19-MAVZU JISMLARNING BOSIB O‘TGAN YO‘LI VA UNGA KETGAN VAQT. BOSIB O‘TILGAN YO‘L (MASOFA) VA VAQT BIRLIKLARI Mexanik harakatda jismning vaziyati vaqt o‘tishi bilan o‘zgarishini
bilib oldingiz. Bu o‘zgarishni xarakterlash uchun
bosib o‘tilgan yo‘l va
vaqt tushunchalari kiritiladi.
Bosib o‘tilgan yo‘l deb jismning harakat trayektoriyasining uzunligiga aytiladi. Yo‘lni o‘lchash uchun uzunlik birligi metrdan foydalaniladi. Yo‘lni
inglizcha space – masofa, length – uzunlik so‘zlarining bosh harfi s yoki
l harflari bilan belgilanadi
1
.
Jism ma’lum bir vaqt mobaynida harakatlanadi. Vaqt juda
murakkab tushuncha bo‘lganligi uchun unga oddiy ta’rif berib
bo‘lmaydi. Shunga ko‘ra o‘zimiz o‘rganib qolgan tushunchamiz
bo‘yicha ishlatamiz.
Masalan, avtobus Guliston shahridan Toshkentga 2 soatda yetib
keldi. Vaqtni inglizcha
time so‘zining bosh harfi t bilan belgilaymiz.
Demak, t = 2 soat.
Bosib o‘tilgan yo‘l uzun yoki qisqaligiga qarab, metrdan tashqari
qulaylik uchun
