Korporativ Mailiyyənin Məqsədi Və Mahiyyəti

Korporativ Mailiyyənin Funksiyaları
Korporativ Mailiyyənin bir neça funksiyası vardır. Onlara Misal Olaraq: Bölüşdürücü və Nəzarət Funksiyalarnı göstərə bilərik.
Bölüşdürücü funksiya vasitəsilə müəssisənin sərəncamında qalan mənfəətin bölgüsü, məqsədli pul fondlarının, əsasda dövriyyə vasitələrinin, armatizasiya fondunun yaradılması, istifadəsi həyata keçirilir. Bölgü funksiyası ümumi daxili

məhsul və milli gəlirin bölgüsünü əhatə edir. Milli gəlir 2 hissəyə bölünür: yığım və istehsal fonduna.

Milli gəlir bölüşdürüldükdən sonra onun yenidən bölüşdürülməsinə ehtiyyac yaranır ki, bu da aşağıdakılardan irəli gəlir :

1. 
   Milli gəlir yaradılmayan qeyri istehsal sahələrinin mövcudluğu (idarə etmə, təhsil, səhiyyə, sosial təminat və s.).
   
2. 
   Sosial inkişafın təmin edilməsinin zəruriliyi.
   
3. 
   Sahibkarlıq üçün əlverişli şərait yaradılmasının əhəmiyyəti.
   

Beləliklə Milli gəlir yığım fonduna və istehlak fonduna bölünür. Sonra isə istehsal və qeyri istehsal sahələri və regionları arasında yenidən bölüşdürülür.
Bölgü Funksiyası vasitəsilə müəssisələrdə əmtəələrin, hazır malların, yerinə yetirilmiş işlərin, satış pulu hesabına pul fondları yaradılır və onlar xərclərin ödənilməsinə və xalis gəlirin (yəniki mənfəətin) yaradılmasına yönləndirilir. Xalis gəlirin (mənfəətin) müəyyən bir hissəsi büdcə gəlirlərinə köçürülür.
Nəzarət Funksiyası. Mailiyyənin nəzarət funksiyası 2 cür həyata keçirilir.
Birincisi Manatla nəzarət vasitəsi ilə, ikincisi Mailiyyə orqanlarının həyata keçirdikləri nəzarət vasitəsi ilə.
Müəssisələrdə mailiyyənin vasitəsi ilə pul gəlirlərinin əmələ gəlməsinə, qənaət üsüluna əməl edilməsinə, maddi və əmək resurslarından istifadə edilməsinə, əsas kapitaldan və dövriyyə formalarından istifadəyə, həvəsləndirmə fondlarının yaradılmasına və ya istifadəsinə və s. manatla nəzarət edilir.
Lakin, müəssisələrdə mailiyyə nəzarətinin ən başlıca vəzifəsi mənfəətin yığım fonduna və istehlak fonduna yenidən bölgüsünü ciddi izləməkdən, bu fondlardan vasitələrin məqsədli təyinatı üzrə istifadəsinə nəzarəti həyata keçirməkdən ibarətdir. Beləliklə, mailiyyə məhsul istehsalı və ya satışı prosessində pul vəsaiti fondlarının düzgün yaradılması habelə bölgüsü və istifadəsinə nəzarət alitə kimi çıxış edir.
Manatla nəzarət nəinki müəssisə daxilində və habelə müəssisələr arasında, yuxarı təşkilatlar və mailiyyə-kredit idarələri ilə qarşılıqlı münasibətlərdə həyata keçirilir. Müəssisələr arasındada qarşılıqlı münasibətlərdə manatla nəzarət göndərilmiş malların, göstərilmiş xidmətlərin və ya yerinə yetirilmiş işlərin dəyərinin ödənilməsi müqavili ilə şərtlərinə əməl edilməsi zamanı aparılır.
Müəssisələrin təsərrufat fəaliyyətinə büdcəyə ödənişlər üzrə büdcə qarşısında öhdəliklərin yerinə yetirilməsi və büdcədən mailiyyələşdirmə prossesinədə manatla nəzarət edilir. Mailiyyə orqanları və xidmət idarələri tərəfindən nəzarət pul vasitələrinin və xərclənməsinin qanuniliyinin və vergilərin ödənilməsinin tamlığının yoxlanılması yolu ilə həyata keçirilir.
Mailiyyənin nəzarət funksiyasından habelə bütün dövlət miqyasında da istifadə edilir. Mailiyyə resurslarının bölüşdürülməsinin kəmiyyət göstəriciləri, iqtisadiyyatın sahələrində propasiya və dispropasiyalarının dövlət büdcəsinin icrasının necə təşəkkül tapdığını əks etdirir.
Bu bilgilərdən yekun bir nəticə çıxarmaq istəsək, Mailiyyənin nəzarət funksiyasının ümumi tərifi belə olardı :