Lim vazirligi samarqand davlat universiteti b. Sh. Safarov, I. I. Ayubov

2005-2018-yillardagi O‘zbekiston Respublikasida turizm 
sohasi rivojlanishining asosiy omillarning ko‘rsatkichlari
59
 
Yillar 
Turizmning 
YaIMgi ulushi 
(mlrd. so‘m, real 
narxlarda),
 Y
Turistik 
xizmatlar 
eksporti 
(mln. AQSh 
dollari),

x
2
Mehmonxona 
va an’anviy 
joylashtirish 
vositalari 
soni 
(birlik)
, 
x
3
 
Turizmga 
har hil
hodisalarning 
 ta’siri,
(foizda)
 
x
4
 
2005 
613,50 
28,1 
239 
50 (Paranda gripi) 
2006 
606,18 
42,7 
241 
20 (E.Coli) 
2007 
784,46 
51,4 
261 
5 (neft narxi) 
2008 
992,46 
62,8 
279 
60 (GIM inqiroz) 
2009 
1443,38 
98,6 
309 
40 
(cho‘chqa grippi) 
2010 
1911,74 
121,4 
434 
20 
(ekologik vaziyat, BP 
Oil va x.) 
2011 
2185,62 
155,4 
500 
15 (Obamacare) 
2012 
2593,64 
178,8 
521 
10 (Mayya bashorati - 
Oxiri zamon) 
2013 
3148,86 
205,5 
541 
10 (Shimoliy Koreya 
xavfi ) 
2014 
3822,47 
226,8 
613 
40 (Ebola eipdemiyasi) 
2015 
4049,59 
287,4 
661 
30 (IShID terroristik 
xavfi) 
2016 
5273,73 
462,3 
750 
20 (Zikka epidemiyasi) 
2017 
7354,72 
546,9 
816 
10 (Feyk yangiliklar) 
2018 
8752,61 
1040,9 
914 
10 (migratsiya 
muammolari) 
2019 
8936,33 
1313,1 
1188 
10 (qizamiq 
epidemiyasi) 
2020 
8197,36 
714,28 
1287 
100 (koronavirus 
pandemiyasi) 
2021 
8783,26 
785,21 
1347 
60 (JIM inqiroz) 
2022 
9369,14 
856,15 
1407 
- 
2023 
9955,01 
927,08 
1667 
- 
_________________________ 
59
Muallif tomonidan ishlab chiqildi. 

---

381 
11-rasm. O’zbekiston Respublikasida 2005-2023 yillardagi YaIMdagi 
turizm hajmini istiqbol ko’rsatkichlari 
(mlrd. so’m, real narxlarda)
60
 
 
 
12-rasm. O’zbekiston Respublikasida turistik xizmatlar eksport 
hajmining 2005-2023 yillardagi istiqbol ko’rsatkichlari
 
 
(mln. AQSH dollar)
61
 
_________________________ 
60
Muallif tomonidan ishlab chiqildi.
61
Muallif tomonidan ishlab chiqildi.

---

382 
13-rasm. O‘zbekiston Respublikasida 2005-2023-yillardagi 
mehmonxona va an’anaviy joylashtirish vositalarning istiqbol 
ko’rsatkichlari
 
(birlik)
62
 
Turizm tarmog‘ining sifatini oshirish va ta’minlash tamoyillari, 
uslub va vositalari haqida aniq tasavvurga ega bo‘lish uchun, taklif 
qilingan prognoz qiymatlari hisoblab topilgan turistik mahsulotning 
tavsif va xususiyatlarini o‘zgartirishi mumkin bo‘lgan asosiy 
omillarni ajratib olish kerak. Prognoz ko‘rsatkichlari 2019-2025- 
yillarda milliy turistik bozor holatini baholash va yettita yo‘nalish
63
bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasida turizm sohasini rivojlantirish 
Konsepsiyasi
64
da ko‘zda tutilgan maqsadli vazifalardan kelib 
chiqqan holda ishlab chiqilgan: 
1) turistik faoliyat sohasida me’yoriy huquqiy bazani takomil-
lashtirish, turizm sohasini rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar 
yaratishga qaratilgan xalqaro me’yor va standartlarni implemen-
tatsiya qilish; 
2) respublikaning barcha hududlarida turistlar ehtiyoj va talabla-
ridan kelib chiqqan holda turizm va turdosh infratuzilmalarni 
rivojlantirish va takomillashtirish; 
_____________________________ 
62
Muallif tomonidan tuzildi.
63
unwto.com 
64
O‘zbekiston Respublikasida turizmni jadal rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida. PF-5611.
5- yanvar 2019 -yil. 

---

383 
3) transport logistikasini rivojlantirish, ichki va tashqi 
yo‘nalishlarni kengaytirish, transport xizmatlari sifatini oshirish; 
4) turistik mahsulot va xizmatlarni diversifikatsiya qilish orqali 
turistik bozorning turli segmentlariga yo‘naltirilgan mahsulot va 
xizmatlarni yaratish orqali mavsumiylik omilini pasaytirishni ko‘zda 
tutuvchi kompleks chora-tadbirlar qabul qilish; 
5) respublika aholisining turistik xizmatlariga bo‘lgan talabini 
qondirishni ta’minlashga qaratilgan ichki turizmni rivojlantirish; 
6) O‘zbekiston Respublikasi turistik mahsulotini ichki va tashqi 
bozorlarda siljitish, mamlakatning xavfsiz sayohat va dam olish 
sifatidagi imijini mustahkamlash; 
7) 
yuqori 
malakali 
mutaxassislar 
tayyorlash 
tizimini 
takomillashtirish, xizmat ko‘rsatuvchi xodimlarni qayta tayyorlash 
va malakasini oshirish. 
Yuqorida keltirilgan chora-tadbirlarni amalga oshirish O‘zbekiston 
Respublikasida turizm tarmog‘ining rivojlanishi uchun qulay 
shart-sharoit yaratishni hamda iqtisodiyotning mazkur tarmog‘ida 
iqtisodiy resurslardan samarali foydalanishni ta’minlaydi. Shuningdek, 
2025-yilda turistik eksportning 2,2 mlrd. AQSh dollariga yetishini 
hamda xalqaro mehmonxona va an’anaviy joylashtirish vositalari 
sonining 1655 birlikka yetkazish asosida standartlarga muvofiq turistik 
infratuzilmani rivojlantirish imkonini beradi. 
Hisoblab chiqilgan prognoz ko‘rsatkichlar turistik xizmatlar 
eksportining xilma-xilligini, sifat va hajmining oshishini ta’minlaydi, 
jahon bozorining yirik brendlarini jalb qilish hamda xorijiy 
investitsiyalar oqimining oshishiga olib keladi. 
Ichki resurslardan samarali foydalanish sifatli turistik mahsulotni 
shakllantirishni ta’minlaydi hamda mamlakatning rivojlangan 
turistik infratuzilma va boy turistik salohiyatiga ega bo‘lgan holda 
imijini shakllantirishga imkon beradi. Shu bilan birga 2023-yilda 
O‘zbekiston Respublikasi YaIMda turizm hajmini 9955 mlrd. 
so’mga yetishini ta’minlab beradi. 
Olingan prognoz modeli turistik korxonalarning jahon standarti 
darajasida tashkil qilish masalasini uzil-kesil hal qilish imkonini 
beradi va mamlaktimizning dam olish va turizm industriyasida 
munosib o‘rin egallashini ta’minlab beradi. 

---

384