hollarda ijtim oiy ta’m inot olish huquqiga egadir. Bunday nafaqalar va ijtim oiy yordamning boshqa turlarining miqdori tirikchilik uchun zarur b o ig a n m aoshning eng kam miqdoridan oz b o iis h i mumkin em as» deb o ‘tilgan. Konstitutsiyaning 39-m oddasida «Har bir inson malakali tibbiy xizmatdan foydalanish huquqiga ega» deb belgilangan. Bu moddada tibbiyot xizm ati b o ‘yicha hech bir cheklanishlar y o ‘qligi, bunda turli- tuman tibbiyot xizm ati korxonalari tashkil etilishi, jumladan, malakali tibbiyot xodimlari o ‘z shaxsiy davolash muassasalariga ega b o iis h i, bu bilan esa davolash sohasida raqobat vujudga keladi, natijada aholi malakali tibbiyot xizmatidan foydalanish im koniyatiga ega boiadilar. Bu moddalar BM Tning «Inson huquqlari umumiy deklaratsiyasining 3, 23-m oddalariga hamohangdir. Ya’ni deklaratsiyaning 3-moddasida «Har bir inson yashash huquqiga e g a ...» , 23-moddasida esa «Har bir inson mehnat qiiish, erkin kasb tanlash, adolatli va qulay sharoitlar ... 50
huquqiga ega» deb belgilab o ‘tilgan.O ‘zbekiston Respublikasida mehnatni muhofaza qilish 0 ‘zbekiston Respublikasi «M ehnat qonunlari kodeksi» usosida olib boriladi. Bu m e’yoriy hujjat 1996-yilda kuchga kirib, unda mulkchilik shakllaridan qat’i nazar, hamma korxona v a muassasalarga mehnat sharoitini yaxshilash, baxtsiz hodisalam ing oldini olish uchun /.urur choralami k o ‘rish kerakligi belgilab berilgan. Shuningdek, ishchi, xizmatchilami ishdan b o ‘shatish, xodim lar bilan korxona m a’muriyati o'rtasida yuzaga keladigan bahsni muhokama etishni tartibga soladi, bunda mehnatkashlar manfaatlari him oya qilinadi. Masalan, mehnat shartnomasi,