Kegl cc pechat indd


Suyuqlik  yoki  gazdagi  juda  kichik  zarralarning  to‘xtovsiz  va  tar-



Yüklə 1,85 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/197
tarix14.02.2022
ölçüsü1,85 Mb.
#52557
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   197
fizika 6 uzb

Suyuqlik  yoki  gazdagi  juda  kichik  zarralarning  to‘xtovsiz  va  tar-
tibsiz hara kati fanga  Broun harakati  nomi bilan kirdi.
Molekulalar to‘xtovsiz va tartibsiz harakatda bo‘lar ekan, nega qattiq 
jism va suyuqlik alohida molekulalarga ajralib tarqalib ketmay 
di? Bunga 
sabab shuki, ular orasida o‘zaro tortishish kuchlari mavjud. Bu kuchlar 
ularni bir-biriga bog‘lab ushlab turadi. Bu kuchlarning ta’sir doirasi 
qanday? Bir cho‘pni olib sindiraylik. Endi ularni bir-biriga tekkizib 
qanchalik jipslab qo‘ymaylik cho‘p butun bo‘lib qol 
maydi. Chunki 
cho‘pning singan qismidagi molekulalarni yetarli darajada yaqinlashtirib 
bo‘lmaydi. Demak, molekulalar orasidagi o‘zaro ta’sir kuchi juda yaqin 
masofada namoyon bo‘lar ekan. Bu masofa molekula o‘lchamlariga 
juda yaqin bo‘ladi. Unda nega plas 
tilinni, xamirni, saqichni bir-biriga 
tekkizsak, yopishib qoladi? Chunki ulardagi molekulalarni yetarli darajada 
yaqin masofagacha yaqinlash 
tirish  mumkin.  Singan  oynani  yoki  piyolani 
yelim bilan yopishtirishni ham ikki bo‘lak orasida qoladigan bo‘sh joylarni 
to‘ldirib, molekulyar kuchlar ta’sir qiladigan holatga keltirish bilan tushun-
tiriladi. Metallar chetlarini elektr yoki gaz yordamida qizdirib eritil 
ganda 
bir-biriga payvandlanib qolishi ham molekulyar kuchlar tufaylidir.

Yüklə 1,85 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   197




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin