Kommunikatsiyalari rivojlantirsh vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Xolerik. Shunga o'xshash temperamentli odam har xil holatlarni aniq boshdan kechiradi
va ularni tezda unutadi. Odatda bu asabiylashish bilan ifodalanadi va darhol ta'qib bilan kuzatiladi. Xolerik temperament o'z egasini juda harakatchan va baquvvat odam sifatida tavsiflaydi. Hayotda xolerik odamlar juda ehtirosli tabiatdir, ularning tajribalari har doim chuqur, his -tuyg'ular bir –birining
o'rnini zudlik bilan egallaydi, harakatlari keskin va ta'sirchan.
Sangvinik. Bu xolerik odamga o'xshaydi, lekin agar birinchi harakatlar keskin bo'lsa, sanguine odamlar ularni oson va muammosiz qiladi. Bunday temperamentli odamlarni sirt deb atash mumkin. Bir -birining o'rnini tez almashtiradigan hissiy holatlar sanguine odamning ongida qolmaydi.
Shuning uchun, u tezda xafagarchilik va qo'shimchalarni unutadi. Umuman olganda, bu juda harakatchan yuz ifodalariga ega, quvnoq odam, u juda ta'sirli va tashqi
ogohlantirishlar bilan osongina chalg'itiladi.
Melanxolik. Bunday temperamentni ruhiy jarayonlar sekin harakat qiladigan odamlarda uchratish mumkin. Odatda, melankolik odamni tez -tez qayg'uli yoki ma'yus kayfiyatga
ega, uning harakatlari sekin va noqulay, o'zi qat'iyatli, o'zini tuta biladigan va muloyim bo'lmagan odam deb atash mumkin. Bunday odamlar hayot qiyinchiliklarini boshdan kechirishadi, his -tuyg'ularini qalblarida saqlaydilar va ko'pincha qaror qabul qilishda ikkilanadilar.
Flegmatik odam. Melanxolik singari, bunday odam birinchi navbatda biznesdagi
sekinligi va o'z nutqida ajralib turadi. To'g'ri va yoqimsiz tabiati tufayli uni xafa qilish deyarli mumkin emas. Har qanday xatti -harakatni amalga oshirishdan oldin, flegmatik
buni uzoq va diqqat bilan o'ylab topadi. Shuning uchun, bunday odamlar o'z ish joylarini mahkam ushlaydilar va o'z ishlariga qattiq rag'batlantiradilar, boshqasiga o'tish qiyin.
2.Rahbarning muhim shaxsiy – kasbiy sifatlarini o’rganish metodlari.
Kasbiy ta’limning uch asosiy maqsadi mavjud. Ular:
• shaxs rivojlanishi - ma naviy rivojlanish;
• ijtimoiy hayotda ishtirok etish - ijtimoiy rivojlanish;
• o'zining bo'lajak kasbiy faoliyatida bajarishi kerak bo'ladigan ishlami bajarishga qodirlik kasbiy rivojlanish. Kasbiy pedagogika - bu nazariy va amaliyotga yo 'nalgan bihmlarmng jabhasi bo 'lib, insonni kasbiy tayyorlashning butun tizimiga taalluqlidir. Har bir insonga qachondir o'zining kasbini yoki mutaxassisligini aniqlashga to'g'ri keladi. Mehnatning zamonaviy taqsimoti yuzlab kasb va mutaxassislik bo'yicha bo'lajak kichik mutaxassislami tayyorlashni taqozo qiladi, ularning har biri o'ziga xos xususiyatlarga ega. Kasbiy faoliyat turlarining bunday ko‘pligi inson kasbiy kamolotga yetishishining har bir bosqichida oqiyotganni o'qitish, tarbiyalash va rivojlantirishni ilmiy asoslash muammosini sezilarli darajada murakkablashtiradi. Kasbiy ta’lim va kasbiy pedagogika
rivojlanishining ustuvor strategiyasini izlash uchun biz kasbiy pedagogika statusini aniqlashning falsafiy-metodologik darajasiga murojaat qilishimiz, kasbiy ta’limning
boshqa hamma muammolari asosida yotgan ushbu soha bilimlarining samaradorligini oshiruvchi eng umumiy asoslami ko'rib chiqishimiz kerak. Ko'p hollarda metodologik muammolarni ko'rib chiqish bilan cheklanishadi,
bunda metodologik bilimga asosan ta’limning ham nazariyasi va ham amaliyotida istalinayotgan (me’yoriy belgilangan) natijalarga erishish uchun qay tarzda harakat qilish kerakligini ko rsatuvchi
me’yoriy bilim tavsifini berishadi. So'zsiz, pedagogika uchun umuman, kasbiy pedagogika uchun xususan, bunday me’yoriy bilim juda katta ahamiyatga ega, chunki u ta'lim
jarayonini maqsadga muvofiq tashkil qilishga yo'nalgan metodik ko'rsatmalar bilan bevosita bog'langan. Lekin, ma’lumki “kerakli narsalar haqidagi bilim oldin me’yoriy rostlash zonasiga kiritilishi mo'ljallangan
obyektlaming sifatiy, mohiyatiy xususiyatlari haqidagi, “mohiyut haqida bilim'' kelishi kerak. Aynan shuning uchun, u yoki bu pedagogp| vaziyaida “qanday" haiakat siljish lozim degan savolga javob berishdan oldin, pedagogik boshqaruvning mos oby ektlarining о’ zi nimahaqida batafsilroq tasawnrga ega bo'lish lozim. Mohiyat iiaqida brlimga ega bo'lish
esa pedagogik faoliyatning voqelik
va obyektlarini atroflicha. tizimiy, o‘quv fanlariaro o'rganishni, к о 'rilayotgan voqelik va jarayonlarmng xus isiyatlariri aks ettiruvchi eng umumiy, invariantli paiametrlar va xarakteristikalarni ajratib olishni nazaida tutadi. Kasbiy pedagogikada lizmining aynan prinsipial, umumiy xossalanni ajratib ко rsatish nihoyatda muhim ahamiyatga ega.
