Kirish O’quvchilar maktab formasida. Sinfda O’zbekiston Respublikasi ramzlari va xaritasi bor. O’zbekiston iqtisodiga oid plakatlar. Asosiy g’oya

Darak gap	So’roq gap	Buyruq gap
Istak gap
Mustaqillikning oydin yo’lidan ketyapmiz	O’zbekiston BMTga qachon a’zo bo‘lgan	Ona yurtingni ko’z qorachig’iday asra	Ertaga yomg’ir yog’masa edi

IV.Yangi mavzuni mustahkamlash
Savol va topshiriqlar
1.Gapning ifoda maqsadi deganda nimani tushunasiz?
2.Ifoda maqsadiga ko'ra gapning qanday turlarini bilasiz?
3.Gapning ifoda maqsadiga ko'ra turlariga misollar keltiring.
V.O`quvchilarni baholash
VI.Uyga vazifa
82-mashq. O'zingiz yoqtirgan badiiy asardan gapning ifoda maqsadiga ko'ra turlarining har biriga 2 tadan misol yozing.
Ko’rib chiqild: O I B D O’ D. Sohibova

Ona tili

5-“A” “B” -sinf

Sana:__________________________
Mavzu: Darak gap
Darsning maqsadlari:
a) ta`limiy: darak gap haqida bkmlar hosil qilish;
b) tarbiyaviy: o`quvchilarda ona tiliga muhabbat, hurmat tuyg’usini o‘stirish;
d) rivojlantiruvchi: o‘quvchilarning og`zaki va yozma nutqni o`stirish, ularni ijodiy fikrlashga undash.
Dars turi: yangi bilim beruvchi
Dars metodi: savol-javob
Dars jihozi : darslik, tarqatma materiallar
Darsning blok sxemasi

№	Dars etaplari	Ajratilgan vaqt
1	Tashkiliy qism	2
2	Takrorlash	10
3	Yangi mavzu bayoni	15
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15
5	O`quvchilarni baholash	2
6	Uyga vazifa	1

Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism
1) salomlashish; 4) yangiliklar;
2) davomat; 5) uyga vazifa.
3) navbatchi hisoboti;
II.O`tilganlarni takrorlash
1.Gapning ifoda maqsadi deganda nimani tushunasiz?
2.Ifoda maqsadiga ko'ra gapning qanday turlarini bilasiz?
3.Gapning ifoda maqsadiga ko'ra turlariga misollar keltiring.
III.Yangi mavzu bayoni
1-topshiriq.Oromgohda ko'rganlaringiz haqida hikoya qilib bering unda qanday
gaplardan foydalanganingizni ayting.
2-topshiriq. Maktab direktori nomiga ariza yozing. Qanday gaplardan
foydalanganingizni ayting.
Darak gapda biror voqea-hodisa haqida xabar beriladi. Shuning darak gaplarning kesimi darak-xabar ma'nosini bildiruvchi so`zlar yordamida ifodalanadi. Masalan: Vatanimizning har bir qarich yerini qadrlaymiz.
Darak, xabar ma'nosini bildiruvchi gaplarga darak gaplar deyiladi. Darak gaplar oxiriga yozuvda doimo nuqta qo`yiladi.
83-mashq .Gaplarni o'qib, ularning nima sababdan darak gap ekanligini aytib bering.
Quduq yonida uch xotin uchrashib qolishdi. Biri o'z o'g'lini juda sho`x, yerga ursa osmonga sapchiydi, deb maqtandi. Ikkinchisi o'g'lining ashula aytishini ulug'ladi. Uchinchi ayol o'g'li haqida hech narsa demadi.
Shunda uchala ayolning o'g'illari kelib qolishdi. Birinchi bola hushtak chalib , osmonga tosh otdi. Ikkinchisi ashula boshladi. Uchinchi ayolning o`g`li kelib,onasining qo'lidan paqirni olib, unga yordamlashdi.
Aytinglar-chi, kimning o'g'li yaxshi ekan?
(O'. Hoshimov)
84-mashq. So'roq gaplarni darak gaplarga aylantirib ko'chiring.
Vatanning muqaddas tushuncha ekanligini bilasizmi? Dunyoda onadan
ulug`roq bormi?Kitobning bilim manbayi ekanligini kim ham bilmaydi
deysiz? Yaxshilik yerda qoladimi? Yaxshi do'st o'rtog'iga xiyonat qiladimi?
85-mashq. Harflarni o'z o'rniga qo'yib chiqsangiz, darak gap
shaklidagi xalq maqoli kelib chiqadi. Uni toping.

K	T	I	N
I	O	M	B
B	B	M	A
I	I	A	I

IV.Yangi mavzuni mustahkamlash
Savol va topshiriqlar
1.Qanday gaplarga darak gap deyiladi?
2.Darak gaplar oxiriga qanday tinish belgisi qo'yiladi?