2.2 Isajon Sultonning "Alisher Navoiy" asaridag til va uslubiy xususiyatlari Iste’dodli o‘zbek adibi Isajon Sulton “Alisher Navoiy” asarida bu
zabardast shoirni Sharq adabiyotining eng yirik namoyandalaridan biriga
aylantirgan til va uslubiy xususiyatlarni tadqiq etadi.
Birinchidan, shuni ta’kidlash joizki, asarda qo‘llangan til o‘zining boy
go‘zalligi va nafosatliligi bilan ajralib turadi. Sulton nafaqat Alisher Navoiy hayoti
va ijodini tasvirlaydi, balki uning davri va madaniyatining suratlarga boy tasvirini
ham yaratadi. U Alisher Navoiy olamining boyligi va teranligini ifodalashda
metafora, epitet, timsol kabi turli lisoniy vositalardan mahorat bilan foydalanadi.
Shunday qilib, o'quvchi tarixiy voqelikka sho'ng'ib ketadi va bosh qahramonning
ichki dunyosiga sho'ng'ish imkoniyatiga ega bo'ladi. Sulton ijodida uslubiy
xususiyatlar ham muhim jihatdir. U turli janr va uslublarni, tragikdan komiksga,
lirikdan epikga osonlik bilan almashadi. Bu o‘ziga xos muhit yaratib, o‘quvchiga
Alisher Navoiy hayotining barcha qirralarini to‘liq his qilish imkonini beradi.
Shuni ham ta’kidlash kerakki, asarda qo‘llanilgan til Alisher Navoiyning o‘zi
tomonidan sezilarli darajada yangilangan va zamonaviylashtirilgan. U turli lahjalar
va tillarning elementlarini aralashtirib, asarlarini keng auditoriyaga taqdim etdi. Bu
uning ijodini yangilash va kitobxonlar nazarida mangu jonli qilish imkonini berdi.
Sulton ijodining lisoniy va uslubiy xususiyatlaridan biri Alisher
Navoiyning murakkab falsafa va fikrlarini sodda va tushunarli shakllar orqali
yetkaza olishidadir. U bosh qahramonning fikrlari va his-tuyg‘ulari teranligini
ifodalash uchun sodda, ammo ifodali tasvirlardan foydalangan. Shunday qilib,
Sulton til san’ati va aqliy ijodning ajoyib namunasini yaratdi.
Xulosa o‘rnida aytishimiz mumkinki, Isajon Sultonning “Alisher Navoiy”
asarida mavjud bo‘lgan til va uslubiy xususiyatlar bu buyuk shoirning o‘ziga
xosligi va buyukligini ta’kidlaydi. Til go‘zalligi, chuqur falsafiy mulohazalar va
yorqin obrazlar uyg‘unligi ushbu matnni chinakam hajmli va o‘ziga xos noyob
qiladi.
