Kastamonu üNĠversġtesġ

3. Selçuklular  

Böyük  Selçukluların  Аzerbаycаn    (V-VI/XI-XII.yüzyıl)  bölgesini  ele  geçirdikten 

sonra Tebriz,  Erdebil,   ġаmаhı, Gence ve   diğer Ģehirlerde çok sayıda  medrese   açılmıĢtır. 

Yakut el-Hamevî Selcuklular döneminde onlarca alimin yetiĢtiği hakkında bilgi vermektedir. 

                                                 

23

  Azerbaycan‘da  ġiilik  için  bkz.  Ahmadov  Shahı,  Azerbaycan‟da  ġiiliğin  Yayılma  Süreci,  (YayınlanmamıĢ 

Doktora Tezi), Ankara 2005. 

24

 Nabiyev, Zülfikar, Azerbaycan‟da Tasavvufi Hareketler, (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2004. 

25

  Eliyarlı,  Süleyman,  Azerbaycan  Tarihi,  Bakı:  Azerbaycan  NeĢriyyatı,  1996,  s.  204.  ġirvanĢahlar  hakkında 

daha geniĢ bilgi için bkz. AĢurbeyli, Sara, ġirvanĢahlar Devleti, Bakü 1997. 

26

 Eliyarlı, Azerbaycan Tarihi, s. 207-8. 

27

Azerbaycan Tarihi, II/15.  

---

IV. ġeyh ġa‟ban-ı Velî Sempozyumu (Hanefîlik-Mâturîdîlik) 

 

 

299 

 

Bunlardan ġamahı bölgesinden Ebu Bekr Muhammed el-Hüseyni (476/1083) ve Muhammed 

ibn Abdullah el-Berdei (VI/XII) meĢhur alimlerdnir.

28

 

Selçuklular  Hanefiliğin  bölgede  yayılması  için  çaba  sarfetmiĢlerdir.  Bu  nedenle 

medreseler  açılmıĢ,  açılan  medreselerde  Hanefi  geleneğinin  eserleri  okutulmuĢtur. 

Selçukluların  Hanefiliğin  bölgede  geliĢmesi  için  yeni  ilim  adamlarının  yetiĢmesini  teĢvik 

ettikleri  görülmektedir.  Selçuklu  atebeylerinden  baĢkentleri  Gence  Ģehri  olan  Atabeyler 

devletinde  (1136-1225)  Hanefi  mezhebi  ağırlıkta  olmuĢtur.

29

Hoy‘da  el-Ferec  el-Huveyye 

(521/1127),  Marağa‘da  Atabekiyye  (605/1208)  ve  el-Kazı  (605/1208)  ve  Nahçıvan‘da 

Mömine Hatun türbesine bağlı medreseler Atabeyler dövletinin meĢhur medreselerinden idi.

30

 

Bu  devletlerle  birlikte  bölgede  kurulmuĢ  olan  Karakoyunlu  ve  Akkoyunluların  da 

Hanefi mezhebini destekledikleri bilinmektedir. 

31

 

Yukarıda ismi geçen devletlerin sınırları içerisinde  yer alan Tebriz, Erdebil, ġamahı, 

Bakü, Gence, Berda, Kazvin, Muğan, Marağa,

32

 Gabala

33

, Niyazabad,

34

 ġeki

35

 gibi Ģehirlerde 

Hanefilik yaygın olmuĢtur.

36