Teqvim-2015. pdf

Ümumdünya Yer Günü
 1970
22
18
İ n t e r n e t d ə 
www.voanews.com
www.mix.az
Ə d ə b i y y a t 
İlyasov, Z. Tarixi 
abidələrin ensiklopediyası 
hazırlanır /Z.İlyasov 
 //İqtisadiyyat.-2012.- 27 
aprel-3 may.- S.8.
Nərimanoğlu, M. 
Minilliklərin yadigarla-
rı, yaxud da daşlaşmış 
mədəniyyət nümunələri: 
18 aprel Abidələrin 
Beynəlxalq Mühafizə 
Günüdür /M.Nərimanoğlu 
//Azərbaycan.- 2012.- 18 
aprel.- S.7.

---

117
Tarixdə bu gün
Beynəlxalq Kitab və Müəllif 
Hüquqları Günü 
1996 
APREL
Müəllif  hüquqları anlayışı ilk dəfə 
Almaniyada aktuallaşmışdır.  Əvvəllər  
yalnız  ədəbiyyat sahəsinə aid edilən 
bu ifadə 1870-ci il iyun ayının 11-
dən imperatorun verdiyi qanunla 
mülkiyyətin bütün formalarını özündə 
birləşdirmişdir. Yaxın xaric hesab edilən 
Rusiyada isə bu anlayış indinin özündə 
də daha çox ədəbiyyat sahəsinə ehtiva 
edilir. UNESCO-nun 1996-cı il tarixli 
qərarı ilə hər il bütün dünyada 23 aprel 
Beynəlxalq Kitab və Müəllif Hüquqları 
Günü kimi qeyd edilir. 
UNESCO məhz bu günü dünya 
şöhrətli dramaturqlar Uilyam Şekspi-
rin (1564-1616), Migel de Servante-
sin (1547-1616) və yazıçı-tarixçi  İnka 
Qarsilaso de la Veqanın (1539-1616) 
şərəfinə müəyyənləşdirmişdir. Belə 
ki, hər üç yazıçını onların ölüm tarixi 
- 23 aprel 1616-cı il rəqəmi birləşdirir. 
“Müəlliflik hüququ və  əlaqəli hüquq-
lar haqqında” Qanun 8 oktyabr 1996-
cı il tarixindən qüvvədədir. “Müəlliflik 
hüququ və  əlaqəli hüquqlar haqqında” 
Azərbaycan Respublikası Qanununun 
tətbiq edilməsi barədə” Azərbaycan 
Respublikası Prezidentinin 8 oktyabr 
1996-cı il tarixli Sərəncamının böyük 
əhəmiyyəti olmuşdur. Azərbaycanın 
bugünkü müəllif hüququ müasir infor-
masiya, ilk növbədə rəqəmli texnologi-
ya və multimedia kompyuter sisteminə 
əsaslanır.  İlk dəfə olaraq Azərbaycan  
müəlliflərinə könüllü olaraq öz 
əsərlərini əlyazmasından başlayaraq CD 
ROM-lara qədər hər hansı maddi daşı-
yıcıda qeydiyyatdan keçirmək, Dövlət 
reyestrinə daxil etmək, kompyuterdə 
saxlamaq və arxivləşdirmək imkanı 
yaradılmışdır.  Əsərlərini qeydiyyatdan 
keçirən müəlliflərə “Qeydiyyat haq-
qında  Şəhadətnamə” verilir. Agentliyin 
kompyuter-TV-video-akustik sistem-
skaner  şəklində komplektləşdirilmiş 
multimediya sistemi radio-televiziya 
efirinin monitorinqini həyata keçirməyə, 
intellektual mülkiyyətin statistikası  və 
müəllif - hüquq pozuntularının diaq-
nostikasının müxtəlif məsələlərini həll 
etməyə imkan verir. 
Son illər  Azərbaycan rəhbərliyinin 
uzaqgörən daxili və xarici siyasəti 
nəticəsində müəllif-hüquqları sahəsində  
ölkəmizin beynəlxalq 
əlaqələri 
genişlənmiş, o, bir sıra Konvensiya və 
beynəlxalq təşkilatların üzvü olmuşdur.  
Azərbaycan 1996-cı ildən Ümumdünya 
Əqli Mülkiyyət Təşkilatının üzvüdür. 
Ədəbi-bədii  əsərlərin qorunması haq-
qında Bern Konvensiyasına və Müəllif 
hüququ haqqında Ümumdünya Konven-
siyasına daxil olmuşdur. Bir sıra digər 
ikitərəfli və çoxtərəfli müqavilələrin iş-
tirakçısıdır. 
Dünyada “Ümumdünya kitab və 
müəllif hüquqları günü” mövzusunda 
tədbirlər 1996-cı ildən, Azərbaycanda 
isə 2001-ci ilin 23 aprel tarixindən ke-
çirilir.