Kompyuter tarmoqlari haqida

KEYINGI PAYTDA KOAKSIAL SIMLARNING O‘RNIGA OPTIK TOLA (VITAYA PARA) ISHLATILIB KELMOQDA. UNING ASOSIY AFZALLIGI, KATTA KENGLIKDA ISHCHI CHASTOTALARIGA EGALIGI, KATTA HAJMDAGI MA’LUMOTLAR OQIMINI YUQORI TEZLIKDA UZATISH MUMKINLIGIDIR. BU ESA YUQORI TEZLIK BILAN ISHLAYDIGAN MAHALLIY TARMOQLARNI YARATISH IMKONINI BERADI. OPTIK TOLALI (VITAYA PARA) SIMLAR DEYILISHIGA ASOSIY SABAB, YORUG‘LIK QUVVATIDAN TOLALAR ORQALI BOSHQA ENERGIYA TURIGA AYLANTIRILISHIDIR. OPTIK TOLALI SIMLAR MAGISTRAL (TEZ ISHLAYDIGAN) KANALLARDA MA’LUMOTLARNI YUQORI ISHONCH BILAN O‘ZATILISHINI TA’MINLASH UCHUN ISHLATILADI.

MINTAQAVIY TARMOQLAR.

• Uncha katta bo‘lmagan davlatlar, undagi shaharlar yoki viloyatlardagi foydalanuvchilarni birlashtiradi. Aloqa kanali sifatida telefon tarmoqlaridan foydalaniladi. Tarmoqqa ulangan ob’ektlar orasidagi masofa 10 km dan 1000 km gacha bo‘lishi mumkin.

1965 yil Nelson gipermatn so‘zini qo‘lladi. Van Dam va boshqalar 1967 yilda gipermatn taxrirlovchisini to‘zib chiqdi. Nelson 1987 yil ma’lumotlarning gipermatn taxrirlovchisini to‘zib chiqadi. Jeneva TCERN (CERN) da ishlovchi fizik Tim Bernes Li 1990 yil gipermatnli loyixani taklif etadi. Bu loyixa fizik olimlarga Internet orqali tadqiqot natijalarini o‘zaro almashish imkonini berar edi. Shunday qilib, Halqaro axborot tarmog’i - World Wide Web (WWW) ga poydevor qo‘yildi.

GLOBAL TARMOQ STRUKTURASI.

• Umumiy holatlarda global tarmoq kompyuterlar va terminallar ulangan aloqa tarmoqchasini ulaydi. Lokal tarmoqqa birlashgan kompyuterlarni ulashga ruxsat beradi. Aloqa tarmoqchasi ma’lumotlarni uzatish kanali va kommunikatsiya uzellaridan iborat. Mijoz-foydalanuvchilar ishlaydigan kompyuter ishchi stantsiyalar deb yuritiladi. Foydalanuvchilar taqdim etadigan tarmoq resurslari manbai serverlar deb yuritiladi.

Serverlar-tarmoq bo‘ylab axborotni tez uzatish uchun, axborotni dasturiy ta’minot yordamida turli vazifalarni bajaruvchi kompyuterlardir. Bu uzellar aloqa tarmog’ining ishlash samaradorligini ta’minlaydi. Ko‘rib chiqilgan tarmoq uzelli hisoblanadi va global tarmoqda qo‘llaniladi.