Köşe YazılarıYazarlarSöyleşilerÖzel HaberlerHaberlerAylık RaporlarKarikatürlerKünye

---

 

Ana Sayfa

. 

Köşe YazılarıYazarlarSöyleşilerÖzel HaberlerHaberlerAylık RaporlarKarikatürlerKünye

 

Söyleşiler 

https://www.millidevletgazetesi.net/Soylesiler/Soylesi/3427?fbclid=IwAR1uTR0Ct_lQai

a8xm6ji9m45KpSPmTm6m5uG_Rz0TjDFdYhCJkocJ1yrd0 

 

3/10/2020 

 

Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Asker ile Dağlık Karabağ bölgesinde yaşanan 

gelişmeleri konuştuk. 

Ermenistan ordusunun geçtiğimiz gün, sabahın ilk saatlerinde Azerbaycan-

Ermenistan  hattında  provokasyonda  bulunarak  sivil  yerleşimlere  yönelik 

saldırısının ardından Azerbaycan ordusu sivil halkın güvenliğini sağlamak 

adına geniş çaplı bir karşı saldırı başlattığını duyurdu. Öncelikle, bölgede 

neler yaşanıyor, Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşananları yorumlar 

mısınız? 

Sovyetler  Birliği  dağıldıktan  sonra  ortaya  çıkmış  bir  süreç  olarak  görülse  de 

aslında  Kafkaslarda  Ermeni  sorununun  tarihi  en  az  200  seneyi  kapsıyor. 

Rusya’nın  Kafkaslarda  güneye  doğru  hareket  etmesiyle  ve  Kafkasları  işgal 

altına  almasıyla  1828  yılından  sonra  bölgeye  yoğun  Ermeni  göçlerinin 

gerçekleştiğini  biliyoruz.  Bölgenin  demografik  dengeleri  o  zamandan  itibaren 

---

tahrip edilmiştir. Burada amaç, bir Ermeni toplumunun ağırlıklı olarak yaşadığı 

bir oluşum teşekkül ettirmektir. Çarlık döneminde her ne kadar devlet değilse de 

bir  Ermeni  vilayeti  oluşturulmuş  ve  böylece  ilerleyen  tarihlerde  bir  Ermeni 

devletinin  ortaya  çıkmasının  temelleri  atılmıştır.  1. Dünya  Savaşı’nın  sonlarına 

doğru  Kafkasya’da  yaşanan  gelişmeler,  milliyetçiliğin  yükselişi  üç  temel 

milletin  devlet  kurması  ile  sonuçlanmıştır.  Bunlar;  Gürcistan,  Azerbaycan  ve 

Ermenistan  Cumhuriyeti’dir.  Fakat  Ermenistan  Cumhuriyeti  eski  Türk 

topraklarında,  Revan  Hanlığı  topraklarında  inşa  edilmiştir.  Ermenistan 

Cumhuriyeti  kurulduktan  sonra  ve  Sovyetler  Birliği  tarafından  işgal  edildikten 

sonra  eskiden  var  olan  toprak  taleplerini  yine  devam  ettirmiş  ve  sürekli 

huzursuzluk  çıkartmıştır.  Ve  yine  bir  Türk  toprağı  olan  Zengezur’un, 

Azerbaycan’dan alınarak Ermenistan’a devredilmesi de bu sürecin bir parçasını 

oluşturmaktadır. 

Ermeni-Türk çatışmasının tarihi süreci çok eskidir. Sovyetler döneminde bu bir 

miktar dondurulmuştu. Nitekim Sovyetler Birliği bir totaliter sistemdi ve zaten o 

dönemde  böyle  bir  şey  yapılması  mümkün  değildi.  Peki  ne  zaman  mümkün 

oldu?  Her  zaman  olduğu  gibi  iktidar  zafiyeti  olduğu  zaman  Ermenistan’ın 

talepleri  yeniden  gündeme  gelmiş  ve  1990’larda  Sovyetler  Birliği’nin  dağılma 

sürecinin  sonlarına  doğru  Ermenistan’ın  Azerbaycan’a  karşı  toprak  talepleri 

önce  Karabağ’ın  Ermenistan’la  birleştirilmesi  daha  sonra  bunun  stratejik  ve 

hukuksal  bir  hata  olduğunu  anladıktan  sonra  güya  halkların  kendi  kaderini 

belirleme  hakkına  dayanarak  Dağlık  Karabağ’da  bir  cumhuriyet  inşa  edilmesi 

sürecine  girilmiş  ve  uyuşmazlıklar,  çatışmalar  daha  sonra  bir  savaşa 

dönüşmüştür.  1994’te  bir  ateşkes  imzalanmış  ve  Minsk  Grubu’nun 

başkanlığında  bir  süreç  başlatılmıştır.  Yaklaşık  30  senedir  bu  süreç  devam 

ediyor ama maalesef en ufak bir ilerleme olmamıştır. Zaman zaman ateşkes ihlal 

ediliyordu. Bundan önce de birkaç defa orta çaplı savaşlar, muharebeler yaşandı. 

Bunların en önemlisi 2016 Nisan ayında gerçekleşti. Daha sonra temmuz ayında 

Tovuz’da ortaya çıkan çatışma ve şimdiki çatışma. Son çatışma artık bu süreçte 

bir kırılma noktasıdır. Yani Ermenistan’ın saldırısı bugüne mahsus bir şey değil. 

200 senedir devam eden bir siyasetin tamamıdır, zincirin bir halkasıdır.