28-MAVZU ISH VA ENERGIYA HAQIDA TUSHUNCHA Ertalab turib siz maktabga otlansangiz, ota-onangiz «ish»ga boradi.
Maktabdan qaytib kelib, ota-onangizga uy-ro‘zg‘or «ish»larida
qarashasiz. Xo‘sh, «ish» deganda nimani tushunamiz o‘zi? Kundalik
turmushda «ish qilish» deganda, biz «mehnat qilish»ni ko‘zda tutamiz.
Fizikada esa «ish» tushunchasi «mehnat» bilan hamma vaqt mos kela
-
vermaydi.
Biror-bir jismni kuch ta’sirida ma’lum bir masofaga ko‘chirilsa mexanik ish bajarildi deyiladi (43-rasm). Mexanik ishni
A harfi bilan belgilanadi. U holda ishni hisoblash formulasi
71
Ish = kuch × yo‘l.
A=F · s bo‘ladi.
A – ish, F – kuch, s – yo‘l. Ish birligi [A ] = 1N · 1 m =