Курс ишини ёзиш ва ҳимоя қилиш жараёни қуйидаги босқичлардан иборат

Jami
Kelgusi qiymat
3,31 
 
Misol.
 
Faraz qilaylik, investitsiya loyihasi ketma-ket uch yil davomida 
yilning oxirida 1000000 so‟m olishini ko‟zda tutayapti. Har bir kelgusi pul 
tushumlar uchun keltirilgan (joriy) qiymatni (yillik 10% darajasidagi 
diskontlashning foiz stavkasidan kelib chiqgan holda) formula orqali 
aniqlashimiz 
mumkin. 
n
n
n
n
k
FV
k
FV
PV
)
1
(
1
)
1
(




Sof joriy qiymatning hisoblanishini shunday tasavvur qilish mumkin.
 
2-jadval.
Joriy qiymatning hisoblanish jarayoni. 

---

27 
Yillar 
Pul oqimi (daromadlar 
tushumi, mln. so‟m)
Kelgusi pul tushumlarining 
joriy qiymati (mln. so‟m)
1 
2 
3 
1,0 
1,0 
1,0 
909
,
0
)
10
,
0
1
(
1
00
,
1
1








826
,
0
)
10
,
0
1
(
1
00
,
1
2








751
,
0
)
10
,
0
1
(
1
00
,
1
3








Jami
Joriy qiymat
2,486 
 
 
3-topshiriq. Nazorat va muhokama uchun savollar. 
 
4-topshiriq. Masalaning yechimini toping. 
Korxona yangi texnologiya sotib olishga oid investitsiya loyihasini amalga 
oshirishni rejalashtirmoqda: 
- uskuna qiymati – 200 mln.so‟mga teng; 
- ekspluatatsiya muddati – 5 yil; 
- uskunaning eskirish qiymati to‟g‟ri chiziqli amortizatsiya hisoblash usuli 
yordamida aniqlanadi. 
- ushbu uskunaning likvidatsion qiymati uning boshlang‟ich qiymatining 10% 
ini tashkil etadi. 
Mahsulot sotishdan tushadigan sof tushum prognoz ma‟lumotlarga asosan, 
quyidagilarni tashkil etadi(mln.so‟mda):
1-
yil 
136 
2-
yil 
150 
3-
yil 
168 
4-
yil 
170 
5-
yil 
165 
Mahsulot ishlab chiqarishga ketadigan xarajatlar (amortizatsiyasiz) 
quyidagicha: 1- yilda 69 mln.so‟mga teng va qolgan yillarda har yili 3 % dan ortib 
boradi. 
1.Sof joriy qiymat usulining ta‟rifini aytib bering. 
2.Sof joriy qiymatni hisoblash formulasi qanday ko‟rinishga ega

3.Sof joriy qiymatni hisoblashning Gordon formulasini bilasizmi

4.Sof joriy qiymatni baholashdan olingan natijalarga asolanib loyiha 
bo‟yicha qanday xulosalar qilish mumkin

5.Foydaning ichki me‟yori ko‟rsatkichi nima uchun qo‟llaniladi

6.Baryerli koeffitsient qanday ko‟rsatkich hisoblanadi va u nima uchun 
qo‟llaniladi

7.Investitsiyalar rentabelligi va sof joriy qiymat ko‟rsatkichlari 
o‟rtasida qanday aloqadorlik mavjud

8.Diskontlashning qoplash muddati usulining qanday afzalliklari 
mavjud


---

28 
Korxona rahbariyati investitsiya loyihasini 30%ini o‟z mablag‟lari evaziga, 
qolgan qismini kredit evaziga moliyalashtirishni rejalashtirgan.
Kredit bahosi-18%, foiz to‟lovlari va qarzning qaytarilishi har yarim yilda. 
O‟z mablag‟larining “bahosi” – 19 % 
Foyda solig‟i – 16 %ga teng. 
Yuqorida berilgan ma‟lumotlardan foydalanib quyidagilarni aniqlang: 
1.
Investitsiya loyihasida ishtirok etayotgan uskunaning har yil uchun 
amortizatsiya summasini; 
2.
Har yil uchun sof foyda summasini; 
3.
Investitsiya loyihasi bo‟yicha 5 yil uchun sof pul oqimini; 
4.
Kapitalning o‟rtacha tortilgan qiymatini; 
5.
Sof joriy qiymatni; 
6.
Rentabellik indeksini; 
7.
Diskontlashtirilgan qoplash muddatini; 
8.
Foydaning ichki me‟yorini. 
Amalga oshirilgan hisob-kitoblar asosida investitsiya loyihasining moliyaviy-
iqtisodiy samaradorligiga baho bering va xulosa yozing.