Aynan shu xususiyatlar, ular haqidagi bilimlar
eng asosiy narsani - muayyan ta’lim umtizimining 11 yoki bu uzviy xususiyatlaiidan qatiy nazar,
1110 son yochishga bo'lgan yondashuvni belgilaydi. Shun ng uchun Dxirgi paytda ta lim falsafasi - eng umumiy ta’lim rnuammolarining mohiyati va xarakteri haqida bir butun tasavur beradigan ilmiy bilimlaming integrativ, o'quv fanlariaro jabhasiga katta e’tibor berilmoqda. Kasbiy pedagogika faqat u yoki bu muayyan kasb yoki ixtisoslik bo’yicha kichik mutaxassisni tor profilli. tayyorlashgagina olib keladigan imas, balki unga "keng diapazon” o'quv fanlari ilmiy
bilimlaming izimi sifatida qarash kerak. Kasbiy pedagogikada ishlab chiqilgan £ oyalar, metodlar va yondashuviar yagona uzluksi ta’lim tizimining lamma bosqichlan, hamma zvenolariga "singitib
o'tishi kerak Pedagogik taoliyat ikkita asosiy aspektga egi. Bir tarafdan, bu faoliyat alohida amaliy laoliyat bo'lib, pedagogning kundalik o'quv-tarbiyaviy ishi bilan bog'langan. Faoliyatning bu turini tavsi flovchi tayanch - jarayoni. Aynan pedagoglar o'qiyotganlarning birgalikdagi faoliyati
jarayonida ta'limning asosiy vazifasi - ularni o'qitish, tarbiyalash va rivojlantirish, ularning har
birining mos bilimlar, umaliy malaka va ko'nikmalarni egallashi, shaxsning dunyoqarash va xulq-
atvor sifatlarini .igallashi vazifasi - yechiladi. Pedagogikaning vazifasi - bu jarayonni imkon qadar samarali, ta’lim sifatini esa yuqoriroq qilishdir. Shi bois, fan sifatida pedagogikaning predmeti bo'lib,
birinchi nabvatda. ta lim jarayoni, uning "texnologik uskunasi”, ya'ni o'qiyotganlami o'qitish, tarbiyalash va rivojlantirishning muayyan metodlari, vositalari va tashkiliy shakllari xizmat qiladi.
ular ta’limning kutilayot »an nali alaiiga erishishga lio'maklashadi. Demak, kasbiy pedagogikaning predmeti - bu u yoki bu daraja va orofildiagi kasbiy ta’lmming o'ziga,a xos xususiyatlarini hisobga
olgan holda shaxsning kasbiy muhim sifatlar ni shakllantirish jarayonidir. 6 Pedagogikada, amaliy pedagogik faoliyat janri bilan bir qatorda, pedagogik tizimni loyihalash va kosntruktsiyalash
bo'yicha, ta’lim maqsadlari va mazmunini asoslash bo'yicha ko‘p tarmoqli (ilmiy-tadqiqot,
metodik) faoliyat janri ham mavjud, o'z navbatida ular ta’lim faohyatining metodiari, vositalari va tashkiliy shakllarini asoslangan holda tanlash uchun asos yaratadi. Demak, kasbiy pedagogika predmeti ikki aspektli, bir butun: shaxsning talab qilingan kasbiy sifatlarini shakllantirish pedagogik jarayoni hamda bunday shakllantirishning maqsadlari, mazmuni va protsessual (texnologik) komponentlarini belgilovchi pedagogik tizim tavsifiga ega bo'ladi. Qisqacha xulosa: Pedagogik
jarayon va pedagogik tizim - о ‘zaro bir-biri bilan organik bog'lanishda bo'ladi.
3. Kasbiy ta’lim tizimi rivojlanishning asosiy temlensiyalari Hozirgi paytda kasbiy ta'lim
tizimi rivojlanishining quyidagi endensiyalarini farqlash mumkin:
• ta’lim, fari va ishlab chiqa ish integratsiyasi;
• kasbiy ta’limm tashkil qilishga koiridetentli yondashuv; •
kasbiy ta’lim kreativ xarakterining rivojlanishi;
• kasbiy ta’limm tashkil qilishga gumanistik yondashuv;
• mehnat bozori (iste’mclchilar) ehtiyo larini nobaiga oluvchi amallarni bajarishga
yo'nalgan
o'qitish;
• kasbiy ta’lim mnassasalanning raqobatbar Joshligini oshirish. Bu tendensiyalarning hanvmsi
o'zaro bog'liq va bir-biriga singib ketgan.