Kimya kafedrasinin baş MÜƏLLİMİ K.Ü. F. D. MƏMMƏdova lalə Nİzami qizi



Yüklə 1,13 Mb.
səhifə8/11
tarix02.01.2022
ölçüsü1,13 Mb.
#35337
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
4cu movzu

HİBRİDLƏŞMƏ

Kovalent rabitənin əmələ gəlməsində müxtəlif vəziyyətlərdə olan elektronlar məs., s və p də iştirak edir. Belə güman etmək olar ki, bu rabitələr qiymətcə bir-birindən fərqli olar. Lakin təcrübə göstərir ki, onlar eyni qiymətlidir. Bu hadisə hibridləşmə hadisəsi adlanır.

Deməli hibridləşmə - müxtəlif orbitallardan eyni enerji və formaya malik orbitalların əmələ gəlməsi prosesidir. Alınan orbitallar hibrid orbitallar adlanır.

Valent orbitalların hibridləşməsinin BeCl2, BCl3, CH4 molekullarının əmələ gəlməsi misalında nəzərdən keçirək.



  1. BeCl2.

-un elektron konfiqurasiyası.

a) Normal hal: 1s2 2s2 2p0

b) Həyəcanlanmış hal: 1s2 2s1

s və p elektronlar arasında hibridləşmə həyəcanlanmış halda baş verir.




Hibridləşmə



sp- hibridləşmə

iki sp hibrid orbitalı






s + p orbitallar

Belə hibrid vəziyyətində Be, iki Cl atomu ilə birləşərək BeCl2 molekulunu əmələ gətirməlidir.

2. BCl3





-un elektron konfiqurasiyası

a) Normal hal: 1s2 2s2

b) Həyəcanlanmış hal: 1s2 2s1

B atomunun hibridləşməsində bir s və iki p – elektron iştirak edir.










Hibridləşmə







sp2hibridləşmə

üç s-p2 hibrid orbitalı






s-p-p orbitallar

Bu hibrid orbitalları üç Cl atomı ilə BCl3 molekulunu əmələ gətirir.


3. CH4



-nun elektron konfiqurasiyası

a) Normal hal: 1s2 2s2 2p2

b) Həyəcanlanmış hal: 1s2 2s1

C atomunun hibridləşməsində bir s və üç p – elektronları iştirak edir.






hibridləşmə






sp3 hibridləşmə

dörd sp3 hibrid orbitalları






s-p-p-p orbitallar

C atomu belə hibrid vəziyyətində üç H atomu ilə birləşərək CH4 molekulunu əmələ gətirir.





Molekullararası qarşılıqlı təsir qüvvəsinin (MQTQ) ilk dəfə 1871-ci ildə holland alimi Van-der Vaals müşahidə etmişdir.

Bu qüvvələrin 3 tipi var:




  1. Yüklə 1,13 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin