Korporativ boshoaruv

Tayanch iboralar:
Amerika modeli, «oltin aksiya», davlat ulushi, depozitariy, nominal qiymat, xolding, monopoliya, professionalizm, davlat aksiya paketl.
Nazorat savollari

1. 
   Davlat korporativ boshqaruvda qanday ishtirok etadi?
   
2. 
   Davlat korxonalarini va davlat ishtirokidagi korxonalarni boshqarish bo'yicha Jahon amaliyotida eng keng tarqalgan modellami sanang .
   
3. 
   Davlat aksiyalar paketlarini boshqarishning asosiy tamoyillarini sanang.
   
4. 
   Davlat aksiyalar paketlarini boshqarishning modellari qaysilar?
   
5. 
   Boshqaruv kompaniyasining asosiy tnaqsadi nimadan iborat?
   
6. 
   Davlat vakilini aksiyadorlarning umumiy yig‘ilishida ishtirok etlsh huquqi qanday?
   
7. 
   Davlat aksiyalar paketlarini boshqarishning maqsadlari nimalardan iborat?
   

VI bob. O ZBEK1STON RESPUBLIKASIDA KORPORATIV

BOSHQARUVNING INSTITUTSIONAL ASOSLARI

1. 
   Aksiyadorlik jamiyatlari korporativ boshqaruvning
   institutsional asoslari
   

Korporativ boshqaruvning mexanizmlari davlat tartibga solish organlari, sud organlari va ishbilarmonlar doiralarida ishlab chiqilgan ma’lum bir qoida, me’yor hamda andozalari asosi va doirasida ishlaydi. Ushbu qoida, me’yor va andozalarning majmuasi korporativ bosh­qaruvning institutsional asoslarini tashkil qiladi.
Asosiy bo‘g‘inlari (aksiyadorlik huquqining tuzilmasi):
I. Maqomiy huquqning me’yor va qoidalari — davlat tomonidan ishlab chiqarilib, aksiyadorlik jamiyatlar faoliyatini tartibga soladi (markazlashgan me’yorlar). Ularga kompaniyalar haqida qonunlar, qimmatli qog‘ozlar haqidagi qonunchilik, aksiyadorlar huquqlarini va investitsiyalami himoya qilish qonunlari, iqtisodiy nochorlik, soliq qonunchiligi va boshqalar kiradi;
П. Aksiyadorlik jamiyatlar tomonidan kuchga kiritiladigan va uning ichki hayotini tartiblashtiradigan me’yorlar (aksiyadorlik korporativ me’yorlar): korporativ boshqaruvning ixtiyoriy qabul qilingan andozalari haqidagi o‘zaro kelishuv va kompaniya darajasida ularni amalga oshirilish tartibini belgilaydigan ichki me’yorlar (korporativ qimmatli qog'ozlar listingiga talablar, kodekslar va korporativ boshqaruv bo'yicha tavsiyalar);

3. 
   Tashkiliy deb nomlanuvchi shartnomalarda, ya’ni boshqa tomonlar bilan ish aloqalarini o'rnatish, davom ettirish, to'xtatish (bir so‘z bilan aytganda tashkil qilishga) qaratilgan kelishuvlarda berilgan me’yorlar;
   

4. 
   Umumjamiyat amaliyoti va biznes yuritish madaniyati.
   

2. 
   Korporativ huquq tushunchasi
   

Korporativ huquq — bu korxonada ishlab chiqilgan qoidalar tizimi boTib, manfaatdor tomonlarning irodasini ifodalaydi va tashkilot faoliyatining turli tomonlarini tartibga soladi (11-rasm).
Korporativ huquqning belgilari:

АН

КН


FSSSSS1 КН - korporativ huquq (ichki tashkiliy me ’yorlar);
Е88Я AH ~ aksiyadorlik huquqi (aksiyadorlik jamiyatlarining korporativ me'yorlar)
V///A AH~ aksiyadorlik huquqi (aksiyadorlik jamiyatlariga nisbatan markazlashtirilgan me ’yorlar);
U-rasm. Aksiyadorlik va korporativ huquqning