Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov M
Masalan, kim yo va neft kim yosi sanoati korxonalarida mehnatni m uhofaza qilishni boshqarish tizim i uchun 1980-yil iyulda tasdiqlangan 480-sonli buyruq va 1984-yil 14-noyabrdan kuchga kirgan N izom asosiy hujjat hisoblanadi. Ishlab chiqarish korxonalarida xavfsiz va so g ‘lom mehnat sharoitini ta’minlashda xavfsizlik texnikasi, sanitariya-gigiyena va y o n g ‘in xavfsizligiga b o g ‘lik qoida, norma, y o ‘riqnomalar katta ahamiyatga ega. Ular umumiy, tarmoq va oraliq turlariga b o ‘linadi. Um um iy norma qoidalarga «Qurilish norma va qoidalari» (SN IP), «Sanoat korxonalarini loyihalash sanitar normalari» (S N -245-71), «Nurlanish xavfsizligi qoidalari» (N R B 78), «Elektrotexnik moslamalar tuzilishi qoidalari» (PU E), «Portlashdan him oyalangan elektr uskunalarini tanlash qoidalari» (PIYRE), «B osim ostida qo‘llaniladigan idishlam ing tuzilishi va xavfsizligi qoidalari» va boshqalar. Vazirlik, ilm iy tekshirish, loyihalash institutlari o ‘zaro hamkorlikda tarmoq qoida va normalarini ishlab chiqib 4.3. Mehnat muhofazasini boshqarish tizimi 54
tasdiqlab, ularni bir yoki bir necha tarmoq korxonalarida qoMlash uchun tavsiya ctadilar. Oraliq qoida v a normalari korxonalarda zaruriyatga qarab bajariladigan ish va jarayonlar uchun xavfsizlikni ta’minlash maqsadida tavsiya etiladi. Mehnat muhofazasi bo‘yicha muhim m e’ycriy hujjatlardan biri 1974-yildan 1-iyul ama! qilayotgan «M ehnat xavfsizligi standartlar tizimi»dir (M XST). MXST - bu, mehnat jarayonida insonning so g ‘ Hg‘ini v a ish qobiliyatini saqlashga, xavfsizligini ta’minlashga y o ‘naltirilgan talablar, m e’yorlar va
