Teqvim-2015. pdf

105 
illiyi
1
Müğənni
Musiqi.Opera.Balet 

---

133
MA
Y
Yaqub Məmmədov
1930-2002
Ə d ə b i y y a t
Mehdi, D. El xanəndəsi Ya-
qub Məmmədov /D.Mehdi.- 
Bakı: Təbib, 1998.- 80 s.
Çəmənli, M. “Mənsuriyyə” 
harayı /M.Çəmənli             
//Çəmənli M. Sənət 
hekayələri.- Bakı, 2014.- 
S.315-325.
Qiymətli səs xəzinəsi: 
Yaqub Məmmədov muğam 
tariximizin şərəfli səhifəsini 
yazıb //Şərq.- 2011.- 5 
may.- S. 22.
Məhərrəmova, T. İfa-
sı tarixləşən xanəndə 
/T.Məhərrəmova //Kaspi.- 
2010.- 28 may.- S. 15.
Məmmədov, V. Ölməz 
sənətkar /V.Məmmədov 
//525-ci qəzet.- 2011.- 23 
fevral.- S. 7.
Yusifli, V. Mənsuriyyə: 
Ustad Xanəndə Ya-
qub Məmmədovu 
xatırlayarkən... /V.Yusifli 
//525-ci qəzet.- 2013.- 9 
noyabr.- S.16; 29.
İ n t e r n e t d ə
www.anl.az
www.az.wikipedia.org
Yaqub Məhəmməd oğlu Məmmədov 
1930-cu il may ayının 5-də   Ağcabədi 
rayonunda anadan olmuşdur. Qarabağ 
xanəndəlik məktəbinin XX əsrin II ya-
rısında yetişmiş orta nəslinin görkəmli 
nümayəndəsi idi. 
1956-cı ildə rayonda Bakıda 
keçiriləcək Gənclərin Ümumrespublika 
Festivalına ifaçı toplanarkən birinci Ya-
qubun adı qeyd olunur. Beləliklə, o, Ba-
kıya festivala gəlir. Münsiflər heyətində 
görkəmli sənətkarlar - Həqiqət Rzaye-
va, Xan Şuşinski, Əfrasiyab Bədəlbəyli 
və başqaları yer almışdı. Gənc Yaqubun 
səhnə görünüşü və ifası onları qane 
edir.  İfa hamının xoşuna gəlir və Ya-
qub Məmmədov festivalın laureatı olur. 
İlk müvəffəqiyyət gənc ifaçıya uğurlar 
gətirir. Həmin festivaldan sonra ustad 
tarzən  Əhməd Bakıxanov onu radioya 
gətirib öz ansamblı ilə bir neçə ifasını 
lentə yazdırır. 
Qarabağ torpağında boya-başa çat-
mış Yaqub Məmmədov professional 
musiqi təhsilini Asəf Zeynallı adına 
Azərbaycan Dövlət Musiqi məktəbində 
Seyid Şuşinskidən almışdır. Cabbar, Se-
yid, Xan, Zülfü məktəbinin ənənələrinə 
sadiq qalan xanəndə öz oxu tərzi ilə 
klassik muğam ifaçılığı üslubunu qo-
ruyub saxlayıb. Eyni zamanda Yaqub 
Məmmədovun özünün ifa məziyyətləri, 
dəst-xətti var idi. Klassik muğam ifa-
çılığı  çərçivəsindən kənara çıxmayan 
xanəndə məlahətli səsi ilə muğama yeni 
xallar, zəngulələr gətirmişdi. Onun yadi-
gar qalan lent yazıları muğam tariximi-
zin qiymətli səs yaddaşıdır. Azərbaycan 
ifaçılıq sənətinin görkəmli simalarından 
olan Yaqub Məmmədov sələflərinin yo-
lunu layiqincə davam etdirib. Görkəmli 
xanəndə Seyid Şuşinskidən mu-
ğam dəsgahları, xanəndəlik sənətinin 
sirlərini öyrənmiş, həmçinin musiqi və 
poeziya sahəsində dərin biliklər qazan-
mışdır. Yüksək ifaçılıq mədəniyyətinə 
malik xanəndə gözəl səsi, təkraredilməz 
oxuma tərzi ilə diqqəti cəlb etmişdir.
O, bütün muğam dəstgahlarının 
gözəl bilicisi olmaqla yanaşı, həm də 
Azərbaycan poeziyasını  dərindən bi-
lirdi. Yaqub Məmmədov uzun illər 
Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında 
solist olmuş, konsertlərdə  çıxış etmiş-
dir. Onun ifasında qrammafon vallarına 
yazılmış muğam dəstgahları bütün Ya-
xın və Orta Şərqdə yayılmışdır.
Ustad xanəndə kimi püxtələşmiş 
Yaqub Məmmədov sənətdə öz 
ənənələrini yaratmışdır. Öz dövrünün 
bir çox xanəndələri, eyni zamanda, 
yeni gələn nəsil onun yaradıcılığından 
bəhrələnmişlər.
Xanəndənin fəaliyyəti dövlət 
tərəfindən qiymətləndirilmiş, ona 1991-
ci ildə “Azərbaycan Respublikası-
nın Xalq artisti” fəxri adı verilmişdir. 
Müxtəlif fəxri fərmanlarla təltif edilmiş, 
ulu öndər Heydər  Əliyevin sərəncamı 
ilə Prezident təqaüdçüsü olmuşdur. 
Azərbaycan Respublikası Prezi-
dentinin 4 dekabr 2001-ci il tarixli 
Sərəncamı ilə  “Şöhrət” ordeninə layiq 
görülmüşdür. 
Yaqub Məmmədov 2002-ci il iyul 
ayının 7-də vəfat etmişdir.