Kıbrıs laü syo sağLIĞi etkileyen faktörler hemşİreliĞe giRİŞ dersi



Yüklə 445 b.
tarix05.05.2017
ölçüsü445 b.
#16724


Kıbrıs LAÜ SYO SAĞLIĞI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

  • HEMŞİRELİĞE GİRİŞ DERSİ

  • Prof Dr.Sevgi Hatipoğlu


İçerik

  • Giriş

  • Sağlığı Etkileyen Major Faktörler:

    • Genetik Yapı
    • Algılama Yetisi ve Eğitim
    • Irk,Etnisite, ve Kültürel Geçmiş
    • Yaş,Cinsiyet ve Gelişimsel Seviye
    • Yaşam Tarzı ve Çevre
    • Sosyoekonomik Durum
    • Coğrafi Bölge
  • Sağlığı Koruma ve sürdürme

  • Sağlığı Korumada Hemşirenin Rolü



Giriş

  • Bireylerin sağlığını ve iyilik seviyelerini pekçok faktör etkilemektedir

  • Bu faktörler,sıklıkla sağlığın korunmasında ve sağlıkta değişim oluşturan risk faktörler ile karşılıklı etkileşime sahiptir.



Sağlığı etkileyen major faktörler

  • Genetik Yapı

  • Bireyin yaşamı boyunca sağlığını etkileyen bir genetik yapısı vardır.

  • Genetik Yapı;

    • Kişiliği
    • Vücut yapısını
    • Entelektüel kapasiteyi
    • Sağlıkta bozulma ve başetme durumlarını etkilemektedir.
  • Örneğin”Kalp krizleri ve İnmeler”

  • “Orak Hücreli Anemi,Hemofili

  • “Diyabetus Mellitus”

  • “Kanser”



Sağlığı etkileyen major faktörler

  • Algılama Yetisi ve Eğitim

  • Algılama Yetisi;

    • Gençlik çağından önce belirlenir ve doğum öncesi ve sonrası faktörlerden etkilenir
    • Sağlıklı gelişmeler,çocukluk ve bebeklik çağını etkileyerek algılama yetisin de olumlu gelişmeler oluşturur
    • Algılama yetisi,beyin yaralanmaları ve hastalıklarından dolayı azalabilir.
  • Eğitim;

    • Eğitim algılama yetisini geliştirebilir
    • Eğitim seviyesi bireyin sağlıklı olma rehberlerini /Yollarını anlamayı ve izlemeyi etkiler.


Sağlığı etkileyen major faktörler

    • Irk,Etnisite, ve Kültürel Geçmiş
    • Bazı hastalıklar bazı ırklarda ve etnik gruplarda diğerlerinden daha fazla oluşabilir.
    • Örneğin;Amerika da
    • * Hipertansiyon, Afrikan Amerikalılarda ;
    • * Karaçiğer hastalıkları ve Diyabetus Mellitus ,Native
    • Amerikalılar’da ve
    • * Göz bozuklukları Çin’li Amerikalılar da daha fazladır.
    • Bireyin Etnik ve Kültürel geçmişi de sağlık davranışlarını ve değerlerini ,yaşam tarzını ve hastalık durumlarını etkiler.
    • Her kültür,sağlık ve hastalıkta özgün yola sahiptir.
    • Her kültürün sahip olduğu inanç ve hastalık tedavi pratikleri de farklıdır.


Sağlığı etkileyen major faktörler

  • Yaş,Cinsiyet ve Gelişimsel Seviye

  • Yaş;

    • Kardiyovasküler bozukluklar,genç yaştaki kişileri nasıl etkilediği tam bilinmemekle birlikte 40 yaşından sonra artış gösterdiği belirtilmektedir.
    • Kalp atakları,erkeklerde daha yaygındır ancak Menapozdan sonra kadınlarda da artar ve böylece cinsiyet farkı eşitlenir.
  • Cinsiyet;

    • Bazı hastalıklar bir cinsiyeti diğerinden daha fazla etkiler.
    • Örneğin;
    • Prostat Kanseri,erkeklerde ve servikal kanser kadınlarda;
  • Gelişimsel Seviye;

    • Genç yetişkinlerde kronik hastalıklarda insidans artmış olup, genel hastalıkların ciddi koplikasyonları gelişebilir.Öneğin Grip
    • Erken yaşlarda Suisid (intihar) girişimi yaşlılara göre pik yapabilir.


