Kimya kafedrasinin baş MÜƏLLİMİ K.Ü. F. D. MƏMMƏdova lalə Nİzami qizi

Elektrostatik qarşılıqlı təsir (Van-der Vaals qüvvələri)- EQT

Dopnor-akseptor qarşılıqlı təsir –DAQT

Hidrogen rabitəsi –HR

1. 
   EQT-nin 3 növü var:
   

a) Oriyentasiya qarşılıqlı təsir-OQT

b) İnduksiya qarşılıqlı təsir – İQT

c) Dispers qarşılıqlı təsir – DQT
OQT- polyar molekullar arasında (Kis, 1912) , İQT- polyar və qeyri-polyar molekullar (Debay, 1920) , DQT isə qeyri-polyar molekullar (London, 1930) arasında yaranır.

MQTQ hesabına əmələ gələn birləşmələrə: H₂, N₂, O₂, SO₂, Hhal₂, CO₂, P₄, S₈, və sair göstərə bilərik.

2. DAQT- birində istifadə olunmamış elektron cütü , digərində sərbəst orbital olan molekullar arasında baş verir. Məs., (BeCl₂)_n, (BCl₃)n, (AlCl₃)_n.

həmçinin; NH₃ və BF₃; NH₃ və HCl; CuSO₄ və NH₃; AlCl₃ və NH₃ və s.

H₃N: + BF₃ → H₃N⁺: BF

CuSO₄ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄] SO₄