Kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot
-jadval Kredit portfelini boshqarish mezonlari
Yüklə 1,1 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
4-jadval
Kredit portfelini boshqarish mezonlari 8 Mezonlar Ko‘rsatkichlar Kredit portfeli sifatini baholash Kredit portfeli sifatini boshqarishni baholash Likvidlilik Iqtisodiy normativlar: H6 – bir qarzdor va o‘zaro aloqador qarzdor guruhiga to‘g‘ri keladigan risklarning maksimal miqdori; H7 – alohida kontragentlar o‘z majburiyatlarini bajarmasligi natijasida yuzaga keladigan kredit risklari cheklovi; H9.1 – kredit va kafilliklarni maksimal miqdori - Iqtisodiy normativlarni buzulishi; - Kredit portfelini sekuritizatsiya qilish; - Berilgan kreditlar va pul vositalari manbalarini muddati jihatidan balanlashtirish; - Qo‘shimcha me’yorlardan foydalanish; - Bank aktivlari tarkibida kredit portfelini ulushi; - Jalb qilingan va o‘z mablag‘lari hisobidan qarz oluvchi kredit talabnomalarining qondirilish darajasi Daromadlilik - Kredit portefli rentabelligi; - Kredit porteflini foizli daromadliligi; - Kredit portfelini daromadliligi koeffisiyentining ahamiyati; - Foydalilik koeffisiyentining ahamiyati; - Foizli marja. - Qarzdorlardan olinadigan foiz ko‘rinishidagi daromadlar tushumi; - Tushumni o‘z vaqtida bo‘lishi (shartnomaga muvofiq); - Foizli marjani mavjudligi; - Foiz stavkalari darajasini raqobatdoshligi (bozorda); - Kredit portfeli tuzulishiga xarajatlarni mos kelishi. Kredit riskining darajasi - Kredit portfelini qadrsizlanishi; - Kredit qaytmasligi foizlaridan ko‘riladigan zararlar - Har xil guruh qarzdorlari Kechiktirgan to‘lovlari migratsiya koeffisiyenti ahamiyati - Portfelning sifat koeffisiyenti. - Qarzdorning qarzni to‘lay olishini tasniflanishi; - Kreditni baholash (скоринг)da ilmiy asoslangan tizimni qo‘llash; - Kredit portfeli diversifikatsiyasi darajasi; - Kredit tarixini qo‘llash orqali amalga oshiriladigan kelishuvlar foizi; - Ikkilamchi manba hisobidan kredit foizini qoplash; Maqsadlilik darajasi Federal va mintaqaviy darajalarda hukumat idoralari tomonidan belgilangan strategik ro'yxatda korxonalarning kreditlashdagi ulushi. Portfelning maqasdliligida kredit siyosatining ustuvor mezonlariga e’tibor qaratish Kredit portfeli sifatini boshqarishni tashkil qilishda, muayyan ilmiy uslublardan foydalanish kerak. Kredit risklarini boshqarish jarayonining asosiy 8 Гребеник Т. В Управление качеством кредитного портфеля коммерческого банка в период посткризисного развития: Иқтисод фаналри номзоди … Дис.//-М.: 2014й 214б . usullari - sug‘urta, himoya, cheklash, kredit operatsiyalarini diversifikatsiyalash va boshqalar. Banklar kredit portfelini shakllantirish va uni turli xildagi salbiy ta’sirlardan himolash choralarini qo‘llashi kerak. Ushbu jarayonlarni maksimal darajada olib borish uchun tijorat banklari o‘zining ichki salohiyatidan kelib chiqqan holda chora-tadbirlar ishlab chiqishi maqsadga muvofiq hisoblanadi. Tijorat banklari kredit portfelini doimo monitoring qilib borish kerak hisoblanadi. Bank kredit portfeli monitoringi jarayoni to'rt bosqichdan iborat 9 : - kreditlarni rasmiylashtirishning qonuniyligi va to'g‘riligini nazorat etish; - berilayotgan kreditlarning maqsadga muvofiq ishlatilishini ta'minlash va nazorat etish; - qarzdorning va kafolat beruvchining moliyaviy holatini, garovga olingan mulkning butligini doimiy kuzatib borish hamda kredit va u bo'yicha hisoblangan foizlarning belgilangan grafik asosida undirilishini nazorat qilish; - kredit va u bo'yicha hisoblangan foizlarni shartnomada belgilangan muddatlarda to'liq undirib olishni ta'minlash, o'z vaqtida undirilmagan taqdirda zudlik bilan keskin chora-tadbirlar belgilash. Tijorat banklari kredit portfeli hajmini oshib borishi va bank kreditlarining zarur sub'ektlarga berilishi iqtisodiyot tarmoqlarini rivojlantirishga yordam beradi. Tijorat banklari kreditlash amaliyotida ayrim salbiy holatlarni yuz berishi natijasida kreditlarni ma'lum qismini muammoli kreditlarga aylanishiga olib keladi. Tijorat banklari kredit portfeli tarkibida muammoli kreditlarni ulushi ortishi tijorat bankining daromadlilik darajasi, rentabellik ko‘rsatkichlari tushib ketishiga olib keladi. Ushbu holatni oldini olish uchun tijorat banklari kredit portfelini doimmo nazorat qilib borishi va albatta, ushbu ajratilgan mablag‘larni samarali ishlatilayotganini monitoring qilishi kerak hisoblanadi. 9 Ковалев П.П. Банковский риск-менеджмент/ П.П. Ковалев. – М.: Финанси и статистика, 2009. – 304 с. Kredit portfeli sifatini boshqarish tizimi quyidagi jadvalda ko‘rsatilgan. Yüklə 1,1 Mb. Dostları ilə paylaş:
|