Sağlığı etkileyen major faktörler

  • Yaşam Tarzı ve Çevre

  • Yaşam Tarzı

    • Bireyin yaşam stili sağlığını etkiler;
    • Yeme örüntüleri,
    • Kimyasl ajan kullanımı (alkol,nikotin,kafein,yasal va yasal olmayan ilaçlar gibi )
    • Egzersiz ve dinlenme örüntüleri ve başetm metodları,
    • Hipertansiyon ve obesite
    • Sigara ve kronik akçiğer hastalıkları,
    • Fazla stres veya sedanter yaşam tarzı kalp hastalıklarını etkiler
  • Çevre

  • Sağlığı en büyük etkileyen faktörlerdendir;

    • İş yaşamında maruz kalınan toksik maddeler (asbest ve benzer tozlar gibi)kronik akçiğer hastalıklarını artırır,
    • Hava,su ve yiyecek kirliliği,enfeksiyon hastalıkları ve kanser gibi hastalıkları artırır,
    • Mevsimsel değişiler,hipotermi ya da hipertermi özellikle yaşlıları etkiler


Sağlığı etkileyen major faktörler

  • Sosyoekonomik Durum

  • Yaşam tarzı ve çevre, bireyin ekonomik geliri ile yakından ilişkilidir

    • Yaşanılan yerdeki kalabalık ya da yalnızlık,
    • Sanitasyon bozuklukları,giyinmede yoksulluk,
    • Sinek gibi insektisitlerin varlığı,
    • Isıtma ve soğutma yetersizlikleri,
    • Kalabalık yaşam bulaşıcı hastalıkların yayılımını etkiler
  • Diğer problemleri içinde;

    • Bebek ve çocuk bakım yetersizlikleri,
    • Yaralanma ve hastalıklarda bakım eksikliği,
    • Yetersiz beslenme,
    • Yanlış ilaç kullanımları ve alışkanlıklar


Sağlığı etkileyen major faktörler

  • Coğrafi Bölge

  • Yaşanılan coğrafi bölge sağlık durumunu etkiler.

    • Malarya benzeri hastalıklar,Kuzey Amerika’nın tropikal bölgelerinde diğer bölgelerden daha yaygın görülür,
    • Multipl Sklerozis, Kanada ve Kuzey Amerika’da daha fazla görülür,
    • Güneşli,sıcak bölgelerde yaşayan halkta cilt kanserleri ve
    • Çok nemli bölgelerde yaşayanlar arasında sinüs enfeksiyonları daha fazla gelişebilir.
    • Yaşam bölgeleri egzersiz örüntülerini de etkiler.
  • Klinik ve diğer sağlık bakım yapılanmalarının kent ya da şehirde olması yanında transport araçları kullanımı da sağlığı etkileyen faktörler arasındadır.



Sağlığı Koruma ve sürdürme

  • Hemşirelik, yıllardır hastanede akut hastalıkların bakımına yönelmiştir.

  • Toplumda ve sağlık bakımında olan değişimler sonucu toplum temelli koruyucu hizmetler ve bakımı ele alan girişimler ağırlık kazanmaya başlamıştır.

  • Bugün,Dahili ve Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği gibi iki önemli hemşirelik branşı,

    • sağlıklı davranışlarının öğretimi ve sağlığın devamlılığına daha fazla odaklanmaya önem vermiş.
    • toplumun sağlığını koruma ve sağlık bakımı ile devamlılığını sürdürmeye hedeflenmiştir.


Sağlığı Koruma ve sürdürme

  • Sağlığı Koruma ve sürdürmede bilinmesi gereken ve kesinlik kazanmış pratikler;

    • Günde üç öğün dengeli beslenme (devletin önerdiği yiyecekleri temel alan)
    • Sağlıklı bir vücut ağırlığa sahip olmak ve devam ettirmek
    • Günde 30-60 dakika egzersiz yapmak
    • Günde 7-8 saat uyku almak
    • Alkol alımından vazgeçmek ya da miktarı en aza indirmek
    • Sigara içiminine son vermek
    • Güneşten sakınmak ve güneşe çıkarken güneş kremi kullanmak


Sağlığı Korumada Hemşirenin Rolü

  • Sağlıklı olma pratikerini bireylere kazandırmada danışmanlık rolünü sürdürmek

  • Çeşitli yaş gruplarında sağlıklı olma davranışlarını kazandıracak eğitimleri yapabilmek

  • Sağlığı korumda yeni bilgileri takip etmek ve kanıt temelli bilgileri uygulamaya aktarmak

  • Hastanelerde, uzun süreli bakım merkezlerinde ,ayaktan bakım merkezlerinde ,iş yeri hemşirliğinde ve hemşirenin çalıştığı her alanda sağlık eğitimlerine önem vermek

  • Sağlık konusundaki tıbbi ve hemşirelik Web sitelerinin eğitim ve araştırmalarını izleyerek bireylere bu konularda son ve güvenli bilgileri aktarmak



Kaynak



Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin