Uslubiy ko‘rsatmalar Hisoblagichlar ketma-ket qurilma bo‘lib, kirish yo‘liga berilgan impulslar sonini
hisoblash va ularni saqlash uchun xizmat qiladi. Hisoblagichlar quyidagi belgilar
bo‘yicha tasniflanadi:
Hisob yo‘nalishi bo‘yicha: yig‘iluvchi; ayiruvchi; reversiv.
O‘tish sxemalarini tashkil etish yo‘li bo‘yicha: ketma-ket o‘tuvchi hisoblagichlar;
to‘g‘ridan to‘g‘ri o‘tuvchi hisoblagichlar; parallel o‘tuvchi hisoblagichlar;
kombinatsiyalashgan o‘tuvchi hisoblagichlar.
O‘tish koeffisiyenti bo‘yicha: ikkilik; ikkilik-o‘nlik; ixtiyoriy doimiy qayta
hisoblash koeffitsiyenti; hisobning o‘zgaruvchan koeffitsiyenti hisoblagichlari va
h.k.
Hisoblagichning sinxronizatsiya asosida holatini o‘zgartirishi bo‘yicha: asinxron,
sinxron hisoblagichlar.
Aytaylik, F n = 0 bo‘lganda reversiv hisoblagich yig‘uvchi sifatida va F n = 1
bo‘lganda ayiruvchi sifatida ishlaydigan bo‘lsin. U holda kommutatsiya
sxemasining ishlash tartibi quyidagicha bo‘lishi kerak:
bu yerda: Ti-signal(T kirish yo‘lida)
Lekin F boshqaruv signali qiymatining o‘zgarishi kirish signali berilishi bilan
hisoblagich holatining o‘zgarishiga olib kelishi mumkin.Noto‘g‘ri o‘tishlarning
oldini olish maqsadida F signal faqat α = 0 bo‘lganda uning o‘zgarishini va shu
asosda kommutatsiya sxemasining ishlash tartibida quyidagi o‘zgartirishni qabul
qilish mumkin:
Bu tartib quyidagi uyg‘onish funksiyasini aniqlaydi:
Unga 11.1-jadval mos keladi. Bu jadvaldan quyidagini hosil qilamiz:
Uch razryadli ketma-ket o‘tuvchi reversiv hisoblagichning sxemasi 11.1-rasmdagi
ko‘rinishga ega bo‘ladi.
15.1-jadval
