«kon mashinalarining elektr jixozlari» fanidan

9


10

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati	11

1. 
   KIRISH.
   
2. 
   Kurs ishini bajarish bo’yicha topshiriq va dastlabki ma’lumotlar
   

Kurs ishida kletli ko’tarish mashinasining asinxron faza rotorli elektr yuritmasini tanlash bo’yicha ishlar bajariladi.
Ko’tarma mashina ishlashining tezlik diagrammasi (1-rasm) va yuklamalri o’zgarishi diagrammasi (2-rasm) beriladi.Yuklamalar, barabanga ta’sir etuvchi kuchlar orqali ifodalangan diagrammalardagi ko’rsatkichlarning va boshqa kerakli ko’rsatkichlarning miqdorlari tegishli jadvallarda alohida variantlarda keltiriladi.(1-2-jadval)

1-rasm.Ko’tarma mashinasi ishlashining tezlik diagrammasi.

2-rasm.Ko’tarma mashinasining yuklamalari o’zgarishi diagramma

Berilgan:

t₁=17,4 s

Vm =8,1	t2=25,2 s
Db=3,5	t3=17,4 s
Q=7500	θ=15 s
Hk=285	F1=2235 kg
K=1,15	F2=1400 kg
p=1,6	F3=500 kg
i=11,4	F4=300 kg
η=0.95	F5 =0 kg
	F6= -200 kg

Diagrammalar va jadvallarda quyidagi belgilanishlar keltirilgan:

V_m- maksimal chiziqli tezlik m/sek
D-baraban diametri m
Q-yukning vazni kg
H_k-yukni ko’tarish balandligi m
K-qarshiliklarni hisobga oluvchi koeffitsient
p-dinamik rejim tavsifi
i-reduktorning uzatish soni
η-reduktor uzatmaning FIK
t ₁- t tezlanuvchan harakat davri vaqti sek
t₁ –tekis(barqarorlashgan) harakat davri vaqti sek
t ₃- sekinlanuvchan harakat davri vaqti sek
θ-pauza vaqti sek
F₁-ko’tarish boshlanishidagi barabanga ta’sir etuvchi kuch, kg
F₂-tezlanuvchan harakat oxiridagi barabanga ta’sir etuvchi kuch, kg
F₃-tekis harakat boshlanishidagi barabanga ta’sir etuvchi kuch, kg
F₄-tekis harakat ohiridagi barabanga ta’sir etuvchi kuch, kg
F₅-sekinlanuvchan harakat boshlanishdagi barabanga ta’sir etuvchi kuch, kg
F₆-ko’tarish oxiridagi barabanga tasir etuvchi kuch, kg

3. 
   Elektr yuritma dvigatelining quvvatini hisoblash va turini tanlash.
   

Ko’tarma mashinaning ishlash rejimi takrorlanuvchan qisqa muddatli o’zgaruvchan yuklamali bo’lgani uchun oldin elektr yuritmasi dvigateli quvvatining o’rtacha miqdori va aylanish tezligi hisoblanadi. Tezligi va hisoblangan quvvat bo’yicha dvigatel rusumi tanlanadi. Keyin ekvivalent kuchlar usuli bo’yicha dvigatelning quvvati bo’yicha dvigatel quvvat miqdori aniqlanadi va natijaviy qilib aniq rusumi tanlanadi. Ko’tarma mashina elektr yuritmasi dvigatelining o’rtacha quvvati quyidagi formula bilan aniqlanadi:
P_o’rin =(K Q H)/(102 T ἠ) p= 1,6 = 422 kVt

Bu yerda: K=1.1-1.25 yukni ko’tarishda va tushirishda havoning,yo’naltiruvchilardagi ishqalanish,kanatning shkivdan o’tishdagi va barabanga o’ralishdagi, shkiv va baraban podshibniklarining ishqalanish qarshiliklarini hisobga oluvchi koeffitsient. Ko’tarilayotgan yuk vaznining 10 % dan 25% gacha tashkil qiladi.

Q-ko’tarilayotgan yukning vazni, kg
H-yukni ko’tarish balandligi, m
T-yukni ko’tsrish vaqti, sek

(T=t₁+t_{2 +} t₃) =17,4+25,2+17,4= 60 s

ἠ-uzatmaning FIK (ἠ=0.95 bir pog’onali uchun,ἠ =0.85-0.9 ikki pog’onali uchun)

p=1.5~1.6 –klet uchun dinamik rejim tavsifi
Dvigatelning aylanish tezligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:

n=(60 Vm/D_b π) i= 11,4 = 504 ayl/min

V_m = maksimal chiziqli tezlik, m/sek

D_b = baraban diametri, m
i= reduktorning uzatish soni
Ekvivalent kuchlar usuli bo’yicha dvigatel quvvatining miqdorini aniqlash quyidagi tartibda amalga oshiriladi. 2-rasmda keltirilgan yuklamalar o’zgarishi diagrammasiga asosan ekvivalent kuch miqdori quyidagi formula bilan hisoblanadi.

F_ekv= = = 1102,07 kg

Diagrammadagi ko‘tarish jarayoni davrlari uchun ∑(F² t) yig’indi quyidagilardan tashkil topadi:
Birinchi tezlanuvchan harakat davri uchun (t₁ vaqt mobaynida)

∑(F² t)=(F₁²+F₂²) t₁/2 =(2235²+1400²) = 60510500 kg² sek

Ikkinchi tekis harakat davri uchun (t₂ vaqti mobaynida)

∑(F² t)=(F₃²+F₃ F₄+F₄²) t₂/3 =(500²+500 300+300²) = 4116000 kg² sek

Uchunchi to’xtash davri uchun (t₃ vaqti mobaynida)

∑(F² t)=F₆² t₃/3 =220² = 232000 kg² sek

∑(F² t)=∑(F² t₁)+∑(F² t₂)+∑(F² t₃)= 60510500+4116000+232000 = 64858500 kg²sek

Ekvivalent vaqt quyidagi formula bilan aniqlanadi:

T_ekv =2/3 (t₁+t₃)+t₂+(1/3) θ = (17,4+17,4)+25,2+( ) = 53,4 sek

θ -pauza vaqti, sek

Hisoblangan miqdorlarni ekvivalent kuch formulasiga kiritib,uning miqdori topiladi.

Dvigatelning ekvivalent quvvati hisoblanadi:

P_ekv =F_ekvV_m/(102ἠ)= = 92 kVt

Hisoblangan ekvivalent quvvat va yuqorida hisoblangan aylanish tezligi bo’yicha dvigatelning rusumi tanlanadi.Bunda yoki oldin tanlangan dvigatelning o’zi qoladi yoki boshqa dvigatel tanlanadi.