ↓

Sempatik sistem aktivasyonu

Vazokonstrüksiyon

Kalp hızı ↑

TA=N

Katılma (nefes tutma) 

Nöbeti



6-24 ay arası çocuklarda görülür



Tetikleyici olay: 

Emosyonel durum (ağrı, kızgızlık, 

korku)



Siyanotik Nöbet: 

Ağlamaya başlar, nefesini tutar  siyanoz 

gelişir  senkop



Soluk Nöbet: 

Ağlamaya başlamadan bradikardi gelişir 

senkop



Selim seyirli; ≈ 5 yaşında kesilir. Sonrasında VVS 

görülebilir

Kardiyak Nedenler



Uyarıcı özellikler



Postural ilişki olmaması



Prodromal bulguların olmaması



Ciddi yaralanmayla sonuçlanması



Egzersizle ilişkili olması



Göğüs ağrısı, çarpıntı eşlik etmesi



Konjenital kalp hastalığı bulunması 



Ailede ani ölüm öyküsü bulunması

Primer Elektriksel Anomaliler



Uzun QT Sendromu



Genetik**/edinsel



Miyokard repolarizasyon süresinin uzaması ciddi kardiyak 

aritmilere zemin hazırlar (polimorfik VT, V.fib)

QTc

Erkek

Kız

Normal

<430msn

<450msn

Sınırda

431-450

451-470

Uzun

>450

>470



Kısa QT sendromu (QTc < 0.30sn)



Katekolaminerjik Polimorfik VT



Emosyonel/fiziksel stres katekolamin deşarjı  VT/V.fib



Preeksitasyon : WPW sendromu



Atriumlar ile ventriküller arasında aksesuar ileti yolu



Ventriküllerin bir kısmı erken depolarize olur  reentran

(döngüsel) SVT’ye neden olur; atrial fib  V.fib’e dönüşür

KISA PR

DELTA

GENİŞ QRS



Brugada sendromu



Na kanallarının genetik hastalığı 



VT/V.fib  ani ölüme neden olur



Aritmi genellikle uykuda olur



Yapısal kalp hastalığı olmayan genç erkeklerde görülür

Diğer Aritmiler



SVT



Atrium/AV düğüm kaynaklı (dar QRS)



Diyastolik dolum süresi kısalır



Kalp debisi↓  Senkop



Bradikardi



Hasta sinüs sendromu / AV blok



Düşük kalp hızı



Kalp debisi↓  Senkop

CO=SV X HR

Kalp 

Atım

Kalp

Debisi

Hacmi

Hızı

Yapısal Kalp Hastalıkları



Hipertrofik KMP



Genetik miyokard hastalığı



Egzersiz sırasında iskemi & aritmi



Senkop/ani ölüm (öz. LVOT obs varsa)



Aritmojenik sağ ventrikül displazisi



Genetik hastalık 



Sağ ventrikül miyokardının fibröz yağlı doku ile yer 

değiştirmesi Sağ ventrikül kaynaklı aritmiler



EKG: 

Sağ dal bloğu, V1-V2’de T negatifliği, Epsilon dalgası

Yapısal Kalp Hastalıkları



Dilate KMP



Genetik/miyokardite sekonder



Birçok hastalığın son aşaması



Koroner arter anomalisi



Egzersiz sırasında iskemi  Bayılma/ani ölüm



Aort/pulmoner stenoz



Mitral stenoz/yetersizlik



Ebstein anaomalisi



Pulmoner hipertansiyon



Diğer (postop Fallot, Fontan, TGA; cTGA)

Bazal değerlendirme (Öykü, FM, EKG)

Amaç: 

Yüksek Riskli Hastayı Belirleme

Tanı

Öykü

1  

-

Bayılmadan hemen önceki durum

•

Pozisyon (ayakta / 

oturur / yatar

)

•

Tetikleyen olaylar (

egzersiz

/ ağrı / korku / kalabalık ortam v.b)

•

Eşlik eden şikayetler (

çarpıntı / göğüs ağrısı

)

2 

– Bayılanın ayrıntıları

•

Süresi (kısa < 1 

dk / 

uzun

)

•

Hastanın görünümü (soluk / 

siyanotik / terli)

•

İstemsiz hareket / 

inkontinans / amnezi

•

Kardiyak

/ Endokrinolojik / Nörolojik / Psikolojik hastalıklar

•

Kullandığı ilaçlar (diüretik

/ antihipertansif / antiaritmik v.b)

•

Ani ve erken ölüm (<30 yaş)

•

Aritmi öyküsü

•

Kardiyomiyopati

öyküsü

Özgeçmiş

Soygeçmiş

Fizik İnceleme

•

Kan basıncı ölçümü  (yatarken, ayakta)

•

Nabız değerlendirmesi (sayı & 

ritm)

•

Oskültasyon (üfürüm?)

•

Nörolojik muayene

•

Hız, 

ritm

•

Preeksitasyon (WPW sendromu)

•

QT ölçümü (uzun / kısa QT)

•

Diğer 

ritm problemleri

•

Yapısal kalp hastalığına işaret eden bulgular (

hipertrofi, aks 

sapması v.b)

EKG

Senkop-Tanısal yaklaşım

AHA/ACCF Scientific Statement on the Evaluation of Syncope Circulation. 2006;113:316-327

Tedavi



Refleks Senkop



Bol hidrasyon ve tuzlu diyet



Genel önlemler



Medikal





bloker (metoprolol, atenolol)





agonist (midodrin) 



fludrocortisone 



sinüs nod blokeri (ivabradine)

Tedavi



Primer elektriksel anomaliler 

(iyon kanal defektleri: 

katekolaminerjik polimorfik VT, Brugada, uzun QT)



Aktivite kısıtlaması



ICD





bloker  / quinidine



Torakal ganglion sempatektomi



Diğer aritmiler



PM 

(AV blok, hasta sinüs sendromu) 



Ablasyon / antiaritmik tedavi



Yapısal kalp hastalıkları



ICD + antiaritmik 

(hipertrofikKMP, dilateKMP, ARVD)



Cerrahi / girişimsel yaklaşım 

(diğer yapısal kalp hastalıkları)