Kvadrat: tomonlari teng boʻlgan toʻgʻri burchakli toʻrtburchak. Kvadratning karama-qarshi tomonlari oʻzaro parallel, diagonallari oʻzaro teng va perpendikulyar boʻladi; burchaklari oʻzaro teng boʻlgan romb; a sonining Kvadrati shu sonlar koʻpaytmasiga



Yüklə 57,1 Kb.
tarix30.01.2023
ölçüsü57,1 Kb.
#81804
24-Mavzu Samarov SH mustaqil ta\'lim uchun


Mavzu: Kvadrat.Muntazam uchburchak.
Kvadrat:
1) tomonlari teng boʻlgan toʻgʻri burchakli toʻrtburchak. Kvadratning karama-qarshi tomonlari oʻzaro parallel, diagonallari oʻzaro teng va perpendikulyar boʻladi;
2) burchaklari oʻzaro teng boʻlgan romb;
3) a sonining Kvadrati shu sonlar koʻpaytmasiga teng;a2=a*a. Kvadrat soʻzi tomonlari a ga teng kvadrat yuzining ikki tomoni koʻpaytmasiga tengligidan olingan. Kvadratning perimetri 4a ga yuzi esa a² teng.

Kvadrat
Kvadrát (lotinchaquadratus — toʻrtburchak-li) — toʼgʼri tortburchak. Qarama-qarshi tomonlari oʼzaro teng bolgan toʼgʼri burchakli toʼrtburchak yoki burchaklari toʼgʼri burchaklardan iborat boʼlgan romb kvadrat deb ataladi deya ta'rif berish mumkin.
Kvadratning perimetri va yuzasi
{\displaystyle t}t — kvadratning tomoni, {\displaystyle R}RRRRRRR R- tashqi chizilgan aylananing radiusi,r {\displaystyle r}— ichki chizilgan aylananing radiusi boʼlsin. Unda kvadratning perimetri:
P=4t=4√2R2=4r2
{\displaystyle P=4t=4{\sqrt {2}}R^{2}=8r}va {\displaystyle S} kvadratning yuzasi quyidagi formula bilan hisoblanadi:

S=t2=2R2=4r2


Geometriyada teng tomonli uchburchak yoki muntazam uchburchak — barcha tomonlari teng va burchaklari 60° dan boʻlgan uchburchak. Teng tomonli uchburchakda tushrilgan balandlik ham mediana, ham bissektrisa boʻladi.

Asosiy xossalari



Teng tomonli uchburchak. Uning barcha tomonlari ({\displaystyle a=b=c}a=b=c), burchaklari (600, 600, 600{\displaystyle \alpha =\beta =\gamma }) va balandliklari ({\displaystyle h_{a}=h_{b}=h_{c}}ha,hb,hc) tengdir.

  • Yuzasini topish formulasi: {\displaystyle S={\frac {\sqrt {3}}{4}}a^{2}}S=√3*a2/4

  • Perimetrini topish formulasi: {\displaystyle p=3a\,\!}P=4a

  • Tashqi chizilgan aylana radiusini topish formulasi: {\displaystyle R={\frac {a}{\sqrt {3}}}}R=a/√3

  • Ichki chizilgan aylana radiusini topish formulasi: {\displaystyle r={\frac {\sqrt {3}}{6}}a} r=√3*a/6 yoki r=R/2 {\displaystyle r={\frac {R}{2}}}

  • Uchburchak geometrik markazi unga tashqi va ichki chizilgan aylanalar markazlaridir.

  • Balandligini topish formulasi: {\displaystyle h={\frac {\sqrt {3}}{2}}a}h=√3*a/2

Tashqi chizilgan aylana radiusi R ishtirokiga koʻra:

  • Yuzini topish formulasi: {\displaystyle \mathrm {A} ={\frac {3{\sqrt {3}}}{4}}R^{2}}S=3√3R2/4

Balandligi h ishtirokiga koʻra:

  • Yuzini topish formulasi: {\displaystyle A={\frac {h^{2}}{\sqrt {3}}}} S=h2/√3

  • Tashqi chizilgan aylana radiusini topish formulasi: {\displaystyle R={\frac {2h}{3}}}R=2h/3

  • Ichki chizilgan aylana radiusini topish formulasi: {\displaystyle r={\frac {h}{3}}}r=h/3


{\displaystyle S=t^{2}=2R^{2}=4r^{2}}
Yüklə 57,1 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin