6. Global tarmoqning yagona kommunikasiyasi uzili bo`lganda lokal tarmoqning har qanday Kompyuteridan global tarmoq resurslariga kirishni ta`minlash. 4. Tarmoqdagi qurilmalarining o`zaro aloqasini boshqarish Axborot tizimlari koyuppter tarmoqlari bazasida yaratilgach, u quyidagi vazifalar yechimini xal etadi: ma`lumotlarni saqlash, kay- ta ishlash, foydalanuvchilarni ularga kirishini ta`minlash va ma`lumotlarni qayta ishlash natijasini uzatish. Markazlashgan qayta ishlash tizimida bu vazifalarni markaziy EXM (Mainframe,H`st) bajaradi.Komppter tarmoqlari ma`lumotlarni qayta taqsimlab qayta ishlashni amalga oshiradi.Bu xolatda ma`lumotlarni qayta ishlash ikkita obyekt:Mijoz va server o`rtasida taqsimlanadi.
Mijoz(Kliyent) - vazifa, ishchi stansiya yoki komppter tarmog`idan foy dalanuvchi. Mijoz ma`lumotlarni qayta ishlash jarayonida kiyin ish larni bajarishi, faylni o`qishi, ma`lumotlar bazasidan axborot ishlash uchun serverga so`rov jo`natishi mumkin. Ilgaritdan belgilangan server mijozdan tushgan so`rovini bajaradi. Server hamma foydalaniladigan ma`lumotlarni saqlaydi, ushbu ma`lumotlarga kirishni tash kil etadi va mijozga ma`lumotlarni beradi. Mijoz olingan ma`lu motlarni qayta ishlaydi va kayata ishlangan natijalarni foydala nuvchiga kulay ko`rinishda takdim etadi. Bunday tizimlar uchun mi joz - server yoki mijoz - server arxitekturasi atamasi qabul kilingan. Mijoz - server arxityokiurasidan bir darajali lokal xi soblash tarmog`ida, shunindek ajratilgan serverli tarmoqda foydala nish mumkin. Bir darajali tarmoq. Bunday tarmoqda ishchi stansiyalar o`zaro ta`sirini boshqarishning yagona markazi yuk va ma`lumotlarni sak lash uchun yagona qurilma mavjud emas. Taromk aperasion tizimi bar cha ishchi stansiyalar bo`yicha tarqalgan.Har bir tarmoq stansiyasi ham mijoz, ham server vazifasini bajarishi mumkin.U boshqa ishchi stansiyalaridan olingan so`rovlarga xizmat ko`rsatishi va o`z so`rovlarini tarmoqqa jo`natishi mumkin.
