Kokanduni uz

www.
kokanduni.uz 
7.
Toxirov, R. S., & Raxmonov, N. R. O. G. L. (2021). DASTURIY TA’MINOT YORDAMIDA 
ZAMONAVIY BOSHQARUVNI TASHKIL ETISH ISTIQBOLLARI. Central Asian Academic Journal 
of Scientific Research, 1(1), 181-186. 
8.
Tokhirov, R., & Rahmonov, N. (2021). Technologies of using local networks 
efficiently. Asian Journal Of Multidimensional Research, 10(6), 250-254. 
9.
Tokhirov, R., & Abdurakhimjanov, A. (2021). The Issue Of Modern Strategic 
Management In Enterprises Or Firms. The American Journal of Management and Economics 
Innovations, 3(08), 9-14.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

303
www.
kokanduni.uz 
YUNESKO RO‘YXATIGA KIRITILGAN BUTUNJAHON MADANIY
 OBYEKTLARI 
Abdumannonov Rizobek Iqboljon o‘g‘li
 
Qo‘qon universiteti talabasi,
 
Umarov Omonjon 
Qo‘qon universiteti o‘qituvchisi
 
Annotatsiya: 
Mazkur tezisda Yuneskoning butunjahon madaniy obyetlar ro‘yxatiga 
kiritilgan obyetlarni soni va ularni qaysi qit`alarga 
tegishliligi bo‘yicha ma`lumot beramiz.
Kalit so‘zlar: 
Unwto, Afrika, Yunesko, Kreml,
 
YUNESKO Jahon merosi obyekti 
—
 Birlashgan millatlar tashkiloti Ta
ʼ
lim, fan va 
madaniyat masalalari bo
ʻ
yicha tashkilot tomonidan boshqariladigan xalqaro konvensiya 
tomonidan huquqiy muhofaza qilinadigan diqqatga sazovor joy yoki hududdir. Umumjahon 
merosi ob’ektlari YUNESKO tomonidan ma
daniy, tarixiy, ilmiy yoki boshqa turdagi 
ahamiyatga ega bo
ʻlganligi uchun belgilangan. Yodgorliklar „Insoniyat uchun ajoyib qadriyat 
hisoblangan butun dunyo bo
ʻylab madaniy va tabiiy merosni“ oʻ
z ichiga olgandir
YUNESKO ro‘yxatiga kiritilishinig asosiy sabablaridan o‘tmishdan hozirgi kung
acha 
saqlanib qolgan obyektlarni saqlab qolish va ularni zarar yetgan qismlarini rekonstruksiya 
qilishdan iborat. Buning uchun nafaqat butun dunyo balki o‘zbekistonda ham ko‘plab ishlar 
amalga oshirilmoqda.
Madaniy merosning diqqatga sazovor joylari tabia
tan noyob va mo‘rt bo‘lganligi sababli, 
turizm ma'murlari ushbu madaniy meros ob'ektlarini uzoq muddatli himoya qilish va saqlash 
bilan birga ularni qanday qilib eng yaxshi tarzda rivojlantirishni o‘rganishlari muhim.
1000 
dan ortiq tabiiy va madaniy ob'ek
tlar Jahon merosi ro‘yxatiga kiritilgan bo‘lsa, turli xalqaro 
tashkilotlarning hozirgi muammosi tez o‘zgaruvchan va globallashgan dunyo sharoitida 
ularning qadriyatlarini himoya qilishni ta'minlashdir. 
Bugungi kunda Yuneskoning butunjahon madaniy obyektlar 
ro‘yxatida 1157 dan ortiq 
madaniy obyektlar kiritilgan. Bu obyektlar har bir hududni madaniyati haqida so‘zlovchi 
asosiy manba hisoblanadi. Biz biladigan butun jahon madaniy meros obyetlariga kiritilgan 
joylardan biz dunyoga mashhur Buyuk Xitoy devori, Toj Mahal, Piza minorasi, Kreml va qizil 
maydonni misol qilib aytishmiz mumkin. 
Jahon merosi ob’ekti sifatida tanlash uchun geografik va tarixiy jihatdan alohida 
ahamiyatga ega bo
ʻ
lgan noyob diqqatga sazovor joy bo
ʻ
lishi kerak. Masalan, Jahon merosi 
ob’ektla
ri qadimiy xarobalar yoki tarixiy inshootlar, binolar, shaharlar, shuningdek, cho
ʻ
llar, 
o
ʻ
rmonlar, orollar, ko
ʻ
llar, yodgorliklar, tog
ʻ
lar yoki cho
ʻ
l hududlari bo
ʻ
lishi mumkin. 
Butunjahon merosi ob’ekti insoniyatning ajoy
ib yutug
ʻ
ini anglatishi va sayyoramizdagi 
intellektual tariximizning dalili bo
ʻ
lishi mumkin yoki u ajoyib tabiiy go
ʻ
zal joy bo
ʻ
lishi ham 
mumkin. 2021-yil 
iyul holatiga ko‘ra, 167 mamlakatda jami 1154 ta Jahon merosi ob’ek
tlari 
(897 ta madaniy, 218 ta tabiiy va 39 ta aralash ob’ektlar) mavjud. Tanlangan 58 ta hudud 
ichida Italiya ro
ʻ
yxatdagi eng ko
ʻ
p tarixiy joylarga ega mamlakatdir. 
YUNESKO joylarni Jahon merosi ro
ʻ
yxatiga kiritish orqali ularni kelajak avlodlarga 
o
ʻtkazishga yordam bermoqchi. Jahon merosi ob’ekti sifatida roʻ
yxatga olinishi, uning atrof-
muhitiga va ular o
ʻ
rtasidagi o
ʻ
zaro munosabatlarga ijobiy ta
ʼ
sir ko
ʻ
rsatishi mumkin. Ro
ʻ
yxatga 

---

304