Teqvim-2015. pdf

Ə d ə b i y y a t 
Atalı, İ. Ana dilini qorumaq- Milləti qorumaqdır : 21 fevral- 
Beynəlxalq Ana dili günüdür /İ. Atalı //Türküstan.- 2013.-17-23 
fevral.- S.13.
İsmayıl, Z. Beynəlxalq Ana Dili Günü bizim qarşımızda nə vəzifələr 
qoyur? /Z.İsmayıl //Azad Azərbaycan .-2012.- 21 fevral.- S. 7.

---

56
Tarixdə bu gün
Xоcalı Sоyqırımı günü
 1992
FEVRAL
Ötən  əsrin 1992-ci ilinin fevralında tarixdə 
görünməmiş qətliam baş verdi. Türkləri özlərinin 
əbədi düşməni hesab edən ermənilər məskunlaş-
dıqları türk torpaqlarında insanlığa xas olmayan 
vəhşiliklər törətməklə, Xocalı adlı bir yurd yerini 
yer üzündən sildilər – insanlar amansızlıqla qətlə 
yetirildilər, əsir götürüldülər, şəhər isə oda qalan-
dı. Bu, Qarabağ müharibəsinin ən qəddar səhifəsi 
idi. 
1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə isə 
erməni-daşnak silahlı qüvvələri və keçmiş sovet 
366-cı motoatıcı alayı Xocalıya divan tutdu, ən 
dəhşətli soyqırım törədildi. Buna qədər isə Xo-
calı erməni-daşnaklar tərəfindən tam mühasirəyə 
alınmışdı. Yollar tamam kəsilmiş, Xocalı taleyin 
ümidinə buraxılmışdı. Halbuki xocalılar erməni-
daşnak hərbi qüvvələrinə  mərdliklə müqavimət 
göstərir, şəhəri çətinliklə də olsa qoruyub saxlayır-
dılar. Düşmən elə buna görə də Xocalı sakinlərini 
vəhşiliklə, qəddarlıqla və kütləvi surətdə qətlə ye-
tirdi.
Faciənin miqyası son dərəcə böyük və dəhşətli 
idi. Ağdam istiqamətində düzlər, dərələr, dağlar 
günahsız insanların cəsədləri ilə dolmuşdu. Yer-
göy qan ağlayırdı. Ermənilər qadınlara və  uşaq-
lara, qocalara və xəstələrə rəhm etmədən hamını 
güllələyərək süngüdən keçirmişdilər. Xocalı soy-
qırımına siyasi qiymət verən və bu barədə dünya-
nın ən yüksək tribunalarından danışan ümummilli 
lider Heydər Əliyev Xocalı sakinləri ilə görüşündə 
demişdir: “... biz toplaşıb Xocalı faciəsinin cava-
bını verək,  şəhidlərin qanının yerdə qalmaması 
gününü görək. Azərbaycanın  ərazi bütövlüyünü 
təmin edək. Müstəqil Azərbaycanın hüdudlarını 
tamamilə  bərpa edək.  İnanıram ki, Azərbaycan 
xalqı belə qüdrətə malikdir”.
Bu faciə zamanı böyük bir yaşayış  məntəqəsi 
yer üzündən silinib, azərbaycanlılara qar-
şı amansız soyqırımı törədilib: 613 nəfər qətlə 
yetirilib, 1275 nəfər  əsir götürülüb. Qanunsuz 
erməni silahlı qüvvələri mühasirədən çıxıb qaç-
mağa müvəffəq olmuş azərbaycanlıları mil-
li mənsubiyyətlərinə görə yollarda, keçidlərdə, 
meşələrdə  təqib edərək vəhşicəsinə öldürüblər. 
Habelə azğınlaşmış erməni hərbçiləri əsir və girov 
götürdükləri azərbaycanlıları xüsusi amansızlıq-
la, işgəncə verərək qətlə yetiriblər. Mühasirədən 
çıxıb qaçmağa müvəffəq olan sakinlər təqib 
edilərək Kətik meşəsində, Naxçıvanik yolunda, 
Qaraqaya  ətrafında, Dəhraz kəndi yaxınlığında, 
Şelli istiqamətində, Əsgəran asfalt yolunun 86-cı 
kilometrliyində  və digər  ərazilərdə amansızlıqla 
qətlə yetiriliblər.  Əsir götürülənlərdən 18 nəfəri 
Əsgəran rayon Daxili işlər  şöbəsində  işgəncə 
verilməklə öldürülüb. Hücum zamanı dinc əhaliyə 
qarşı  ağlasığmaz vəhşiliklər törədilib, dözülməz 
işgəncələr verilib, insanların başlarının dərisi so-
yulub, müxtəlif  əzaları  kəsilib, gözləri çıxarılıb. 
Xocalıya hücum edən erməni dəstələri ölkə iqtisa-
diyyatına 170 milyon dollardan artıq ziyan vurub. 
Şəhərin toxuculuq fabriki, onlarla ictimai iaşə ob-
yekti dağıdılıb. 200 nəfərdən çox insan müxtəlif 
dərəcəli əlilə çevrilib. Ermənilər buna görə cavab 
verməlidirlər.  Əgər bunu edə bilməsək, gələcək 
nəsillər bizi heç vaxt bağışlamayacaqdır!
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi 24 
fevral 1994-cü ildə  1992-ci il fevralın 26-da erməni 
təcavüzkarları  tərəfindən törədilmiş, Azərbaycan 
xalqının milli faciələrindən və bəşər tarixinin qan-
lı səhifələrindən biri olan Xocalı hadisələri hər il 
fevralın 26-da “Xocalı soyqırımı günü” elan olun-
ması barədə  qərar vermiş  və    Xocalı hadisələri 
barəsində həqiqətin dünya xalqlarına çatdırılması 
və “Xocalı soyqırımı günü”nün beynəlxalq miq-