- Diutelonomi 4:1
1
- Diutelonomi 4:2
Diutelonomi
Laugagayo Bukana Fafaluwagana
Liba Bwaꞌibwaꞌina yo Fafamahatana:
Buka ganahewana yai te, mate Isalaela dodogadi bena
sa lau Kanana Nuꞌuna be tanohina sa abi.
Mose
mate, Yaubada haꞌa ya laugagayoꞌen tabu i luhulau
Kanana nuꞌuna ganahewana.
Isalaela dodogadi ya
fatalaha nonohaidi, bena haba sa lau.
Yaubada ya
fanuwa hitinidi sidohana Idipi yai haꞌa ya foyahidim yo
sidohana nuꞌu pitapitalina yai ya ita watandi. Ya fal-
iba fuyoꞌidi sidohana haba sa lau Nuꞌuna ni mate bena ena
liba sa awa abiyen komakoman. Giliki alinadi yai Buka te
hesana mate “Diutelonomi” na aniyona mate “Laugagayo
Fafaluwagana” paꞌana Mose, Yaubada ena laugagayo ya
uli bodaidi. Yo dede haisa buka yai te mate fafalihu,
in moho laugagayo mate haꞌa Auꞌaulaha yo Lewitikusi
yai Mose haꞌa ya ulidi. Ite hige laugagayo falifalihudi e
laugagayo hahaisa.
4
Mose, Isalaela ya Falibadi bena sa Awaꞌabi
Diutelonomi 4:1-2, 6-8
1
Habahim Mose Isalaela dodogadi ya falibadi, iyen,
Au ataꞌatahi komakoman! Laugagayo mahudoꞌidi E
fatalahamiu, bena ami lau watanidi haba ami miya lo-
falofa yo ami lau somo yai tanohi Gu au afa wahamiu
edi Yaubada ya feledi, aiꞌedi, ami abi, enehemiu.
2
Laugagayo, yau haꞌa E felemiu, tabu hagahagana au
tole lawen, o laꞌi au kam fahi. Gu au ena Laugagayo E
felemiu moho, au lau watanidi.
- Diutelonomi 4:6
2
- Diutelonomi 4:40
6
Laugagayo te au lau watan komakomanidi, be haba
nuꞌu hahaisa dodogadi, emi nuwatuhu loholohona
yo emi sibasiba sa ita lobahidi. Yena laugagayodi
sa atahiyedi, haba tiyen, “Moꞌisa, Isalaela mate nuꞌu
laꞌilaꞌi yo dodogadi sa sibasiba yo edi nuwatuhu sa
loholoho.”
7
Hige nuꞌu hesa laꞌilaꞌi ena yaubada sadaidi
doha ita. In moho, Gu au eda Yaubada mate sadaida
yai, na yena te anꞌetai haba ya saguhida.
8
Laugagayodi,
aho te, E felemiu mate, sa dudulai yo sa loholoho. Hige
nuꞌu hesa laꞌina doha somo, ena laugagayo doha ite.
Gu au mate Yaubada
Diutelonomi 4:32-34, 39-40
Mose ya liba hinaga iyen,
32-34
Gu au emi Yaubada hige doha yaubada hahaisa.
Idipi yai ena adidili yai ya foyahimiu, be ya lau itamiu.
Noꞌo ginaulidi yo fafaꞌilala ya lau ginauli matamiu yai.
Debamiu yai, Idipi ya hiyalaidi be kamkamna laꞌilaꞌi
sa fahoina. Ya abimiu, be ami famala ena dodoga,
be fuyana Sainai Tuꞌana yai oyagi ya ala balebalelem
ganahewana yai ya falibamiu. Haꞌa ami atahi, na hige
au peꞌi!
Ginauli doha ite, beyabeyana ya tubu, e higeꞌe?
Higeꞌe!
Fuyana Gu au ena fuya bwaꞌibwaꞌina
dodoga ya ginaulidi tanoꞌubu yai, haga au nuwatuhui.
Tanoꞌubu mahudoꞌina au yoꞌoi! Hige yaubada hesa,
ginaulidi doha ite i ginaulidi.
39
Aho te, bena wa nuwatuhui mate, Gu au in
Yaubada galewa hewa wananahana yai yo tanoꞌubu yai.
Hige Yaubada hesa.
40
Ena laugagayo E felemiu, aho te,
bena ami lau watanidi, be haba umi yo laulauwewemiu
ami miya loholoho yo emi miya ya lofa, nuꞌu, Gu au
emi Yaubada ya felemiu ai lisina ee–, hige anadan.
- Diutelonomi 6:4
3
- Diutelonomi 7:4
6
Gu au emi Yaubada au Fanuha
Diutelonomi 6:4-7
Habahim, Mose ya libalau dodoga lisidi, iyen,
4
Isalaela, au ataꞌatahi! Gu au eda Yaubada, in
iyabona mate Gu au!
5
Ma nuwamiu, yo yaluwamiu ma ofi fahidi, yo ma
adidilimiu.
Gu au emi Yaubada au gadosisiyen.
(Maleko 12:29-30)
6
Laugagayodi, E fafalibamiu, aho te, bena ami
nuwatuhu didinidi.
7
Nanatumiu bena ami fatalahadi:
Yena emi ai luma, ami taꞌataꞌai, yo edaꞌeda yai ami
laulau, e ami laulau eno, yo yena ami eno obiyo, bena
fuya ouꞌouli, ami fafanuwa hitinidi.*
7
Gu au, Nuꞌu Hahaisa Dodogadi ya Weꞌaidi
Diutelonomi 7:1-11
1
Mose ya libalau lisidi hinaga, iyen,
Fuyana tanohi bena ami abi, Gu au emi Yaubada ya
lawemiu niya, haba nuꞌudi faligigi-luwaga dodogadi ya
lawe hudoꞌiyedi ai nuwanuwamiu. Hesadi mate: Hiti,
Giligasi, Amoli, Kanana, Pelisi, Hiwi, yo Diyebusi. Iti sa
ouli yo sa adidili wananaha, habahim umi.
(Aba Fatubu
15:21)
2
Fuyana ya biya afuledi nimamiu yai, be ami
lei hafihafitidi mate, bena ami wunu faꞌofidi; tabu au
nuwatohatohaedi, yo tabu maidamiu yali au ginauli.
3
Umi tabu ainiya au nahi, yo nanatumiu tabu
au oi libaedi be ti faidi
4
paꞌana nanatumiu haba
sa foya ponolidi be, yaubada hahaisa sa fadebasaedi.
*
6:7 Libana ya faꞌadidili be nuwatuhana sa siba, yo sa famuli watan.
- Diutelonomi 7:5
4
- Diutelonomi 7:11
Na Gu au haba ya manabalaimiu, be haba feula
ya faheyaya ofimiu.
5
Doha ite haba ami ginauli
ai lisidi: Antalasam edi aba gabudi katakatandi ami
lubi lopalopadi, edi umeꞌehu fafatabudi sa faꞌobiyodi,
ami andem pidipidinidi habahim ami andem gisigisidi.
Edi yaubada waiwaihin, Asela, fafaꞌilalana duhudi, au
oi fagulidi, yo edi oitau taditadidi au angabuꞌidi.*
6
Paꞌana Gu au emi Yaubada haꞌa ya fatabumiu, bena
in, enehena.
Dodoga mahudoꞌidi tanoꞌubu yai te, umi iyabomiu
moho ya fasinabomiu, be ena dodoga.
7
Tanoꞌubu yai te, umi hige au ouli. In moho,
Gu au ya gadosisiꞌemiu yo ya fasinabomiu.
8
Ya
gadosisiꞌemiu yo ya fanuha bena somo haꞌa ya
liba fasunuma afa wahamiu lebedi yai, ya fawananaha.
Sa lau fayofayoꞌemiu Idipi edi kin lisina yai. In moho,
Gu au ena gigibwali yai ya abi fafuyomiu.
9
Bena ami siba wananaha mate, Gu au emi
Yaubada, in iyabona Yaubada.
Fuya ouꞌouli ena
angwala wahawahadi lisidi yai haba ya fafawananahadi,
yo ya gadosisiyemiu be nimana didigana yai,
lau fayofayo yai ya abifahimiu Kin Falo ena gigibwali
yai.
10
In moho salumadi sa ꞌwaiꞌwaiyoꞌoꞌen, ibege i
nuwa sahafuwedi, na haba ya faheyayadi.
(Auꞌaulaha
19; 20)
11
Logena, aho te, somo ꞌe fatalahamiu, laugagayodi,
ami famuli watanidi.
8
Yaubada ena Foyafoyahimiu au Nuwatuhui
Diutelonomi 8:2-3
*
7:5 Umeꞌehu lolofa, sa bono doha duhu.
- Diutelonomi 8:2
5
- Diutelonomi 8:15
2
Au nuwatuhui sidohana Gu au emi Yaubada eda
lofalofa yai ena foyafoyahimiu nuꞌu pitapitalina yai,
bolima 40 mulidi yai. Ya nuwa lidilidiyemiu yo ya
lau itamiu, be haba emi nuwanuwatuhu ya sibaidi. Ena
laugagayo haba ami lau watanidi, e higeꞌe?
3
Ya faꞌanguliyammiu be haba ami nuwa lidilidi.
Habahim, mena yai ya fakalahemiu.
Mena te,
beyabeyana ma afa wahamiu hige au sibai, be hige au
anꞌanniꞌi.*
(Auꞌaulaha 16:15)
Doha ite ya ginauli, paꞌana bena ya fatalahamiu, mate
dodoga ibege anꞌan ai lisina ibona ti mwahumwahuli,
na Gu au ena liba moho, ai lisina haba sa mwahuli.
(Matiu 4:4; Luka 4:4)
Gu au Tabu au Nuwa Afulen
Diutelonomi 8:11-18
11
Au itaꞌita komakoman!
Tabu Gu au emi Yaubada au nuwa afulen,
na tabu ena laugagayo somo E falibamiu lahai ite,
au nuwa afuledi.
12
Yena ami andan be bogamiu sa yahayaha,
yo luma loholohodi ami lau ginauli be ami gogoidi.
13
Yo yena emi bulumakau, gouti, sipi,
emi siluba yo gole sa ouli wananaha,
yo ginauli mahudoꞌina lisimiu yai, sa ouli heyaya,
14
au itaꞌita komakoman! Nuwa saesae ibe i tanuwa-
gaimiu,
be Gu au emi Yaubada au nuwa afulen.
In logena, Idipi nuꞌuna yai ya foyahimiu,
yo lau fayofayo yai, ya fofofahimiu.
15
Tabu au nuwa afulen!
*
8:3 Mena mate Isalaela adi kalahe Gu au ya feledi nuꞌu pitapitalina yai.
Hebelu alinadi yai, mena aniyona mate “Ite somo?”
- Diutelonomi 8:16
6
- Diutelonomi 11:28
Ya foya lawemiu nuꞌu laꞌilaꞌina pitapitalina fatau
ꞌwasaꞌwasabuna yai.
Amainiya mate weso anꞌanlewadi yo kalanadenade.
Nuꞌuna ya fagado magu, hige hoꞌowa!
In moho, Gu au umeꞌehu yai hoꞌowa ya fadidiyama.
(Namba 20:11)
16
Ya fakalahemiu mena yai, nuꞌu pitapitalina yai.
Mena te beyabeyana afa wahamiu hige ti anꞌan-
niꞌi. Gu au doha ite ya ginauli lisimiu yai; ya
nuwa lidilidiyemiu yo bena ya lau itamiu, be ai ofiꞌofina
haba loholoho ya leyawa lisimiu.
17
Haba auwen,
“Egu gigibwali yo egu adidili yai, egu gogo E fatubudi.”
18
In moho, Gu au emi Yaubada au nuwatuhui
paꞌana In, logena, ya faꞌadidilimiu be emi gogo ami
fatubudi. Yo fede, ena yali ya fawananaha lisimiu yai,
doha haꞌa ya fawananaha afa wahamiu lisidi yai.
11
Laugagayodi te au Nuwanuwatuhuidi.
Diutelonomi 11:18-19, 26-28, 32
18
Egu liba te ai nuwamiu au nuwanuwatuhudi. Yo
ai nimamiu yo debamiu au audi, ya famala fafaꞌilala.*
19
Nanatumiu bena ami fatalahadi: Emi ai luma, ami
taꞌataꞌai, yo edaꞌeda yai ami laulau, e emi aba eno
yai, yo yena ami eno obiyo, mate bena mahudoꞌidi ami
fafanuwa hitinidi.
(Diutelonomi 6:7)
26
Au ita! Aho te, nuwatuhu luwaga E felemiu:
Loholoho e kaumanana au abi.
27
Aho te, Gu au
emi Yaubada ena laugagayo E felemiu. Yena ami
lau watan, haba ena loholoho ya felemiu.
28
Yena hige
*
11:18 Lausoisoi 18 libadi aniyodi mate bena Yaubada ena laugagayo sa
lau watan komakomanidi.
- Diutelonomi 11:32
7
- Diutelonomi 17:16
au lau watan, na ami timuli bui be yaubada hahaisa
beyabeyana hige au fadebasaedi, na aho ite ami fade-
basaedi haba ya kaumananaemiu.
32
Laugagayodi te, E felemiu, bena ami
lau watan komakomanidi.
12
Haba ami Dohe Aba Anyawasi Nu
ʼuna yai
Diutelonomi 12:9-10
9
Hola hige aba anyawasi nuꞌuna yai au mahano yo
emi ginauli Gu au emi Yaubada ya felemiu hige au
mahano lobahidi,
10
In moho, Diyodan Hoꞌowana haba
ami gayo dohe be tanohi Gu au emi Yaubada ya felemiu,
ainiya haba ami miya daumwali ai tanohina. Gu au haba
ya bobodiyemiu ami waiyunu ganahewadi yai.
17
Mose hola Isalaela ya fafatalahi.
Gu au, Kin ena Fuya Fasinabona.
Diutelonomi 17:14-20
Iyen,
14
Yena ami luhulau tanohi Gu au emi Yaubada ya
felemiu bena aiꞌemiu ami abi, yo ami gogoi, haba auwen,
“Nuꞌu hahaisa sadaida yai mate edi kin. Eda ta
faꞌobiyo. Haba ita doha iti.”
15
Na, kin sai Gu au emi Yaubada ya fasinabo ami
faꞌobiyo in bena hidamiu hesa ai ganahewamiu. Tabu
taꞌowawa hesa in hige Isalaela dogana au fasinabo.
16
Kin
te ibege hosi boludi aiꞌena i abidi e dodoga i fata-
mali fuyoꞌidi Idipi be hosi hahaisa ti abidi, paꞌana Gu au
emi Yaubada haꞌa ya falibamiu iyen,
Tabu au fuyo niya.
(1 Kin 4:26)
- Diutelonomi 17:17
8
- Diutelonomi 18:9-11
17
Tabu lalahuna ti ouli. Doꞌata ginauli te ya foya ponoli be
Gu au ya lau afulen. Yo tabu siluba yo gole boludi i abidi.
(1 Kin 11:14)
18
Ibe ya kin, bena laugagayo bukana te, sulu Lewi tau
antalasam lebedi yai ya leyama be, enehena, ya uli faꞌawa.
19
Laugagayo te bena ai sadaina yo bena ya fatifatilidi
fuya ouꞌouli haba ya anpate be Gu au ena Yaubada ya
faꞌatitiyen yo ena laugagayo ya lau watan komakomanidi.
20
Buka fatili yai haba ya nuwa lidilidi be afa haidana ibege
i ita fakiudi yo ibege i timuli bui, be laugagayo i lau afulen,
na i leu e i sae. Habahim in yo laulauwewena haba edi nuꞌu
sa tanuwagai ee–, hitina yo hitina.
18
Mose Isalaela ya liba fasibasibaidi, otana.
Abi Ginauli yo Ayahan
Diutelonomi 18:9-14
9-11
Yena ami lau tanohi Gu au emi Yaubada ya felemiu
ai lisina, tabu nuꞌudi ni edi laulau heyaheyayadi au
laulauwedi:
Tabu sai laꞌi, natuna i antalasamen ai oyagi alaꞌalana,
Tabu sai laꞌi, nesu itaꞌita i fapaisowadi be doga i fagilu
yo i fakasa.
Tabu sai laꞌi fafaꞌilala i fapaisowadi be somo haba ya
tubu ai fuya matada ena aba siba.*
Tabu sai laꞌi i ayahan e i kalawan.
Tabu sai laꞌi i abi ginauli,†
*
18:9-11 Tabu sai laꞌi ataiꞌa edi gwanegwane yai, yo nawanawa edi malamala
yai, yo kalele e dagugu ai tanaꞌai ti nuwatuhui bena fafaꞌilala hahaisa. Au
itaꞌita lau Diyemsi 4:13-15, “Yena Gu au ena nuwatuhu doha, haba ꞌe abi
doha ite, e doha mate,” hige doha fafaꞌilala moho.
†
18:9-11 Fafaꞌoyowa,
kaukauli, e gabu; waihin yo taumoho, pelei, aiheya, failako yo ginaulidi
hahaisa boludi.
- Diutelonomi 18:12
9
- Diutelonomi 18:20
Yo tabu sai laꞌi i lau dodoga peꞌipeꞌi lebedi, be i fatiꞌo lau
onaꞌahanadi lisidi.
12
Sai yena laulau te ya ginaulidi mate, sa
heyaya wananaha Gu au emi Yaubada lisina yai, be
laulau te, debadi yai haba Gu au emi Yaubada nuꞌu ni
dodogadi, ai nuwanuwamiu ya fageladi.
13
Tabu Yaubada somo hesa ai lisina i fagilumiu.
14
Dodogadi ni, sa ataꞌatahi lau, ayahan lebedi, yo fafaꞌi-
lala sa fapaisowadi be doga sa fagilu yo sa fakasa. In
moho, edi tanohi begana haba ami abi. Na Gu au emi
Yaubada ya laugagayoꞌemiu, be tabu bena edi laulau te,
au laulauwedi.
Yaubada Haba Peloweta Hesa ya Fatamaliyama
Diutelonomi 18:15-22
15
Gu au emi Yaubada haba peloweta hesa doha yau,
ai ganahewamiu ya faꞌobiyo; na bena ami ataꞌatahi lau
lebena.
(Paisowa 3:23; 7:37; Diyon 1:24)
16
Fuyana ami faꞌoigogo Holebi yai, Gu au emi Yaubada
ami anꞌanꞌetai doha ite, auwen,
Tabu Gu au ema Yaubada alinana ai atahi e oyagi
ala balebalelemna ai ita fuyo. Doꞌata ꞌe peꞌi!
(Auꞌaulaha
20:18-21; Hebelu 12:18-21)
17
Gu au, ya falibagu, iyen,
Somo sa libaen mate ya loholoho.
18
Peloweta hesa haba E faꞌobiyo doha um, hidamiu
hesa, ai ganahewamiu; ginauli mahudoꞌina E faliba
haba ai moꞌana ya falibamiu.
19
Gu au iyen,
In, haba ai hesagu, ya libaliba na yena sai hige i
lau watan, haba E panisi.
(Diyesuwa 2:19; Paisowa 18:6)
20
Yena peloweta hesa, in iyabona, hesagu yai ya
libaliba, na Yau hige ya faliba, bena sa wunui, yo
- Diutelonomi 18:21
10
- Diutelonomi 34:3
peloweta hesa yaubada hahaisa ai hesadi ya libaliba,
mate hinaga bena sa wunui.
(Paisowa 19:15-16)
21
Nuwana, ami nuwanuwatuhu, auwen,
Sidohana haba ꞌe siba mate, wasa te hige Gu au
lisina yai i laoma?
22
Yena peloweta Gu au ai hesana somo ya libaen, na
hige i tubu mate wasa ni, hige Gu au lisina yai i laoma.
Peloweta ni, iyabona ena nuwatuhu yai ya libaliba; tabu
au ꞌwasabuwen.
(Diutelonomi 13:1-5; Maleko 13:21; 1 Diyon
4:1)
31
Diyesuwa Mose ya Lau Fadamahi
Diutelonomi 31:7-8
7
Habahim Mose ya libalau be Diyesuwa ya laoma
Isalaela dodogadi matadi yai, na ya faliba iyen,
Tabu u ꞌwasabu. Bena wa adidili, paꞌana dodoga
te, haba ma afa haidam ami lau tanohi Gu au haꞌa ya
libaen bena afa wahamiu, enehedi, lebena be ganahe-
wadi yai tanohi bena wa daili hesa - hesa ena tefa wa
duwai, aiꞌena.
8
Gu au ya bwaꞌiyem, yo haba maꞌem.
In ibege i lau afulem. Tabu u ꞌwasabu yo nuwam i
belubelu.
34
Mose ena Fuya Peꞌi
Diutelonomi 34:1-12
1
Habahim Mowabi gonna yai, Mose Nebo Tuꞌana ya
finahe hasa, tupina hesana Pisiga hewana yai, na Diyeliko
mate, tefa yai. Amainiya, Gu au tanohi mahudoꞌina ya
faꞌita, Giliyada ya lau ee–, Dan,
2
yo Nafatali mahudoꞌina,
Efalaim, yo Manase Nuꞌudi ya lau Diuda tanohina ya
lau ee–, Gabogabo tefa leuleuna yai ya faꞌita.
3
Negebi
- Diutelonomi 34:4
11
- Diutelonomi 34:12
yo Diyeliko gonna, na Diyeliko hesana hesa mate Palam
Taonna* ya lau ee–, Sowa hinaga ya faꞌita.†
4
Habahim Gu au, Mose ya faliba iyen,
Tanohina, logena ite, fuyana E angwalaꞌen be
Abelaham, Isako yo Iyakobo E falibadi yawa, “Haba
laulauwewemiu E feledi.” Tanohina wa, ite E faꞌitam.
In moho ibege u lau niya.
(Namba 20:12)
5
Na Gu au ena tau paisowa Mose, Mowabi Nuꞌuna yai
ya peꞌi, doha haꞌa Gu au ya libaen.
6
Gu au Mowabi yai,
Mose ya boꞌusai na Beti Peo nuꞌuna, tefa yai. In moho
somo yai ya boꞌusai hige sai laꞌi i sibai ee–, aho ite.
7
Mose ena bolima handele-twenti, ma adidilina yo
matana hige ti gafu na ya peꞌi.
8
Isalaela dodogadi Mowabi gonna yai sa tantan yo sa
logo ee–, lahai 30.
9
Nun natuna Diyesuwa mate Yaluwa ya famohafu be
ya sonoga wananaha paꞌana Mose nimana ya tole hasaen
hewana yai. Logena Isalaela dodogadi sa ataꞌatahi lau
lisina. Somo haꞌa Gu au, Mose ya fatalaha mate sa
lau watanidi.‡
(Namba 27:18-19; Diyesuwa 1)
10
Aho te, hige peloweta hesa i obiyo Isalaela ganahe-
wadi yai doha Mose, Gu au ya siba wananahai yo maꞌena
sa faꞌawa efa.
11
Logena, Guyau, Mose ya fatamali lawen
Idipi be noꞌo yo fafaꞌilala ginaulidi ya lau ginauli Kin Falo
yo ena tau paisowa yo ena nuꞌu dodogadi matadi yai.
12
Logena, hige sai hesa gigibwali laꞌilaꞌina i fapaisowa
e laulau fatau didididigadi i lau ginauli doha Mose ya
lau ginauli, Isalaela dodogadi mahudoꞌidi matadi yai.
*
34:3 Palam te nenedi doha oil palm e lawalawa. In moho fuwana ya
bigabiga yo ya amna.
†
34:3 Sowa mate Lota ena aba gela lau taonna,
fuyanna Yaubada Sodom ya faheyaya.
‡
34:9 “Mose nimana ya tole hasaen
hewana yai,” aniyona mate, Diyesuwa ya falau damahi be ya famala Isalaela
edi baꞌisa falifalihuna.
12
Buka Tabuna Tefadi
Mark, Acts, and selected excerpts of the Old Testament in the
Buhutu language of Papua New Guinea
Buk Baibel long tokples Buhutu long Niugini
copyright © 2015 Wycliffe Bible Translators, Inc.
Language: Buhutu
Translation by: Wycliffe Bible Translators
This translation is made available to you under the terms of the Creative Commons
Attribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.
You may share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,
provided that:
You include the above copyright information.
You do not sell this work for a profit.
You do not change any of the actual words or punctuation of the Scriptures.
Pictures included with Scriptures and other documents on this site are licensed just for
use with those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respective
copyright owners.
2015-10-06
ISBN 978-1-5313-0112-5
PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 5 Feb 2017 from source files dated 8 Jan
2017
b1271b11-d020-530e-9a26-058206609fc0
Document Outline
Dostları ilə paylaş: |