Kegl cc pechat indd

2. Suyuqliklarda tovushning tarqalishi. Suyuq 
likda zarralar gazlarga 
nisbatan zichroq joylash 
ganligi tufayli ularda tovushning tarqalish 
tezligi kattaroq bo‘ladi. Tovushning suvdagi tezligini bi 
rinchi marta 
1826-yilda  J.  Kolladon va Ya.  Shturm Shveysariyadagi Jeneva ko‘lida 
o‘lchashgan. 8°C li suvda o‘lchangan tezlik 1440 m/s ni tashkil etgan. 
Anhorlarda cho‘milganda suv tagida ikkita toshni urib ko‘rib, uning 

---

160
ovozini eshitgan o‘quvchilar bo‘lsa kerak. Tashqarida turib suv ichida 
hosil qilingan ovozlarni nega eshitmaymiz? Shunga qarab baliqlar ovoz 
chiqarmaydi, degan xulosaga ham borganmiz. Rus tilidagi «Baliqdek 
soqov» degan ibora shundan qolgan. Aslida baliqlar ham, boshqa 
suv hayvonlari 
 
– 
 
kitlar, delfinlar ham ovoz chiqarib, bir-biri bilan 
muloqotda bo‘ladi. Faqat suvda hosil qilingan ovozning 99,9% suv 
sathidan orqaga qaytib ketadi. Xuddi shunday, havoda hosil qilingan 
ovoz ham suv ichiga o‘tmaydi.